Дәріс-9. Мал ауруларын физикалық күштермен емдеу әдістерінің техникасы

Жоспары:

1. 
   Физикалық емдеу туралы түсінік
   
2. 
   Сумен емдеудің негізі, техникасы
   
3. 
   Жылытқыштар, қыздырғыштар, вапоризация
   
4. 
   Шипалы балшықтармен, шымтезекпен және саз балшықтармен емдеу техникасы
   
5. 
   Парафинмен, озокеритпен емдеу техникасы.
   
6. 
   Жарық сәулелерімен емдеу техникасы.
   

• 
  физикалық факторлар мал организміне терінің және кілегей қабықтардың рецепторлары арқылы әсер етеді;
  
• 
  кез келген физикалық факторларда энергияның қоры болады, ол мал организміне беріледі;
  
• 
  энергия организмге сіңірілгенде тітіркену пайда болып, рефлекс құбылысы іске қосылады.
  

• 
  ыстықтық-суықтықпен емдеу;
  
• 
  сумен, шипалы балшықпен, шымтезекпен, парафинмен, озокеритпен, құммен және басқа да механикалық әдістермен емдеу;
  
• 
  электр тоғымен емдеу;
  
• 
  жарық сәулесімен емдеу.
  

• 
  су – тітіркендіргіш (бұл жерде оның температуралық факторының әсерінің рөлі зор);
  
• 
  су – еріткіш және температураны жеткізуші;
  
• 
  судың жылу сиымдылығы жоғары (1 грамм затты 1 градусқа жылытуға кететін жылудың мөлшері, грамм/каллория);
  
• 
  Судың жылу өткізгіштігі жоғары (1 º температурада көлдененң кесінің көлемі 1 см² заттан 1 секундта өтетін жылулық - каллория).
  

• 
  жылулықты рефлекс арылы реттеу;
  
• 
  терінің рецепторларына және тері астына жиналатын экссудат, транссудаттардың таралуына оң әсер ету арқылы ісікті болдырмау;
  
• 
  жүрек-қан тамырлары жүйесінің қызметтеріне оң әсер ету: суықтықты жүрек тұсына басқанда жүрек сирек және күштірек соғады, ал жылулық керісінше әсер етеді;
  
• 
  жүйке жұмысына оң әсер етеді: аз уақыт әсер еткенде оны қоздырады; көбірек әсер еткенде, керісінше, әлсіретеді. Судың жергілікті жансыздандыру әсері осыған байланысты;
  
• 
  бұлшық еттерге әсері: аз уақыт әсер еткенде бұлшық еттердің жирылуы күшейеді, көбірек әсер еткенде әлсірейді. Невралгиялық шаншуларда ыстықтық пен суықтықты қолданғанда судың осы әсеріне сүйенеді;
  
• 
  қанның құрамына әсері: қан элементерінің саны иен гемоглобиннің мөлшері көбейеді; жылулықтың әсерінен қарсы денелер жақсы түзіледі, ал суықтық оны әлсіретеді;
  
• 
  тыныс алу жолдарына әсері: суықтық аз уақыт әсер еткенде дем алу сирек және толық болады. Ал жылулықпен әсер еткенде дем алу жиі және үстіртін болады;
  
• 
  зат алмасу процесіне әсері: суықтықпен қалыпты жағдайда әсер еткенде организмде химиялық энергияның түзілуі жақсарады, ал жылулықта - әлсірейді;
  
• 
  тер мен зәр шығаруға әсері: тер су ваннасында 40º, су буында одан жоғарырақта, жарықта 50-60º, құрғақ ауада 60-70º болғанда жақсы шығады. Температура бұл көрсеткіштерден жоғары болғанда тердің шығуы азаяды. Ыстықтық пен суықтықтың әсерлерінен зәр шығару уақытша молаяды.
  

Ыстықтық пен суықтықты төмендегідей жағдайларда қолдануға болады.

• 
  әртүрлі қабыну процестерінде: жіті және іріңді түрлерінен басқа;
  
• 
  бұлшық еттердің жирылуын күшейту үшін;
  
• 
  зат алмасуын жақсарту үшін;
  
• 
  қан тамырларының өзегін тарылту үшін;
  
• 
  капиллярлардан аққан қанды тоқтату үшін.
  

• 
  қабыну процесінде түзілетін зиянды, токсикалық заттарды таратып, сіңіру үшін;
  
• 
  іріңді процестердің жетілуін жылдамдату үшін;
  
• 
  жарақаттанған тіндердің жазылу процесін жақсарту үшін;
  
• 
  тер шығару үшін;
  
• 
  бүйректердің жұмысын реттеу үшін;
  
• 
  жергілікті қан мен лимфаның айналысын жылдамдату үшін.
  

• 
  жедел іріңді процестерде;
  
• 
  өлі тіндер пайда бола бастағанда;
  
• 
  қан азайғанда.
  

• 
  қатерлі ісіктерде;
  
• 
  қан аққан кезде; аневризмдерде;
  
• 
  жүректің орны толтырылмайтын жеткіліксіздіктерінде.