Дәріс тақырыбы және тезистер
Акпараттык білім ортасынын окытудың әдістемелік жүйесіне әсері
жүктеу/скачать 1,07 Mb. Pdf көрінісі
|
лекции
| Акпараттык білім ортасынын окытудың әдістемелік жүйесіне әсері
Акпараттык-білім ортасын пайдалану арқылы мектептегі оқу үрдісін акпараттандыру накты әдістемелік окыту ерекшеліктерімен толыктай сәйкестікте жүзеге асырылады. Оқу үрдісінде колданылатын ақпараттық ресурстар баска да іс- әрекет аясын ақпараттандыру үрдісінде қолданылатын ресурстармен мазмұнды, техникалық және технологиялық байланысты болуы тиіс. Ақпараттык-білім ортасында окушыларды окытуда бірыңғайланған және өзара байланысқан Ақпараттық-катынастык технологиялар құралдарын қамтитын оқу комноненттерінің болуын ескеру қажет. Осыған байланысты оқу компонтін кұру және қолдану психологиялық-педагогикалык әдістемелік және технологиялық сипаттағы талаптар мен ұсыныстар кешенімен қатаң сәйкестікте жүзеге асырылуы тиіс. Орта құрамына енетін жүйелерге қойылатын негізгі талаптар оларды оқыту үрдісінде қолданудың накты әдістемесінің болуы, оқулыққа түсетін ақпаратты іріктеуі және ортаға енетін басқа Ақпараттық-қатынастық технологиялар құралдарының телекомуникациялық ресурстарымен міндетті өзара байланысы болып табылады. Ортаның оқу компонентінде жинакталған акпараттық ресурстар дәстүрлі оқу құралдарына, сондай-ак оқулықтарға, оқу және әдістемелік құралдарға қойылатын стандартты дидактикалық талаптарға жауап беруі тиіс. Бұдан басқа, мұндай ресурстарға орта компоненттерін кұру мен колдануда қазіргі ақпараттық және телекомуникациялық технологиялардың артықшылыктарын пайдалануға негізделген ерекше дидактикалық талаптар қоюға болады. Ортаның оқу компонентінін ақпараттық ресурстарына қойылатын дидактикалық талаптармен нақты пән аясындағы өзгешелікті және ерекшелікті, окытудың қазіргі әдістерін жүзеге асыру мүмкіндігін есепке алатын әдістемелік талаптар тығыз байланысты. Ақпараттық білім ортасының оқу компоненттерінің ресурстарына койылатын эргономнкалық талаптар білім алушылардың жас ерекшелігін есепке ала отырып құрылады, оқуға мотивациның артуын қамтамасыз етеді, акпараттың бейнеленуіне және накты компьютерлік құралдардың жұмыс режиміне талаптарды бекітеді. Сонымен катар, акпараттык білім ортасын калыптастыру акпараттық- қатынастык технологиялар құралдарымен жүзеге асырылатындыктан, оларға койылатын талаптарды ескеру кажет: әрбір ақпараттық ресурстын мүмкіндігі оку мекемесінің орта компонентерінің мазмұнынын сипатынан, барлық ортаның ақпараттык кеңістігі иерархиясында мүғалім мен оқушынын түсінуін камтамасыз етуі кажет. Ақпараттык-білім ортанын біріктірілген және кіріктірілген ресурстарын қолдану мұғалімге, сонымен қатар оқушыларға қосымша нақты әдістемелік нұсқаулардың қатарын беруге мүмкіңдік береді. Ортаның оқу ресурстарымен окытушының жұмысы, сәйкесінше оқушының такырыптык блоктарды оқып үйрену бойынша жұмыс нәтижелерін талдаудан басталады. Осы мақсатпен оқытушы оқушы туралы ақпаратты қамтитын, сонымен қатар оқушылардың оқу материалын оқып-үйрену сапасына бақылау жасайтын бақылау-өлшеу компонентерінің ресурстарын қамтитын ортаның ұйымдастырушылық-басқарушылық компоненттерінің ресурстарына жүгінеді. Келесі кезеңде окытушы әрбір окушының ұсынылған ортаның оқу компонентінде берілген Акпараттық- қатынастық технологиялардың кұралдарынан оқу материалының мазмұнын менгеру деңгейін аныкгау қажет. Мұнда оқытушы педагогикалық бақылау мен өлшеуді қамтамасыз ететін ортаның электрондық ресурстарымен жұмысқа дайындау үшін әрбір оқушыға жеке тапсырма дайындайтын жеке тәсіл болуы мүмкін. Бұл кезеңге педагог оқушылардың тапсырманы орындауына бөлінген уакытты және онын акпараттық-білім ортасының бакылау-өлшеу компонентімен жұмысының басталу уакытын аныктайды. Әрі қарай, оқушылардың накты акпараттык ресурстармен жұмыска дайындық деңіейіне байланысты оқытушы оку сабағын өткізу әдістемесін таңдайды: дәстүрлі сабак, ойындар, тренинг және т.б. Бұған қосымша мұғалім оку практикасында ортанын ғылыми-зерттеу және оқудан тыс компоненттеріне біріктірілген ақпараттық ресурстардың мүмкіндіктерін талдай білуге міндетті болуы тиіс. Оқу үрдісінде мұндай ресурстарды қолдану оның тиімділігін арттырудың қосымша факторы бола алатындығы жоққа шығарылмайды. Мұндай талдау оқу мекемесінің бірыңғай акпараттык-білім ортасында түрлі ресурстарды кұрастыру мен құру тәсілдерінің бірлігінде накты бола алады. Орта ресурстарымен жұмыс барысында, оқытушы жалпы орта білім беру аясында жоспарымен сәйкестікте жоспарланган оку бағдарламасындағы оқу материалын оқушылардың оқып үйрену мақсаты мен нәтижелерін салыстыра білуі тиіс. Ортаның оку комноненті ортаның ұйымдастырушылық-басқару компонентінде жинақталған ақпараттық-қатынастық технологиялар құралдарымен өзара байланысты, сондай-ак бұл компонент оқу үдерісіне кызмет көрсететін сервистік қызметтер мен ақпараттық ресурстардың толык жиынтығын қамтамасыз ететін программалык кешенді көрсетеді. Ақпараттық-қатынастық технологиялар кұралдарының негізгі дидактикалык қызметін қолдану арқылы оқытуды ұйымдастыру әдістерін практикалық енгізу ортаны келесідей мақсаттарда қолдану мүмкіндігін біледі: - окушылардың дайындығын және сапасын арттыратын, оперативті көмек көрсетуді ұйымдастыратын. компьютерлік және телекомуникациялык техниканың оқу мекемелеріндегі оқу іс-әрскеті мәдениетін қалыптастыру максатындағы программалық-әдістемелік мүмкіндіктерін жүзеге асыратын оқыту қуралдары; - ғылыми зертхана жұмыстарын модельдеу жолымен зерттеу іс- әрекеті дағдысын қалыптастыру. окушылар мен мұғалімлердін біріккен оқу және зерттеу жұмыстарын ұйымдастыру, тәжірибелік іс-әрекет нәтижелерін оперативті және өзбетіндік өңдеу мақсатындағы таным құралы; - ортақ жоба бойынша әріптестерден бастап, басқалармен ақпараттармен, идеялармен, жоспарлармен оперативті ауысу мақсатындағы әртүрлі акпарат көздерінен кажетті ақпараттарды алу білігі мен дағдысын калыпастыратын телекомуникация қүралы; - қарым-қатынас мәдениетінін дағдысын калыптастыру мен оқушылардын гуманитарлык дамуын арттыру мүмкіндіктерін жүзеге асыру есебінен тұлғаны дамыту қүралы; - оку іс-әрекетінің нәтижелерін бакылау мен түзетудің тиімді қүралы. Окушлардың дайындық деңгейін арттыратын ақпараттык білім ортасынын тағы бір мүмкіндігін қосымша айта кету керск. Дастүрлі әдістерді және оқыту құралдарын (оқулық, тапсырмалар жиынтығы, көрнекілік құрал) пайдалану арқылы окыту каркыны сыныптың үлгерім ерекшелігінен тәуедді болып табылады. Акпараттық білім ортасьның мүмкіндіктерін пайдалану аркылы білімді меңгеру каркыны оқушынын дербес жеке ерекшеліктерінен тәуелді және нақты уақыт аралығындағы пайдаланушымен ортанын акпаратгық ресурстарынын арасындагы байланысты ұйымдастыруға мүмкіңдік береді. Мұнда кіріктіру және біріктіру, жеке бейімдеу негізінде акпараттық ресурстардың сандық кұрамы емес, сонымен қатар сапалык денгейі артады. Мұндай оқытуды дербестендірудің мүмкіндіктері ортаны қолдануда және арнайы оқыту әдісгерін жүзеге асыруда оқу ақпаратын көрнекілендіруде, үлкен көлемді ақпараттарды тасымалдау мүмкіндігімен сақтауда, пайдаланушының мәліметтерге жеңіл қолжетімділігін, ақпараттык-зерттеу іс-әрекетін, эксеприменталдык іс-әрекет нәтижелерін өңдеуді автоматтандыруды, оқу акпаратын меңгеру нәтижелерін бакылауды, арнайы бірынғай ннтербелсенді диалогты камтамасыз етуде пайда болады. Оқу мекемесінің акпараттық-білім ортасын кұру және оны оқушыларды оқыту мен тәрбиеленуде пайдалану тиімдгіігі артады, сәйкесінде педагогтардың Акпараттық- катынастық технологиялар құралдарын кәсібн колдануға дайындығы калыптасады. Осы байланыс негізінде педагогикалык кадрлардың және оку мекемелерінің әкімшілігінің ортаны қолдану іс-әрекетіне психологиялық дайындығын калыптасгыру, педагогтарды, оқушылар мен ортаның акпараттык ресурстарын пайдалатын кызметкерлерді оқыту, жалпы орта білім беру жүйесі жағдайында ортаны дайындау мен жүзеге асырулауға негізделген конференцияны жүргізу, тәжірибемен алмасуды |