«даму» КӘсіпкерлікті дамыту қоры» акционерлік қОҒамының жылға арналған жылдық есебі
жүктеу/скачать 2,23 Mb. Pdf көрінісі
|
1997 1997-2001 2002-2007 2005-2007 2007 2010 2013 1 Қордың бұрынғы атауы: «Шағын кәсіпкерлікті дамыту қоры» АҚ. ҚОР ҚЫЗМЕТІНІҢ ГЕОГРАФИЯСЫ қор қазақстанның барлық аумақтарында ұсынылған. аймақтық желіні барлық облыс орталықтарындағы, сонымен қатар астана және алматы қалаларындағы 16 филиал құрайды. оның үстіне, кәсіпкерлерді қолдау инфрақұрылымы 18 кәсіпкерлерге қызмет көрсету орталықтарымен, 14 мобильді кәсіпкерлікті қолдау орталықтарымен ұсынылған. оқыту және кеңес беру бағдарламалары шеңберінде қор қазақстанның барлық 209 қалалары мен аудандарындағы аудиторияны қамтуды қамтамасыз етеді. кәсіпкерлерге қызмет көрсету орталықтары моноқалаларда, аудан орталықтарында және шағын қалаларда кәсіпкерлікті қолдау орталықтары мобильді кәсіпкерлікті қолдаудың орталықтары
14 15 «Даму» Кәсіпк ер лікті дамыту қ оры» Акционер лік қ оғамының 2015 жылға арналған жылдық ес ебі Қор туралы ақпарат Қор туралы ақпарат 2 ҚОРДЫҢ МИССИЯСЫ, КӨРІНІСІ Қордың миссиясы Қордың көрінісі қордың миссиясы — құзыретті дамыту бойынша қаржы құралдары мен бағдарламалардың кең спектрінен тұратын кешенді қолдау арқылы қазақстанның Шоб сапалы дамуына көмектесу. 2022 жылға қордың көрінісі — Шоб қолдау және дамыту бойынша мемлекет саясатын іске асырушы тиімді ұлттық институт. 17
16
2023 жылға дейінгі қордың стартегиялық бағыттары, мақсаттары мен міндеттері Өз миссиясын және көрінісін іске асыру мақсатында қор келесі дамытудың стратегиялық бағыттары бойынша жұмыс жүргізеді:
1 Шоб субъектілеріне қаржылық қолдау көрсетуді қамтамасыз ету Шоб арналған несиелік ресурстардың қолжетімділігін арт- тыру 1.1. Шоб қаржылық қолдау көлемін ұлғайту несие қоржыны 234
247
259
жылғы С 206 млрд. теңгеден 2023 жылы 869 млрд. теңгеге дейін 2023г нарықтағы Шоб белсенді субъектілерінің жал- пы санындағы қолдау көрсетілген Шоб субъектілерінің үлесі
2023 жылы 11,2% дейін қаржылық бағдарламалар бойынша кәсіпкерлікті дамытуға бағытталған қаражат көлемі
451,0
2014 жылғы 328 млрд. теңгеден 2023 жылғы 583 млрд. теңгеге дейін
1.2. қаржы институттарымен бірлесіп серіктестік бағыттарын және Шоб қаржыландыру / қосалқы қаржыландыру механизмдерін кеңейту Шартты қаржыландыру бағдарламасымен берілген несиелер бойынша еДб та- рабынан Шоб субъектілерін қосалқы қаржыландыру мультипликаторы - - - 2023 жылы 1:2 1.3. Шоб қаржыландыру көлемін ұлғайту үшін ішкі және сыртқы нарықтарында қосымша қорландыруды тарту бюджеттен тыс негіздерден Шоб субъектілерін қаржыландыруға қаражат тарту үлесі 22,0% 27,0% 49% 2023 жылы 20%-дан 40%-ға дейін 2 Шоб субъектілерінің құзыретін дамыту Шоб
субъектілерінің кәсіпқойлығын арт- тыру және халықты кәсіпкерлікке тарту 2.1. кәсіпкерлер үшін кеңес беру қызметтерінің инфрақұрылымын дамыту кәсіпкерлер құзыреті орталықтарының клиенттерінің саны 41 210
71 786
4 780
2014 жылы 33,2 мың Шоб субъектілерінен 2023 жылы 188 мың Шоб субъектілеріне дейін 2.2. кәсіпкерлерді оқыту және құзыретін жоғарылату оқыту бағдарламаларына қатысушылар саны
27 916
- 2014 жылы 22,5 мың адамнан 2023 жылы 25,5 мың адамға дейін бизнес ашқан оқыту бағдарламасына қатысушылардың үлесі
2014 жылы 10%-дан 2023 жылы 25%-ға дейін
кәсіпкерлердің жүргізілген оқытуға қанағаттану дәрежесі
93% кемінде 80% 2014 жылы кемінде 80%-дан 2023 жылы кемінде 85%-ға дейін 2.3. Шоб арналған бірыңғай ақпараттық алаңдарды енгізу және қашықтықтағы консалтингтің басқа да нысандарын дамыту қашықтықтан басқарылатын қызметтер алған клиенттер саны 45 625
59 705
54 750
36,5 мың адамнан 2023 жылы 146 мың адамға дейін 18 19 Қордың миссиясы, көрінісі Қордың миссиясы, көрінісі «Даму» Кәсіпк ер лікті дамыту қ оры» Акционер лік қ оғамының 2015 жылға арналған жылдық ес ебі КЛИЕНТ: ЖК «AEGIS» Ерлердің сұлулық салоны Алматы Жобаны іске асыру үшін алматылық Алан Цой Қордың жаңа бастаған жас кәсіпкерлерге арналған Қордың ішінара кепілдік беру өнімін тарта отырып, «Bank RBK» АҚ-на «Жібек Жолы» бағдарламасы бойынша 5 711000 теңге мөлшерінде қаржыландыру үшін өтініш білдірді. Жк «AEGIS» жобасының мақсаты «OLD BOY» ресейлік франшизасы бойынша «барбершоп» ерлердің сұлулық салонын ашу болды. Жобаны іске асыру үшін алматылық алан Цой қордың жаңа бастаған жас кәсіпкерлерге арналған қордың ішінара кепілдік беру өнімін тарта алады, мұнда қауіпті ұстарамен қырыну да бар, әртүрлі күрделіліктегі татуировкаларды да жасауға болады, сондай-ақ шаш пен сақал күтімі бойынша кәсіби құралдарды сатып алуға болады. алан Цой салонның басымдылықтарының арасында несиелерге ішінара кепілдік беру өнімі бар, онда жаңа бастаған жас кәсіпкерлер үшін несие бойынша кепілдік қамтамасыз ету түрінде 85% дейін қордың кепілдемесі беріледі, сондай-ақ жеңілдікті қаржыландырумен (жылдық 7% көп емес) «Жібек Жолы» бағдарламасы бар. міне, отырып, «Bank RBK» ақ-на «Жібек Жолы» бағдарламасы бойынша 5 711000 теңге мөлшерінде қаржыландыру үшін өтініш білдірді. «барбершоп» клиенттері, тек қана ер адамдар, олар шаштараз қызметтері, маникюр және педикюр қызметтерін пайдалана мұқият іріктеуден өткен кәсіпқой шеберлер мен жоғары деңгейдегі сервисті атап өтті. мұнда тегін салқын сусындарды ұсынады, олар шаш алу құнына кіреді, күту залында ойын приставкасы орнатылған. «бизнестің жол картасы -2020» бағдарламасының аясында осы өнімдердің арқасында менің жобам ең төменгі шығындармен іске асырылды»- деп атап өтті алан Цой. бүгінгі күнге «OLD BOY» ерлер салоны алматы қаласында кеңінен танымал болып отыр.
петропавловскіде «таткрафт- инвест» ЖШС-нің бірінші «Семейный» сауда-ойын сауық кешені салынды. компания атФбанкінде несие бойынша сыйақы мөлшерлемесін субсидиялау түрінде «бизнестің жол картасы 2020» бағдарламасының шеңберінде жүзеге асырылуда.«бизнестің жол картасы 2020» көмегімен «таткрафт-инвест» ЖШС банктің пайыздық мөлшерлемесін жылдық 7 % дейін арзандатты. «Семейный» сауда-ойын сауық кешенінде гипермаркет, өнеркәсіптік тауарлар аймағы, көп, гипермаркетте ұсынылған өнімнің ассортименті 50 мың атаудан асады. «Kinder- land» балалар ойын-сауық орталығында 3 жастан бастап балаларға арналған атракциондар ұсынылған. Жоба бойынша шамамен 250 жұмыс орындары құрылды. мемлекеттік қолдауды алады. несие қаражаттарына компаниямен бірнеше жобалар табысты іске асырылып отыр, негізінен негізгі құралдарды сатып алуға және «Семейный» сауда-ойын сауық орталығын қайта құрылымдау және «Kinder- land» балалардың ойын-сауық орталығын ұйымдастыру балалардың ойын-сауық орталығы, мейрамхана кешені, өндіріс цехтары орналасқан. компания «қазақстанда жасалған» республикалық акциясын белсенді қолдайды – кешеннің сауда желісінде солтүстік қазақстандық өндірушілердің өнімі кеңінен ұсынылған. Сауда кешенінің жалпы аумағы 14 861 ш.метрден «Сауатты мемлекеттік саясаттың арқасында қазақстанда бизнес дамып келеді. біздің қалаларамыз түрленіп отыр, біз жаңа жұмыс орындарын құрамыз, бюджетке салықтық түсімдерді қамтамасыз етеміз» - деп атап өтті «таткрафт-инвест» ЖШС басшысы андрей исаков.
20 21 «Даму» Кәсіпк ер лікті дамыту қ оры» Акционер лік қ оғамының 2015 жылға арналған жылдық ес ебі Алдын ала деректер бойынша 2015 жылдың соңында жұмыспен қамтылған халық 8 624 мың адам 3
ШОК ТАЛДАУ. ДАМУ КЕЛЕШЕГІ еліміздегі экономикалық жағдайды есепке ала отырып, 2015 жылы қазақстанда тіркелген Шок субъектілері санының 1 530 мың бірлікке дейін 7%- ға төмендегендігі анықталды. бұл ретте олардың еліміздегі шаруашылық субъектілердің жалпы санындағы үлесі 2014 жылғы деңгейде сақталып қалды – 96%. Салалық бөлікте 2015 жылы сәл ғана осім білім беру, құрылыс, сумен қамту және тау- кен өндіру өнеркәсібі салаларында байқалды. Шок тіркелген субъектілерінің санының азаюы сауда, ауыл шаруашылығы, көлік және қоймада сақтау салаларында байқалды. Өткен жылдардағы сияқты 2015 жылы қазақстан экономикасында жұмыспен қамтылған халық саны артқандығы байқалады. алдын ала деректер бойынша 2015 жылдың соңында жұмыспен қамтылған халық – 8 624 мың адам. бұл ретте 2016 жылғы 1 қаңтарда Шок жұмыс істейтіндер саны 3 147 мың адамды (барлық жұмыспен қамтылғандардың 36%) құрады.
Шок тіркелген субъектілері, мың бірлік. Шаруашылық субъектілерінің жалпы санындағы Шок субъектілерінің үлесі, % (оң жақ ось) 23
22
Соңғы төрт жыл ішінде қазақстандағы ЖіӨ нақты көріністе өсуін көрсетті. 2015 жылы көршілес ресей Федерациясының экономикасының даму қарқынының төмендеуі (-3,7% 2 ) жағдайында және шикізат секторының табысының азаюына қарамастан, қазақстанның ЖіӨ 1,2%-ға артып, 40 761 млрд. теңгені құрады. тауарлар өндірісі ЖіӨ 36,3% қалыптастырады (олардың ішінде 25,5% – бұл өнеркәсіптік өндіріс), қызметтер көрсету – 56,8%, өнімдерге салынатын салықтар – 6,9%. 2015 жылы Шок өнім шығаруы 15 858 млрд. теңгені құрады. Өткен жылдың тиісті кезеңімен салыстырғанда бұл көрсеткіш (салыстырылған бағада) 1,8%-ға өсті. 2015 жылы Шок өнімдері көлемінің 63,9% шағын кәсіпорындар шығарған, 20,9% – орта кәсіпорындар және тағы 15,2% - жеке кәсіпкерлер мен шаруа қожалықтары. Шок ЖіӨ-ге жаппай қосылған құнының үлесі 2015 жылы 25,6%- ға бағаланады.
экономикада жұмыспен қамтылған халық, мың адам ЖіӨ, млрд. теңге Шок жұмыспен қамтылған халық, мың адам Шок өнімдер шығаруы, млрд. теңге Шок жұмыспен қамтылған халық үлесі, % (оң жақ ось) ЖіӨ-гі Шок Жққ үлесі, % (оң жақ ось) 2015 жылы банктердің несилендіру көлемі 9,3 трлн. теңгеге дейін 11,8%-ға төмендеді. Жалпы алғанда кәсіпкерлік мақсатына берілетін несие мөлшерінің азаюы 8,7% құрады. Дегенмен, шағын кәсіпкерлікті несиелендіру бір жылда 6,8%-ға ұлғайып, 1,2 трлн. теңгеден асты. банктердің несие беруінің төмендеуінің себептерінің бірі девальвациялық күтулерге байланысты екінші деңгейлі банктердегі теңгелік өтімділігінің, яғни депозиттердің азайуы болып табылады. қормен 2015 жылы еДб-ге қаражатты шартты орналастыру, кәсіпкерлердің несиелерінің сыйақы мөлшерлемесін субсидиялау және несиелерді кепілдендіру бағдарламаларының іске асыруы жалғастырылды. Өңдеуші өнеркәсіп саласындағы Шок жеңілдікті несиелендірудің көлемін ұлғайту мақсатына 2015 жылғы наурызда қазақстан республикасының ұлттық қорынан сомасы 50 млрд. теңгені құрайтын қосымша (үшінші) транш бөлінді, 2015 жылы екінші транш қаражатын (50 млрд. теңге) негізгі игеру жүргізілді. Сондай- ақ қор халықаралық қаржы ұйымдарын және жергілікті атқару органдарының қаражатын белсенді тартуды жалғастыруда. 2015 жылы «бЖк 2020» бағдарламасының базасында «бизнестің жол картасы 2020» бизнесті қолдау мен дамытудың бірыңғай бағдарламасы (бұдан былай – бірыңғай бағдарлама) іске қосылды (Үкіметтің 2015 жылғы 31 наурыздағы №168 қауласымен бекітілді). Жалпы алғанда қор бағдарламаларына қатысу арқылы өткен жылы жеке кәсіпкерлік субъектілері 524 млрд. теңге сомасы көлемінде несие алды. кәсіпкерлік мақсатына берілетін банк несиелерінің жалпы сомасындағы қор бағдарламасының қатысушыларына берілген несиелер үлесі 7% құрады. төмен үлестің туындауы қор бағдарламалары бойынша несиелендіру экономиканың басым секторларымен шектелуімен және оларға еДб несиелерінің шамамен 50% құрайтын сауда және құрылыс салалары кірмеумен байланысты. қор салымдарын қарастыру кезінде экономиканың басым секторларын қаржыландыруға назар сала отырып, 15,1% дейін жоғарылау байқалады, бұл өткен жылдың көрсеткішінен 2,1-тармаққа жоғары. Экономиканы және шағын кәсіпкерлікті несиелендірудің жыл сайынғы көлемдері Дереккөз: Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі (www.nationalbank.kz). экономикаға берілген несиелер, млрд. теңге кәсіпкерлік мақсатында берілген несиелер, млрд. теңге Шағын кәсіпкерлікке берілген несиелер, млрд. теңге кәсіпкерлік мақсаттағы несиелер үлесі, % (оң жақ ось) Шағын кәсіпкерлікке берілген несиелер үлесі, % (оң жақ ось) Кәсіпкерлікті несиелендіру көрсеткіштері және Қордың несиелендірудегі үлесі 24 25 Қазақстандағы шок талдау. Даму келешегі Қазақстандағы шок талдау. Даму келешегі «Даму» Кәсіпк ер лікті дамыту қ оры» Акционер лік қ оғамының 2015 жылға арналған жылдық ес ебі бұл ретте, қор бағдарламалары бойынша өңдеу өнеркәсібіндегі несиелер сомасының өсуіне қарамастан 2015 жылы (+18 млрд. теңге) өңдеу өнеркәсібіндегі қор несиелерінің үлесі 24%- дан 16%-ға дейін төмендеді. Үлестің төмендеуі 2015 жылы нарықта қысқа мерзімді несиелер көлемінің артуына (+543 млрд. теңге) негізделген деп болжаймыз, ал қор бағдарламалары бойынша негізінен тек қысқа мерзімді несиелер ғана беріледі. Сондай-ақ девальвация нәтижесінде (қыркүйек-желтоқсанда 82%-ға) валюталық несиелердің теңгелік эквиваленті жоғарылады, бұл нарықтық статистиканы біраз өзгертті.
экономиканың басым секторларында еДб берілген несиелер, млрд. теңге экономиканың басым секторларында «Даму» қоры бағдарламалары бойынша берілген несиелер, млрд. теңге экономиканың басым секторларында «Даму» қоры бағдарламалары бойынша берілген несиелердің үлесі, % (оң жақ ось) Өңдеу өнеркәсібіне еДб берген несиелер, млрд. теңге Өңдеу өнеркәсібіне «Даму» қоры бағдарламалары бойынша берілген несиелер, млрд. теңге Өңдеу өнеркәсібіне «Даму» қоры бағдарламалары бойынша берілген несиелердің үлесі, % (оң жақ ось) еДб қарыз алушыларының құрылымында қор клиенттерінің саны бойынша үлесі 16% құрады. Шок және кәсіпкерлік бастамасы бар тұлғаларды ақпараттық-консультациялық қолдаумен қамту қаржылық қолдау бағдарламаларымен қатар 2015 жылы қор кәсіпкерлерді оқыту және консультациялық қолдау бағдарламаларын іске асыру бойынша жұмыстарды жалғастырды. Жылдың соңында бірыңғай бағдарлама шеңберінде іске асырылатын «Шок топ- менеджментін оқыту» жобасы шеңберінде тыңдармандар саны 1 683 кәсіпкерді құрады, соның ішінде 2015 жылы 420 адам оқытылды. 2016 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша «іскерлік байланыстар» құралының 1-кезеңі 2016-2020 жылдары экономиканың даму қарқыны қазақстан республикасының ұлттық экономика министрлігінің болжамдары бойынша 2,1- 3,6% құрайды, бірақ әлемдік экономиканың дамуына және шикізат тауарларының бағасына сұранысты қалпына келтіруге тікелей тәуелді болады. нарығы қалыптасқан көптеген ірі елдердің экономикасының даму қарқынының бір уақытта төмендеуі, сонымен қатар энергия тасымалдағыштар мен металлдар бағасының жоғары құбылмалдылығы әлемдік масштабта халықтың әл-ауқатының деңгейін жоғарылатуға қауіп төндіретін негізгі факторлар болып табылады. Сонымен қатар қазақстанда көбінесе мемлекеттік масштабта инфрақұрылымға инвестиция салудың жоғарылауы мен халықтың тұтынуын өсіруін ынталандыру бойынша белсенді шаралар жүргізудің арқасында экономиканың тұрақты және шамалы өсу динамикасы күтулуде. мемлекеттік инвестициялар еліміздің экономикалық дамуын ұстап тұруға мүмкіндік беретін маңызды құрал болады. осы инвестициялардың негізгі бөлігі ірі индустриалды және инфрақұрылымдық жобаларды іске асыруға бағытталатын болады, осы жобаларды іске асыру ішкі сұраныстын артуына септігін тигізетін болады. қазақстан республикасы ұлттық экономика министрлігінің болжамдарына сәйкес 2016-2020 жылдары сыртқы сұраныстың қысқаруы әкелетін әлемдік экономикада дағдарыс құбылыстарының күшеюі ықтималдығынан экономиканың дамуы ішкі сұранысқа негізделіп, орташа есеппен жылына 3%-ға өсіп отыратын болады. шеңберінде 2 794 адам оқытылды, оның ішінде 542 адам – жобаның 2015 жылғы тыңдармандары. «іскерлік байланыстар» бағдарламасын іске асыру барысында 166 кәсіпкер ақШ-та және 195 кәсіпкер германияда тағылымдамадан өтті, соның ішінде 37 адам 2015 жылы германияда тағылымдамадан өтті. 2016 жылғы 1 қаңтарда «аға сеньорлар» компоненті бойынша 94 миссия жүзеге асырылды, оның ішінде 2015 жылы – 32 миссия. 18 кәсіпкерлерге қызмет көрсету орталықтарына 2015 жылы 58,9 мың клиент жүгінді, оларға 117,1 мыңнан астам кеңес берілді. аудандар деңгейінде 14 облыста кәсіпкерлікті қолдаудың мобильді орталықтары жұмыс жасайды. осы орталықтарға 12,8 мыңға жуық клиент жүгінді, оларға шамамен 18,5 мың кеңес берілді. қазақстанда қысқа және орташа мерзімдік кезеңде әлеуметтік-экономикалық дамудың басымдықтарын іске асыруға бағытталған шараларды енгізу жалғастырылатын болады. осылайша, мемлекеттік қызметкерлердің жалақыларын өсіру, азаматтық қызметкерлердің жалақысын төлеуді жаңа үлгілерін енгізу, стипендияларды, зейнетақыларды және басқа да әлеуметтік төлемдерді өсіру жоспарланады. Халықтың осы бөлігінің табысын арттыру өз кезегінде ішкі сұранысты қосымша ынталандырады, бұл көбінесе ішкі нарыққа бағытталған Шок секторын дамытуға оң әсер беретін болады. еліміздің инфрақұрылымдық және инновациялық дамуын көздейтін түрлі мемлекеттік бағдарламаларды іске асыру да екінші деңгейлі банктердің қаржыландыруымен нығайтылатын Шок секторын дамытуға оң әсер беретін болады. осылайша, еДб несие беру қарқынының орташа жылдық өсуі 2016-2020 жылдары 8,9% деңгейде күтіледі. Шок секторын дамытуға әсер ететін маңызды фактор болып тұрақты ақша-несие саясаты қала береді. қазақстанда Шок дамып жатқан секторының ерекшелігі болып импортқа тәуелділік және сәйкесінше, ұлттық валютаның шетелдік серіктестермен есептесулер жүргізілетін басқа елдердің валюталарына қатысты айырбастау бағамының ауытқуына сезімталдығы табылады.
26 27 Қазақстандағы шок талдау. Даму келешегі Қазақстандағы шок талдау. Даму келешегі «Даму» Кәсіпк ер лікті дамыту қ оры» Акционер лік қ оғамының 2015 жылға арналған жылдық ес ебі |