Иммобилизацияланған ферменттердің еркін ферменттермен салыстырғанда бір маңызды
ерекшелігі бар – тіпті өте таза заттың өзін алу үшінде аса тазаланбаған ферментті
қолдануғада болады, егер ол гель, қандайда бір полимер немесе капсула матрицасына
бекітілген болса. Дегенмен «кіршік» алынатын өнімге түспейді. Бəрінен бұрын тазаланбаған
34
Ферменттер жасушаішілік болса, т.с. онда мəденилендіру кезінде ортаға шықпайды,
сондықтан иммобилизация кезінде ферментативтік белсенділігі жоғары жасушалардың өзін
қолданған дұрыс. Ол дезинтеграциядан кейінгі жасуша қабығы не болмаса тіршілігін
тоқтатқан, бірақ ферменттік белсенділікке ие жасушаның өзі болуы мүмкін. Ондай
жасушаларды «мумия» депте атайды. Оларды ары қарай гель немесе полимердің
«сакофагына» орналастырғаннан кейін бұзылуы баяулайды, ал фермент өзін «өз
үйіндегідей» сезінеді жəне табиғатында солайда. Себебі бөлініп алынған кезде табиғи
байланысынан жасуша органеллаларымен бірге үзіп алынады. 3-6 айға дейін тұрақты жұмыс
атқара алады.
Бұған арнайы ферменттің – пенициллинамидазалар (табиғи пеницеллинді 6-
аминопеницеллин қышқылына (6-АПК) дейін ажыратады, ампициллин, оксациллин, дикло
оксациллин өндірісінің негізі болып табылады) көмегімен полисинтетикалық пеницеллин
алу мысал бола алады. «Мумия» түріндегі иммобилизацияланған жасуша арзан 6-АПК алуға
мүмкіндік туғызды.
Көптеген биотрансформация процестері тірі клеткаларда іске асады, өйткені фермент
кофермент қатысымен əсер етеді жəне өзінің үнемі регенерациясы үшін жасушаның тірі
болғаны қажет. Жасушаның тіршілігін сақтап қалу, əсіресе оттегіні енгізіп, көмірқышқыл
газын шығару қиынға соғады. Дегенмен ұзақ уақыт бойы жасушаның тіршілік қалпын сақтап
тұратын жəне үздіксіз биотрансформация процесін жүргізетін иммобилизация əдістері ойлап
табылды.
Достарыңызбен бөлісу: 
