Эквиваленттік (теңмәнділік) — S-тің де, P-тың да саны да, сапасы да бірдей теңмәндес ұғымдармен көрсетілген пайымдаулар арасындағы қатынас Мысалы,
1)«Барлық адвокаттар — заңгерлер» 2)«Сотта барлық қорғаушылардың заң саласынан арнайы білімдері бар» .
Мұндай текті пайымдаулар арасындағы қатынас, олардың ақиқаттығы мен жалғандығы бойынша өзара бірмәнді сәйкестікпен сипатталады: олар бір мезгілде ақиқат немесе бір мезгілде жалған. А, Е, І, О — қарапайым атрибутивті салыстырмалы пайымдаулар арасындағы қатынас «Логикалық шаршы» ретінде бейнеленеді. Логикалық шаршы бойынша атрибутивті пайымдаулар арасындағы қатынастар
Логикалық шаршы бойынша қарама-қарсы (контрарлық) қатынас
Қарама-қарсы (контрарлық) қатынасқа А — Е пайымдаулары жатады. Бұл пайымдаулар бірдей жалған бола алады, бірақ ешқашан бірдей ақиқат бола алмайды. Яғни, бұл пайымдаулардың бірі ақиқат болса, онда басқасы міндетті түрде жалған болады А — «Барлық куәлар шыншыл» - жалған Е — «Бірде-бір куәгер шыншыл емес» - жалған A - «Барлық адвокатnар — заңгерлер» - ақиқат Е — «Бірде-бір адвокат заңгер емес» - жалған. Е — «Бірде-бір азаматтың заңды бұзуға құқы жоқ» - ақиқат А — «Барлық азаматтар занды бұзуға құқылы» - жалған А — «Барлық киттер — балықтар» - жалған Е — «Бірде-бір кит — балық емес» - ақиқат. Мысалы: ішінара үйлесу (субконтрарлық)
Логикалық шаршы бойынша бағыныңқы қатынас
А — I және Е — О пайымдаулары бағыныңқы қатынаста болады. Бағыныңқылық қатынаста төмендегідей заңдылықтар кездеседі: 1) бағындырушы пайымдау ақиқаттығынан бағынушы пайымдау ақиқаттығы шығады, бірақ керісінше болмайды; Мысалы: А — «Барлық ұрлық — қылмыс» - ақиқат, I —«Кейбір ұрлық — қылмыс» - ақиқат
