Дәріс тақырыбы және тезистер Сағат көлемі
жүктеу/скачать 281,34 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Іс-әрекеттің түрлері, мақсаты мен мотивтері.
| Іс-әрекет теориялары.
Ал жеке адамды ұғымбіз қалай анықтаймыз: еңбек ету нәтижесінде жануарлар дүниесінен бөлініп шыққан, қоғамда дамып, қалыптасатын, адамдармен тіл арқылы қатынас, байланыста болатын адам. Жеке адамды педагогика оқыту мен тәрбиелеу объектісі тұрғысынан зерттейді. Социология жеке адамды әлеуметтік топтардың мүшесі ретінде зерттейді.Ал психология жеке адамның даму және қалыптасу заңддылықтарын зерттейді. Жеке адамның анықтамасын психологтар түрліше әртүрлі түсіндіреді;А.В. Леонтьев, К.К. Платонов, Г. Олпорт т.б.Даралық ұғымына келсек, әрбір адам өзіне ғана тән ерекшеліктерімен көрінеді. Өзіндік ерекшеліктері бар адам дара адам болып табылады. Кейбіреулердің даралығы ерекше көзге түседді. Даралық- интелекттілік, сезімдік-эмоциялық және еріктік сфераларда немесе іс-әрекеттің барлық саласында бірдей көрінуі мүмкін. Интеллект басқалар байқамайтын нәрсені көре білу қабілеттлігі; естіген, білгенді өңдей білу ерекшелігі, әртүрлі мәселе қойып, оны шеше білу ерекшелігі. Сезімдік, эмоциялық шапшаңдығы, сезімталдық, сезімдегі нәзіктік, сұлулықты, үйлесімділікті сезе білу. Еріктік ерік-күш жігерінің жоғарылылығы, таң қаларлық ерлік жасай білуі, ұстамдылық таныта білуі. Жеке адамды зерттеуде бірнеше ағымдар, тұжырымдар бар; Биогенетикалық концепция. Оны ұстаушылар: американ психологы С. Холл, неміс психологы Э. Кречмер және австрия психологы психоанализ теориясының «әкесі» З. Фрейд. Бұлардың көзқарасы бойынша жеке адамда негізгі болып табылатын тұқым қуалаушылық. Холл- филогенездің онтогенезде қайталануы. Кречмер- адам типтері оның дене құрылымына ғана байланысты. Фрейд -адамның мінез-құлқы тек қана биологиялық инстинктеріне, қызығуларына, құмартуларына байланысты дейді. (қоғамның рөлін төмендетеді). Іс-әрекеттің түрлері, мақсаты мен мотивтері. Қазіргі қоғамда адам түрлі іс-әрекеттермен айналысады. Олардың барлық түрлерін нақты адамға қатысты топтастыру мүмкін емес. Дегенмен барлық адамдарға ортақ негізгі қызмет түрлерін ажыратуға болады. Олар: ойын, оқу, еңбек әрекеттері: Ойын өзінің табиғатына орай бала тұлғасын қалыптастыратын тарихи қаланған әлеуметтік механизм және әдіс болып табылады.Л.С.Выготский, А.Н. Леонтьев, Д.Б. Эльконин және басқада ғалымдардың еңбектерінен ойынның адамның даму барысында маңыздылығын көруге болады. Қазіргі уақытта балалар ойынының теориясы саласында ғылыми тұрғыдан қарастырылатын көптеген зерттеу жұмыстар бар. Авторлардың бірі ойынды адам өмірімен тығыз байланысты құбылыс ретінде қарастырады, Спенсер, Холл, Гросс, басқалары ойынның психологиялық астары мен оның бала дамуындағы маңызына назар аударады. Л.С.Выготский, А.Н.Леонтьев, А.В.Запорожец, Д.Б.Эльконин мектебінің бір қатар зерттеушілері ойынның баланың жалпы психикалық дамуына, жекелеп алғанда, оның ерікті мінез-құлқының мотивациялық-қажеттіліктік, танымдық саласына тигізетін елеулі маңызын көрсетті. Ойын бұл шартты түрде шынайы өмір мазмұны бейнеленетін тәжірибенің ерекше түрі. Ойынның адамзат қоғамы мен бала дамуындағы міндеттерін зерттеуде, адам мен жануарлардың ойынының айырмашылықтарын ажырату маңызды болып табылады. Бұл ойынның ерекшелігі іс-әрекет ретіндегі мәнін анықтау үшін де маңызды. жүктеу/скачать 281,34 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|