Дәрілік түрлерді өндіру технологиясы «6В07201 – Фармацевтикалық өндіріс технологиясы»
Өзін-өзі дайындауға арналған бақылау сұрақтары
жүктеу/скачать 0,76 Mb.
|
ТФПЛФ-лаб.каз.
- Бұл бет үшін навигация:
- 3 ЗЕРТХАНАЛЫҚ ЖҰМЫС. Өсімдік шикізаттарынан дайындалатын кешендер
- 4 ЗЕРТХАНАЛЫҚ ЖҰМЫС.
| Өзін-өзі дайындауға арналған бақылау сұрақтары:
1. Дәріханаларды ұйымдастыру және дайын дәрілік формаларды өндіру қалай жүзеге асырылады? 2. Дайын дәрілік формаларды дайындау үшін қолданылатын шикізаттың негізгі көздері қандай? 3. Дайын дәрілік формалар өндірісінде қандай шикізат қолданылады? 4. Дайын дәрілік формаларды өндіру үшін шикізатты алу мен өңдеудің қандай тәсілдері бар? 5. Дәрілік формаларды өндіруде шикізаттың жіктелуі қандай? 6. Дайын дәрілік формаларды өндіруде ұнтақтау үрдістері қалай жүзеге асырылады? 7. Ұсақтау құрылғыларының қандай түрлерін білесіз? 8. Дәрілік формаларды дайындау үшін қандай електер мен елек механизмдері қолданылады? 9. Дәрілік формаларды орауға арналған ыдыс қалай дайындалады? № 3 ЗЕРТХАНАЛЫҚ ЖҰМЫС. Өсімдік шикізаттарынан дайындалатын кешендер Жұмыстың мақсаты: осы зертханалық жұмыста студенттерді дәрілік өсімдіктерден қоспалар (кешендер) дайындауға және қолданылатын шикізаттың сапасын бағалауға үйрету мақсаты қойылған. Жұмыстың міндеттері: 1. Қоспалар (кешендер) дайындау үшін қажетті ақпаратты іздеу керек, нормативтік құжаттаманы және анықтамалық әдебиеттерді пайдалануды үйреніңіз. 2. Қоспалар (кешендер) дайындау дағдыларын меңгеру. 3. Қоспалар (кешендер) сапасын бағалай білу. Қажетті құралдар: Жабдықтар мен ыдыс-аяқтар: қайшы, № 32 елек, пергамент картон қораптары немесе қағаз пакеттер. Құрамы: өсімдік шикізатын 3-кестеден қараңыз. 3- кесте Өсімдік кешенінің құрамы
Жалпы теориялық мағлұмат Қоспалар (кешендер) (Species) - кесілген немесе ірі ұнтақталған өсімдік дәрілік шикізатының (құрамында күшті заттар бар өсімдіктерден басқа) кейде тұздар, эфир майлары немесе басқа заттар қосылатын қоспалар. Бұл дәрілік түрдің ерекше қасиеті – нақты әсер етуші заттардың шикізатта нативті түрде болуы. Дайындау түрінің, пайдаланудың қарапайымдылығы және шикізаттың қолжетімділігі. Қоспаларды (кешендерді) дайындау үшін пайдаланылатын шикізат нормативтік-техникалық құжаттаманың талаптарына сәйкес келуі тиіс. Қоспалар (кешендер) құрамына кіретін шикізат жеке-жеке ұнтақталады. Инфузиялар (тұндырма) мен қайнатпаларды дайындау үшін пайдаланылатын қоспалардың (кешендердің) құрамына кіретін шикізатты ұнтақтау дәрежесі "инфузиялар мен қайнатпалар" бабының талаптарына сәйкес келуі тиіс. Жапырақтарды, шөптерді мен қабықты, қатты жапырақтарды ірі ұнтаққа айналдырады; пішініне, мөлшеріне және қаттылығына байланысты тамырлар мен түбірлер кесіледі немесе ұсақталады; жемістер мен тұқымдар диірменде ұнтақталады немесе роликтерден өтеді; кейбір тұқымдар мен жидектер тұтас алынады; гүлдер мен кішкентай гүл себеттері тұтас алынады немесе ұсақталады. Ұнтақтаудың барлық жағдайларында түзілген шаңды 0,18 ММ тесік өлшемі бар електен өткізеді. Жинақтың құрамына кіретін компоненттер біркелкі қоспаны алғанға дейін араластырылады. Қоспа немесе кешен құрамына тұз кіретін жағдайларда, тұздың қаныққан ерітіндісі дайындалып, кешенді немесе қоспаны араластыру кезінде тұздың қаныққан ертіндісімен шашыратылады, содан кейін 60 градустан аспайтын температурада кептіріледі. Гигроскопиялық және ылғалдан оңай бұзылатын шикізатты басқа компоненттерді тұз ерітіндісімен бүркіп, кептіріп, содан кейін араластырғаннан кейін жинауға қосу керек. Қоспаға немесе кешенге эфир майын қосарда оны этил спиртінің ерітіндісі түрінде (1:10) араластырылған кезде бүрку арқылы қосылады. Қоспалар (кешендер) сапасын бағалау үшін келесі сынақтар жүргізіледі: Сыртқы белгілер. Қоспалар (кешендер) - жинақтың құрамына кіретін компоненттерге тән морфологиялық белгілері бар ұсақталған немесе тұтас дәрілік өсімдік шикізатының бірнеше түрлерінің қоспасы. Қоспалардың (кешендердің) иісі және дәмі анықталады.Дәмін сумен экстракциялап анықтайды. Шынайылық. Жинақтың түпнұсқалығын анықтау үшін орташа сынамадан салмағы 10 г аналитикалық сынама алынады, таза тегіс бетке салынады және оның құрамдас бөліктері сыртқы түрі бойынша анықталады, оларды жай көзбен және үлкейткіш әйнектің көмегімен (10Х) қарастырады. Тану қиын немесе қатты ұсақталған бөлшектер "Дәрілік өсімдік шикізатын микроскопиялық және микрохимиялық зерттеу техникасы" мақаласына сәйкес микроскопиялық талдаудан өтеді. Ол үшін сыртқы түрі бойынша біртекті 25-30 бөлшектер өңделеді және шикізаттың түрін анықтау үшін микроскоппен қарап, бірнеше бөліктен препараттар дайындалады. Қатты ұсақталған бөлшектердің түпнұсқалығы ұнтақтарды зерттеу әдісімен анықталады. Барлық зерттелетін бөліктерде жинаққа кіретін шикізат түрлеріне сәйкес келетін диагностикалық белгілер болуы керек. Сандық көрсеткіштер. Қоспаларда (кешендерде) мыналарды анықтайды: - әсер етуші заттардың мазмұны; анықтау әдістері тиісті нормативтік-техникалық құжаттамада көрсетілген; - ылғалдылық; - хлорсутек қышқылының 10% ерітіндісінде ерімейтін жалпы күл мен күлдің құрамы; - ұнтақтау және қоспалардың құрамы. Қоспаларды (кешендерді) сыртқы әсерлерден қорғайтын және белгіленген жарамдылық мерзімі ішінде тұрақтылықты қамтамасыз ететін қаптамада сақталады, құрғақ және қажет болса, салқын, жарықтан қорғалған жерде. Тапсырма: оқытушының нұсқауы бойынша 3-кестеде көрсетілгендердің бір жинағын дайындау қажет. Жұмысты орындау тәртібі: 1. Зертханалық жұмысты орындамас бұрын студент жұмыс жоспарын дәптерге жазуы керек. 2. Ингредиенттерді ұсақтаңыз: өсімдік шикізаты қайшымен, 3. Електен өткізіңіз. 4. Ингредиенттерді өлшеңіз. 5. Араластырыңыз. 6. Орау және безендіру. Өзін-өзі дайындауға арналған бақылау сұрақтары: 1. Отандық химия-фармацевтика өнеркәсібіндегі дайын дәрілік формалар өндірісінің рөлі мен орны қандай? 2. Дәрі-дәрмектің сапасын қалай реттеуге болады? 3. Дайын дәрілік формаларды өндіруге қойылатын негізгі талаптар қандай? GMP негізгі ережелерін тізімдеңіз. 4. Дайын дәрілік формалар қалай стандартталады және жіктеледі? 5. Дайын дәрілік формаларды өндіру үшін қандай шикізат қолданылады? Оны қалай алады және қайта өңдейді? 6. Шикізаттың жіктелуі қандай? 7. Химия-фармацевтика өнеркәсібінде кептіру және ұнтақтау үрдістері қалай жүзеге асырылады? 8. Ұнтақтау құрылғыларының қандай түрлерін білесіз? № 4 ЗЕРТХАНАЛЫҚ ЖҰМЫС. жүктеу/скачать 0,76 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|