Дархан қыдырәлі ұлы дала тарихы



Pdf көрінісі
бет127/407
Дата27.04.2022
өлшемі13,38 Mb.
#32466
1   ...   123   124   125   126   127   128   129   130   ...   407
 -  ; 

ашида:   -  ), кейде белгілі бөлігі ғана сызылуында бір дәстүрдің бар болуы 

әбден мүмкін (едіз:  ; ашида: 

 - 


 - 

).

233



 Mori, 2004, P. 80–81.; Торланбаева, 2004, С. 29.

234


 Торланбаева, 2004, С. 29-30.

235


 Ölmez, 2013, S. 279, 283

236


 Махмуд ал-Кāшгари, 2005, С. 913; Ölmez, 2013, S. 279, 346


ҰЛЫ ДАЛА тарихы

157 


Басқа жағынан алғанда, ашида мен едіз сынды біреуі көне түрк, біреуі Ұйғыр 

қағандығы билеуші әулеттерінің одақтары болған бұл екі «хатун» тайпаларының 

таңбаларындағы сыртқы көрінісі мен мағынасының ұқсастығын, сондай-ақ екі 

таңбаның  көбінесе  мемлекеттік  жазуларда  «хандық»  таңбасының  жанында 

емес, төменгі бөлігінде бейнеленуі қызық жайт. Бұл тақырып алдағы уақытта 

түпкілікті  зерттеулерді  қажет  етеді.  Тағы  бір  айта  кететіні,  ашида  мен  едіз 

таңбаларының мағына жағынан «айдаһарды» білдіретіндігіне және әрбіреуінің 

түрі  ұқсас  болғандығына  қарамастан,  бір-бірінен  өзгешелігін,  олардың  сызба 

мәнерінде әртүрлі екендігін айтуымыз керек:   / 

 / 


 (ашида) - 

/ /  (едіз).

Едіз тайпасы қытай жылнамалары мен Орхон жазуларынан белгілі болғандай, 

Көктүрк қағандығы кезеңінде Тоғла (Тола) өзені маңында және Өтүкенде (Орхон 

жазығы), бір бөлігі Еділ (Волга) маңында, Жетісу мен Шығыс Түркістанда өмір 

сүрген

237


.



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   123   124   125   126   127   128   129   130   ...   407




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет