Сананың пайда болуы мәдениет дамуының абстрактілі ойлау мен өзіндік сана пайда болған біршама кейінгі кезі, немесе антропогенездің аяқталу уақытына сәйкес келеді.
Психика – бейнелеудің жоғары формасы. Оған инстинкт, шартты және шартсыз рефлекстер негізіндегі организмнің сыртқы орта әсеріне жауабын жатқызамыз. Шартты рефлекстердің жүйесі жоғары дамыған жануарларға күрделі амалдарды орындауға мүмкіндік береді.