Дәріс №14 Тақырып атауы



бет6/6
Дата24.05.2022
өлшемі44,85 Kb.
#35554
1   2   3   4   5   6
Байланысты:
Лекция-1598506578392

Психолог-ғалым-Айдос
Поэмада Алтай, Қайсар, Сұлушашсындыеркінойлы, өзмүддесіүшінкүресугеқабілеттіөжетжандардыңбейнесіжасалған .
Бірдоғал, жасынанбірбеттіболды,
Кекшілқасқырсекілдікектіболды.
Аузынаншыққансөзденқайтпайтұғын,
Сөзұстағыш, қажырлы, серттіболды. Бұл-Алтай бейнесі. Ақынкөкжалқасқырғатеңеуарқылыоныңмықты да өрмінезінаңғартады. Алтайдың:
Сұлушашжанғанжұлдызмаған бола,
Көрсетіпжарқыннұрынәурееткен.
Жасырыпсененсырды не қылайын,
Сұлудыаламындеп мен ант еткем.
Адам болыпөмірдежасауқиын,
Таятынболсамегер осы серттен,-деуіндежігіттіксөздіөмірінен де жоғарықоятынөжеттілікбайқалады. Бұл-бізүшінөнеге. Бұл Алтай мінезініңтұрақтыекенінтанытады.
Әдебиеттанушығалым-Рамир
Осы поэманыңшығутарихыныңөзіқұпияға толы. «Сұлушаш» - өлеңменжазылған роман депжазылсын»- депті С. Мұқанов. СәбитМұқанов осы дастантуралы «Сұлушашты» сенің алтын шашыңаарнадым, Мәриям»,-депжазған. «Мен маңғазАлтайдықұлдыңбаласы, өмірікісіесігіндемехнаткөргенбатырақеттім. ҚұлдыңбаласынағашықСұлушашсүйіктісіменелгесыймай, тағытауғабарыппаналағанболыпшықты. Қайсар, Ермектердіжанымнанқостым да, сюжет құрдым»,- дейді С. Мұқанов. Бұлпоэмадағыкейбіроқиғалардыңақынныңидеялықмақсатынабайланыстыөзгерткеніндәлелдейді.
Сергітусәті.
Біздерқайғашықтықдастандыоқысақ та, оқиғаныңөтетінмекеніөзен, суларменбайланысыпдамиды. Мынаребустардышешіпкөрейік.
Өзін-өзі бақылау сұрақтары:

  1. «Сұлушаш» поэмасы нешінші жылдар аралығында жазылды? (1926-1928)

  2. Тортөбелдеген не? (жылқы)

  3. Поэманыңүзіндісіндегіжасырғансөздітап.Алтайқозыбақты,қойбақты,тағы не істеді? (отынжақты)

  4. Сұлушаштыңшашынбірөргенгеәкесіқаншатөлейтін?(біржылқы)

  5. Алтай менСұлушашқайжылмезгіліндеқашпақшыболды? (күз)

  6. Тілеуберді Алтынайға қалың мал ретінде неше жылқы берді? (мың)

  1. Алтынайдың әкесі қызының жасауын неге артып береді және оның саны нешеу? (90 нар)

  2. Тілеубердіұрынкележатқанкүйеужігітүшіннешеүйтіктіреді? (он)

  3. Сұлушашқақұдатүскенкүйеужігіттіңтүр-келбетіқандайеді? (ұсқынсыз)

  4. Алтай мен ҚайсарСұлушашқатауданбүркіттіұстапоралғаншатұзақпенненіұстап,сонымен ас дайындапқойдейді? (қоян)

  5. «Сұлушаш» поэмасынешеүлкенбөлімнентұрады? (төрт)

  6. Сұлушашнешегекелгендекөркі,сұлулығытолысты? (он алтыға)

  1. ТілеубердінешежылотасқаннанкейінбалалыболыпСұлушаштыкөреді? (екі-үшжыл)

  2. Сұлушаштыңасқансұлулығынсипаттағандажазушықыздыңмойнын неге теңепсуреттейді? (аққу)

  3. Алтай жастайынан не бағыпөсті? (қой,қозы – овец,ягненок – sheep,lamb)

  4. Сұлушаш Алтай мен Қайсардыбүркіттіаулауданкүтіпотырғандақандайқұстыңқайтып бара жатқанынкөріпоғантілқатады? (қаз)

  5. Алтай тауданСұлушашқаоралыпкележатқандаорманнанаңдар не себептіқашабастайды? (өртe)

  6. СұлушашАлтайдыкездесугеалғашшақырғандаекіжүзді не береді? (қанжар)

Ұсынылатын әдебиеттер тізімі:
1.Мұқанов С. Шығармалары. 16 томдық.-Алматы: 1971-1974.
2.Нұртазин Т. Жазушы және өмір.-Алматы: 1960.
3.С.Мұқанов Тағлымы .-Алматы: 1990.
4.Кәдімгі Сәбит Мұқанов.-Алматы:1984.
5.Ергөбеков К. Баянғұмыр .-А.,1991;Жақсыдан қалған сөз.-А.,1991.
6.Мақпыров С. «Ботагөз»' романыныңжазылутарихынан.-А., 1994.
7.Атымов M. Қазақроманының поэтикасы.-А.,1975.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет