Дәріс сабақтарының мазмұны І дәріс. Қазақ тілі орфографиясының даму тарихы. (1 сағат)

ыдырау, қыдырыс, қыртыс, торы, іс, кіріс, ірі, кідіріс.

Үш   буынды   сөздердің   ортасында   дүдәмалдау   естілетін   қысаң   ы,   і 

дыбыстардың   әріптері   көбінесе   түсірілмей   жазылады:   абырой,   адыраспан, 

адыраю,   ажырау,   азына,   айырым,   ақымақ,   аңызақ,   аңырау,   атырап,   атырау, 

әсіресе,   бадырақ   (көз),  бадыраю,  бытыра,  дәрігер,   едірею,  ежірею,  елегізу, 

жадырау, жайылым, жапырак, жауырын, жұдырык, көбінесе, көкірек, қабілет, 

қағілез,   қазына,   қапырық,   қасірет,   қатынас,   қоңырау,   құбылыс,   құдірет, 

құжынау,   құмыра,   құрылыс,   мағына,   маңырау,   мәжіліс,   мәлімет,   мәміле, 

мейірім,   меңіреу,   мөңіреу,   омырау,   өкімет,   саңырау,   сүмірею,   тамызық, 

тебірену,   тоқырау,   топырақ,   төңірек,   ұмыту,   ұмытылу   ("естен   шығу" 

мағынасында), үзіліс, үкімет, шекірею, шұғыла, ыдырау, ықылас, ысырап.

1. Сыздықова Р. Емле және тыныс белгілері. Анықтағыш. Алматы 1996. 

2. Қазақ тілінің орфографиялық сөздігі. Алматы, 1991.

3. Уәлиев Н. Алдашева А. Қазақ орфографиясындағы қиындықтар.

4. Р.Сыздық. Қазақ тілінің анықтағышы. Алматы, 2000

Сұрақтар:

1.Емле дегенді қалай түсінесіз?

2. Дауысты дыбыстардың емлесі деген не?

3. Сый, тый түбірлеріне қатысты қандай ережені білесіз?

4. А,е әріптеріне қатысты емлені айтып беріңіз.

5. Ә әрпіне қатысты емлені айтып беріңіз.

6. Ы,і әріптеріне қатысты емлені айтып беріңіз.

 7. И әрпіне қатысты емле.

8. У әрпінің қызметі туралы не білесіз?

9. Ұ,ү әріптерінің емлесі.

жүктеу/скачать 185,64 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: