Дәріс сабақтарының мазмұны І дәріс. Қазақ тілі орфографиясының даму тарихы. (1 сағат)



Pdf көрінісі
бет7/27
Дата06.01.2022
өлшемі185,64 Kb.
#16033
түріСабақ
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   27
                Ұ, ү әріптері, негізінен, сөздің бірінші буынында және бір буынды 

сөздерде жазылады: ұ-лы, ұ-зын, ұ-лан, кұ-лақ, жұ-дырық, құ-мыра, үл-кен, 

тү-йіншек, түй-реуіш, ұн, ұл, үн, үш, құн, күн, күрт.

Алдыңғы буындағы еріндік ұ, ү, о, ө дыбыстарының әсерімен келесі буында 

естілетін (айтылатын) ұ, ү дыбыстарының орнына ы, і әріптері жазылады: 

құндыз   (айтылуы   -   құндұз),   құрық   (айтылуы   -   құрұқ),   бүгін   (айтылуы   - 

бүгүн), күбір (айтылуы - күбүр), орын (айтылуы - орұн), өңір (айтылуы - 

өңүр), домбығу (айтылуы -домбұғұу).

            Е с к е р т у л е р . 1. Мына тәрізді түбір сөздердің екінші буындарында 

естілуінше ұ, ү әріптері жазылады: бұлбұл, байғұс, мазмұн, мақұл, мағлұмат, 

дүлдүл,   мәжбүр,   дәстүр,   марқұм,   нақұрыс,   әңгүдік   (бұлардың   жазылуын 

орфографиялық сөздіктерден қарап білуге болады).

2.   Біріккен   сөздер   мен   қос   сөздердің   соңғы   буындарыңда   (яғни   олардың 

екінші   сыңарында)   ұ,   ү   әріптері   жазыла   береді:   көкқұтан   (көк//құ-тан), 

Аққұдық   (Ақ//кұ-дық),   қыстыгүні   (қысты//гү-ні),   мал-мүлік   (мал//мү-лік), 

күп-күрең (күп// кү-рең).





Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   27




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет