Тәтіқара ақын шығармашылығы. Қарастырылатын сұрақтар (дәріс жоспары): Тәтіқара ақын- қазақ халқының тарихында сырт жауларға қарсы күрестің ұраншысы, жауынгер ақын
Тәтіқараның қазақ батырларын жырлауы
Ақынның арнау толғауларының тақырыптық, көркемдік ерекшеліктері.
Ақын өмірінен мәлімет.
Ақынның 1756 жылы қазақ жеріне басқыншылықпен кіргенЦин үкіметіне қарсы күресте ерекше танылуы.
Абылайдың жауынгершілікке аттанғанда жанынан тастамайтын сенімдісерігі, оның сарбасшысына дем берушісі болғандығы.
.Тәтіқара жайында таралған әр түрлі аңыздарға шолу.
Тәтіқара ақын шығармашылығы. ХVІІІ ғасырдағы қазақ ақын-жырауларының көрнекті өкілі – Тәтіқара ақын. ТәтіқараақынныңсаналыөмірініңбәрідерлікАбылайханныңтөңірегіндеөткен. Ақыннайзасыменақындығымендеханғакерекадамдардыңбіріболған. Тәтіқараныңбізгежеткентолғауларысанаулы-ақ. ХVІІІғасыр қазақхалқыүшінжауынгершіліксоғыстоластамағанкезең. 1756 жылдаршамасындақытайларойраттардыбасыпалғансоң, қазақжерінедекіребастайды. Өмірінің соңғы кезеңі мұқтаждықта, жоқшылықта өтеді. Ақынның «Ассалаумағалейкум, жайсаң менен қасқалар» деген толғауы осындай өмірдің көрінісі сияқты.
Бізге жеткен аз мұрасының өзі Тәтіқараның әдебиеттің тарихында өзіндік даралығын таныта алатын шығармалар. Тәтіқара жырларына алғаш көңіл аударған Ш.Уәлиханов. Шоқан Уәлиханов Тәтіқараның өз тұсында ірі ақын екендігін, Абылай жорықтарының жыршысы болғанын жазады. Ғалым Абылай қолының жаудан ыққан бір жорығында ақын айтқан өлең жолдары деп Тәтіқараның өлеңінің мазмұнын баяндайды .
Академик Ә.Марғұлан Тәтіқара шығармашылығын зерделей келе қазақтың ірі ақыны, жыршы-импровизатор деп баға береді. Ғалым Тәтіқара өлеңдерінде жазба әдебиет үлгісінің де сипаты барлығын атап өтеді.
Профессор Е. Ысмайылов Тәтіқара ақынды Абылайдың қалмаққа қарсы күресін жырлаған ақынның бірі және ақынның өзі қатысқан қазақ-қалмақ соғысының жортуылдарын жырлаушы эпик ақын деп баға береді. Бұл пікірді Ә.Қоңыратбаев та қуаттап, Тәтіқара жырларының сарынына Жоңғар соғысы мен қазақ елінің тәуелсіздігі арқау болғанын атап өтеді.
Тәтіқара ақын шығармаларының жариялануы. М.Мағауин «Бес ғасыр жырлайды» жинағына Тәтіқара ақынның «Қамыстың басы майда, түбі сайда», «Кебеже қарын, кең құрсақ», «Кеше тоқыраулы судың бойында», «Ассалаумағалейкум, жайсаңдар мен қасқалар» өлеңдерін енгізген. «Қамыстың басы майда» өлеңі алғаш «Әдебиет және Искусство» журналының 1946 жылғы №7 – 8 сандарына жарияланған. Бұл өлең Тәтіқара шығармашылығының ішінде ғалымдардың назарын өзіне көбірек аударғаны. Оның бір себебі өлеңде тарихи тұлғалар: қазақтың маңдайалды батырларының аты аталып, ерлігінің дәріптелуінде. Бір дәуірде өмір сүрген қазақтың үш жүзінің айтулы батыр ұлдарын ұлысымен атай отырып, жауынгерерді ерлікке үндейтін өлеңнің айтулы оқиғаға байланысты туғаны анық. Тек Тәтіқараның шығармашылығын туралы да нақты деректен көрі аңыз басым. Солардың бірін келтірер болсақ: Бірде Абылай ханның жортуылда жолы болмапты. Өкшелеген жаудан құтылуға айналғанда алдыдан өткел бермес тасыған өзен кездеседі. Жұрт ұйлығып қалыпты. Бәріне де харап болу қаупі төнеді. Сонда
