Дәріс 1 Тақырып: Педагогика ғылымының дамуы және педагогикалық іс-әрекетке даярлық Мақсат
Өзін-өзі бақылауға арналған сұрақтар
жүктеу/скачать 91,51 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Дәріс 6 Тақырып: Ғылыми-педагогикалық зерттеудің әдіснамалық негіздері танысу Мақсат
| Өзін-өзі бақылауға арналған сұрақтар:
Ғылыми факт және түрлері? Ғылыми проблема және идея қалыптастыру Гипотеза құрастыру талаптары 4 Заң мен теорияны қалыптастыру Әдебиеттер: 1 Аубакирова Р.Ж. , Нурбекова М.А. Педагогикалық зерттеу әдістемесі: Оқу құралы.-Астана: Фолиант, 2011.-128б 2 Қалиева Э. И. Ғылыми зерттеу әдістемесі. Оқу-әдістемелік құрал. 2005-145б 3 Пошаев Д.К. Ғылыми-педагогикалық зерттеу негіздері. Оқу құралы. – Шымкент; М. Әуезов атындағы ОҚМУ, 2003ж. 111 б. 4 Брежнова Е.В., Краевский В.В. Основы учебно исследовательской деятельности студентов. М..,2005 5 Асқарова Е.С. Ғылыми зерттеулердің негізі.А..,-2005 6 Шкляр М.Ф. Основы научных исследований. М....,2009 Дәріс 6 Тақырып: Ғылыми-педагогикалық зерттеудің әдіснамалық негіздері танысу Мақсат: Ғылыми-педагогикалық зерттеудің әдіснамалық негіздерімен танысу Жоспар: Ғылыми әдіснама түсінігі Әдіснамалық талдаудың деңгейлері Ғылыми әдіснама түсінігі Әдіснаманың әдіснамалық білімнің жалпы жүйесіндегі орнын анықтау үшін, әдіснаманың бірнеше деңгейлерін ажырату қажет. Олардың алғашқысының мазмұны – философиялық білімдер. Екінші деңгей – жалпы ғылымилық әдіснама (жүйелілік тәсіл, әрекеттік тәсіл, ғылыми зерттеулердің әр түрлі типтеріне сипаттама, олардың кезеңдері мен элементтері: болжам, зерттеудің объектісі мен пәні, мақсаты, міндеттері және т.б.). Үшінші деңгей – нақты пәнде, мысалы, педагогикада қолданылатын зерттеудің әдістерінің, ұстанымдарының және тәсілдерінің жиынтығы. Арнайы ғылымның әдіснамасы осы саладағы ғылыми танымға тән мәселелерді (мысалы, педагогика мен психологияның ара қатысы), сондай-ақ, алдыңғы деңгейге қатысты, мысалы, жүйелілік тұрғыда немесе модельдеуді педагогикаға қолдану сияқты сұрақтарды да қамтиды. Әдіснаманы не үшін білу керек екені бірден-ақ көрініп тұр - әдіснамалық білімдерсіз педагогикалық және басқа керек зерттеуді жүргізу мүмкін емес. Мұндай сауаттылық мазмұнына әдіснамалық рефлексия (өзінің ғылыми қызметін талдау дағдысы), ғылыми негіздеме жасауға, белгілі бір тұжырымдамаларды, танымның, басқарудың, құрастырудың формалары мен әдістерін шығармашылықпен қолдана білу қабілеті енетін әдіснамалық мәдениетті меңгертеді. Осы анықтамаларда және айырмашылықтарда, сонымен қатар, әдіснамалық арнайы талдау нәтижелерінде негізделіп педагогика саласындағы процестер мен нәтижелерді ғылым саласына жатқызатын белгілері бөлініп қарастырылады. Ондай белгілер төртеу. Олардың біріншісі – біз қоятын мақсаттар сипаты. Мақсат практикалық немесе танымдық болуы мүмкін. Мұғалім балаларды оқыту және тәрбиелеу үшін практикалық мақсатпен сабақтар жүргізеді. Егер ол осы сыныпта қандай тәсілдер пайдалануға, осы жағдайларда өта жақсы нәтижеге жетуге болатыны туралы білім алса, - бұл әзірге ғылым емес. Мұндай білім стихиялы-эмпирикалық. Ал егер ғылыми танымдық деңгейде мақсат қойылса, яғни ғылыми негізделген оқыту әдісінің немесе өзіндік жұмыстың тәрбиелік қызметі түрлерінің тиімділігін анықтау сияқты мақсат қойылса, бұл танымдық мақсат болады да, алынған білім педагогика ғылымының қорына енеді. Ғылымның екінші белгісі – зерттеудің арнайы объектісін бөліп қарастыру. Бұл кітапты педагогика ғылымы объектісін педагогикалық әсер объектісіне, яғни балаға теңдеудің шындыққа үйлеспейтіні жайлы айтылған. Біздің ғылымның объектісі онда білім беру, яғни педагогикалық әрекеттің өзі деп анықталған. Жеке педагогикалық зерттеу объектісі сол салаға жатады. Әр ретте сол әрекеттің қайсыбір бөлігі зерттеледі. Мысалы, оқушыларды шетел тілінде жағдаятты сөйлеуге үйрету зерттеу объектісі болады, ал жағдаятты сөйлеу зерттеу объектісі бола алмайды. Немесе, оқушылардың өздері зерттеу объектісі емес, кіші жастағы оқушыларда оқу-тәрбие үрдісінде мұғалімдердің гуманистік қарым-қатынастар қалыптастыру зерттеу объектісі болып табылады. Үшінші белгі – танымның арнайы құралдарын қолдану. Мұғалім практикалық жұмыста оқыту мен тәрбиелеудің әдістерін, тәсілдерін, ұйымдастыру түрлерін, материалдық құралдарын: компьютерлерді, кестелерді, кинофильмдерді және тағы басқаларды қолданады. Зерттеуші ғылымның эксперимент, модельдеу, болжам жасау және т.б. әдістерін қолданады. Тағы бір, соңғы белгі – терминологиялық бір мәнділігі. Бұл ғылыми танымға қойылатын міндетті талап. Әрине, бүкіл ғылымды зорлықпен, бұйрықпен бірмәнділікке әкелу мүмкін емес. Оның дамуы барысында түсініктер мазмұны үнемі байып отырады, бағыттарға бөлінеді. Бұл заңды үрдіс. Бір ғылыми еңбектің – дипломдық жұмыс, диссертация, монография, мақаланың шеңберінде – автор басты ұғымдарды дұрыс анықтауға және аяғына дейін соны басшылыққа алуға тиіс. Арнайы ескертпейінше, тенрминді әр түрлі мағынада қолдануға оның құқығы жоқ. Сонымен, қайсыбір шығарманың немесе жазылымның ғылымға жататындығы мақсаттың сипаты, зерттеудің арнайы объектісінің бөлініп қаралануы, танымның арнайы объектісінің бөлініп қаралануы, танымның арнайы құралдарының пайдаланылуы, терминологиялық бір мәнділігі сияқты белгілері бойынша анықталады. 2 Әдіснамалық талдаудың деңгейлері Жалпы ғылыми әдіснамасы. Бұл көптеген ғылымдарда жұмыс істейтін және зерттеу пәні мен объектісіне тәуелсіз білім принциптері, әдістері мен формалары туралы ілім. Жалпы ғылыми әдіснамалық талдау мыналарды қамтиды: ғылыми танымның алғышарттары мен негіздерін талдау, танымдық іс-әрекетті ұйымдастыру әдістері, тәсілдері. таным процесінің сыртқы және ішкі детерминанттарын анықтау. таным процесінің құрылымын анықтау. ғылым алған білімді сыни бағалау ғылымның дамуының осы кезеңіндегі ғылыми білімнің шекараларын анықтау. Нақты ғылыми әдіснама. Бұл белгілі бір ғылымда жұмыс істейтін, осы ғылымның пәні мен объектісімен байланысты білім принциптері, әдістері мен формалары туралы ілім. Нақты ғылыми әдістемелік талдау мыналарды қамтиды : ғылым пәнін анықтау осы ғылымның негізгі әдістерін сипаттау ғылымның тұжырымдамалық аппаратын сипаттау ғылымда қолданылатын түсіндірме принциптерін талдау ғылымның басқа ғылымдармен байланысы алынған нәтижелерді сыни бағалау. осы ғылымның даму деңгейі мен перспективаларын жалпы бағалау. бірқатар басқа параметрлер. Ғылым әдіснамасы үнемі дамуда. Әдістеме ғылымның даму стратегиясын жасауда, белгілі бір ғылыми бағыттың болашағын бағалауда маңызды рөл атқара алады. Бұл жағдайда әдіснамасы рөлін өзіндік "предзнания", көрсетілуі тиіс ең ықтимал жолы, мәселен нәтижесі. жүктеу/скачать 91,51 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|