Диафрагманың концепциясы. Операциялық емге көрсеткіш, операция алдындағы дайындық.өңеш тесігінің жарығы. Этиология және патогенезі. Жіктелуі. Клиникасы және диагностикасы, асқынуы. Операциялық емге көрсеткіш және операция түрлерін таңдау


Экскреторлы урография әдісіне көрсеткіштер



бет119/125
Дата29.11.2023
өлшемі11,18 Mb.
#131284
1   ...   115   116   117   118   119   120   121   122   ...   125
23. Экскреторлы урография әдісіне көрсеткіштер.


Экскреторлы урография – несеп шығару жүйесінің рентген суретін бүйректермен жақсы бөлінетін контастты заттарды венаға жібергеннен кейін түсіру әдісі. Алынған рентгенограмма сериясында бүйректердің мөлшері, орналасқан жері, олардың функционалдық қабілеті, бүйрек түбектерінің мөлшері мен формалары, несеп шығару жолдарының орналасуы және тастар тұралы тікелей пікір айтуға болады.


 бұл қарапайым, сенімді ақпаратты және сәулелік диагностикада кеңінен қолданылатын әдіс. Оны кеңінен қолдану үшін көктамырға 40-50 мл йод құрамды контрастты зат жіберіп, іш қуысы мен жасбас сүйектері суреттерін сериялы түрде түсіреді. Суреттер әр 5-7; және 25-30 минут сайын түсіріледі. Контрастты зат 5-7 мин жасалған суретте контрастылаудың нефротикалық фазасы анықталады. 10-15 мин кейін несепағардың алдыңғы бөлімі мен түбекшесі контрастіленеді. Несепағарлар мен қуық контрастты затпен толық 25-30мин толады.

Контрасты зат 5-7 минуттан кейін жасалған суретте контрастылеудің нефротикалық фазасы анықталады. 10-15 минуттан кейін несепағардың алдыңғы бөлімі мен бүйрек түбекшесі контрастіленеді. Несепағарлар мен қуық контрасты затпен толық 20-30 минутта толады.

Экскреторлы урография жасауға көрсеткіштері: 

Гематурия; 


Бел аймағындағы ауырсынулар; 
Зәр шығару жолдарының инфекциялық аурулары
Зәр тас ауруына күдік туғанда; 
Несепағар обструкциясы 
Туа пайда болған аномалияларда; 
Жарақаттар 

Экскреторлы урография жасауға қарсы көрсеткіштері:

Йоды бар заттарға аллергиясы болса; 


Жедел гломерулонефрит; 
Бүйрек жеткіліксіздігі (жедел және созылмалы);
Тиреотоксикоз; 
Қант диабетімен ауыратын науқастарда (глюкофаж қабылдаған жағдайда); 
Феохромоцитома 


24. Несепағар тасы кезіндегі оперативтік емдік әдістер.
Хирургиялық араласу:
Операцияға дейінгі және интраоперациялық кезеңде антибиотиктің алдын алу ұсынылады: Цефтриаксон 2 г * в/м №1 немесе ципрофлоксацин 500 мг в/в №1.
* Экстракциямен Уретеролитотрипсия.
* Экстракорпоральды соққы толқыны литотрипсиясы.
* Уретеролитотомия.

Трансуретральды уретеролитоэкстракция: бұл не?


Табиғи физиологиялық тесік (уретра) арқылы уретропиелоскоп кесілмей енгізіледі. Бұл тар қуыс түтік, оның ішіне линзалар жүйесі мен жарық көзі орналастырылған. Ол арқылы себет немесе ілмек түрінде экстракторы бар катетер енгізіледі. Олардың мақсаты-тасты қуыққа итеру. Барлық манипуляциялар экранға несепағардың ішіне орналастырылған бейнекамерадан және рентгендік жабдықтың бақылауымен жіберіледі.
Уретеролитоэкстракция: әдістің артықшылықтары
Эндоскопиялық әдіс бола отырып, экспозицияның бұл түрі пациент үшін даусыз артықшылықтарға ие:

Жеңіл жарақат;


Кесудің болмауы;
Бүкіл түзілімдерді де, ұсақталған бөлшектерді де алу мүмкіндігі;
Инфекция қаупінің төмендеуі;
Пиелонефриттің белсенді фазасы қарсы көрсетілім емес (басқа әдістердің көпшілігінен айырмашылығы).

Уретеролитоэкстракция: ерекшеліктері


Егер тас несепағардың төменгі және ортаңғы бөлігінде болса, тәсіл 82-96% тиімді. Жоғарғы бөлімдерде өнімділік 41-49% - ға дейін төмендейді және дәрігерлер конкрементті алудың басқа нұсқаларын таңдайды. Тастың мөлшері 6 мм-ден аспауы керек.

Мкб алдын алу


Трансуретральды уретеролитоэкстракция сияқты операция тарихы бар екенін түсіну маңызды, бұл уролитияны емдеу әдісі емес, оның салдарын жою. Қайталанудың алдын алу үшін пациентке диета тағайындалады, оның құрамы алынған тастарды химиялық талдаудан кейін таңдалады. Күніне кемінде 2-2,5 литр су ішу, профилактикалық фитопрепараттар қабылдау және тұздардың жиналуына әкелетін дәрі-дәрмектерден бас тарту ұсынылады.

Метаболизмді бұзатын ауруды анықтау үшін тар мамандарды (ревматолог, эндокринолог және т.б.) тексеру қажет. Араласудан кейінгі бірінші жылы 3 айда бір рет, содан кейін алты айда бір рет тексеруден өту көрсетілген.


Экстракорпоральды соққы толқыны литотрипсиясы


Литотрипсия қалай жұмыс істейді?


Литотрипсия дыбыс толқындарын қолданып, үлкен бүйректегі тастарды ұсақ бөлшектерге бөледі. Бұл дыбыс толқындары жоғары энергиялы соққы толқындары деп те аталады. Литотрипсияның ең таралған түрі – экстракорпоральды соққы толқыны литотрипсиясы (ESWL).
Экстракорпоральды «денеден тыс» дегенді білдіреді. Бұл жағдайда ол соққы толқындарының көзіне сілтеме жасайды. ESWL кезінде литотриптер деп аталатын арнайы машина соққы толқындарын тудырады. Толқындар сіздің денеңізге еніп, тастарды сындырады.
ESWL 1980 жылдардың басынан бері жұмыс істейді. Ол хирургияны тезірек алмастырды, бұл бүйрек тастарының үлкен емі. ESWL – бұл инвазивті емес процедура, бұл операцияны қажет етпейді. Инвазивті емес процедуралар, әдетте, инвазивті процедураларға қарағанда қауіпсіз және қалпына келтіру оңай.
Литотрипсияны орындау үшін шамамен 45 минуттан бір сағатқа дейін уақыт кетеді. Сізге анестезияның қандай да бір түрі берілуі мүмкін (жергілікті, аймақтық немесе жалпы), сондықтан сіз ауырмайсыз.
Процедурадан кейін зәр шығару арқылы бүйректен немесе несепағардан тас қалдықтары шығарылады, бүйректен қуыққа апаратын түтік.
Литотрипсияға қалай дайындалу керек
Дәрігерге кез келген рецепт бойынша дәрі-дәрмектер, рецептсіз дәрі-дәрмектер немесе сіз қабылдаған қоспалар туралы айту маңызды. Кейбір препараттар, мысалы, аспирин (Буфферин), ибупрофен (Адвил), варфарин (Кумадин) немесе басқа қанды сұйылтқыштар сіздің қаныңыздың дұрыс ұю қабілетіне кедергі келтіруі мүмкін.
Сіздің дәрігеріңіз процедурадан бұрын осы дәрі -дәрмектерді қабылдауды тоқтатуды сұрауы мүмкін. Дәрігер сізге айтпаса, сіз тағайындаған дәрі -дәрмектерді қабылдауды тоқтатпаңыз.
Кейбір адамдар литотрипсиямен жергілікті анестезиямен ауырады, бұл ауруды болдырмау үшін аймақты жансыздандырады. Дегенмен, адамдардың көпшілігінде процедураны жалпы анестезиямен жүргізеді, бұл оларды операция кезінде ұйықтатады. Егер сіз жалпы анестезияға ұшырайтын болсаңыз, дәрігер сізге процедурадан кемінде алты сағат бұрын ештеңе ішпеңіз немесе жеуге болмайды деп айтуы мүмкін.
Егер сіз жалпы анестезиямен ESWL -ді алсаңыз, процедурадан кейін досыңыздың немесе отбасы мүшеңіздің сізді үйге жеткізетінін жоспарлаңыз. Литотрипсиядан кейін жалпы анестезия ұйқышылдықты тудыруы мүмкін, сондықтан әсер толығымен жойылғанша көлік жүргізбеу керек.
Литотрипсия кезінде не күтуге болады
Литотрипсия әдетте амбулаториялық жағдайда жүргізіледі. Бұл сіз емделу күні ауруханаға немесе емханаға барып, сол күні кететіндігіңізді білдіреді.
Процедурадан бұрын сіз аурухана халатын киіп, емтихан үстелінде жұмсақ, суға толы жастықтың үстіне жатасыз. Бұл жерде сіз процедураны орындаған кезде қаласыз. Содан кейін сізге тыныштандыратын дәрі және инфекциямен күресу үшін антибиотиктер беріледі.
Литотрипсия кезінде жоғары энергиялы соққы толқындары сіздің денеңізден бүйрек тастарына жеткенше өтеді. Толқындар тастарды зәр шығару жүйесінен оңай өтетін өте кішкене бөліктерге бөледі.
Процедурадан кейін сіз үйге жіберілместен бұрын қалпына келтіруге шамамен екі сағат жұмсайсыз. Кейбір жағдайларда ауруханаға бір түнде жатуға болады. Процедурадан кейін бір -екі күн үйде демалуды жоспарлаңыз. Литотрипсиядан кейін бірнеше апта бойы көп су ішкен дұрыс. Бұл бүйрекке қалған тас сынықтарын кетіруге көмектеседі.
Литотрипсия қаупі
Көптеген процедуралар сияқты, кейбір қауіптер литотрипсиямен байланысты.
Сізде ішкі қан кету болуы мүмкін және қан құю қажет болуы мүмкін. Егер тастан жасалған фрагмент бүйректен несеп шығуын тежесе, сіз инфекцияны, тіпті бүйректің зақымдалуын дамыта аласыз. Процедура сіздің бүйрегіңізге зақым келтіруі мүмкін және олар процедурадан кейін де жұмыс істемеуі мүмкін.
Мүмкін болатын ауыр асқынуларға жоғары қан қысымы немесе бүйрек жеткіліксіздігі кіруі мүмкін.
Уретеролитотомия
-несепағардан тасты хирургиялық жолмен алу.

Эндоскопиялық және лапароскопиялық әдістерді, сондай-ақ литотрипсияны қолдануға байланысты қазіргі уақытта уретеролитотомия сирек, тек реконструктивті араласулармен бірге жасалады. Несепағардың әртүрлі бөліктеріне қол жеткізу үшін әртүрлі кесулер қажет. Несепағарды шығару кезінде тасты операциялық өрістен тыс жылжытпау үшін абай болу керек.


Операция алдында міндетті түрде шолу урографиясы жасалады.


Доступ:

Несепағардың жоғарғы үштен біріне қол жетімділік. Жоғары орналасқан тастар лумботомиялық кесуді қолдану арқылы жойылады. Субкостальды немесе интеркостальды кесу, егер тас бүйрек жамбасына көшу мүмкін болған кезде, ортаңғы үштен біріне жақын немесе кеңейтілген несепағарда болса қолданылады. Жамбас пен несепағардың жоғарғы үштен бір бөлігін осы тәсілдердің кез келгенімен жасауға болады.


Несепағардың ортаңғы үштен біріне қол жетімділік. Ортаңғы перитонеальді қол жетімділікке артықшылық беріледі, бірақ сіз фолий немесе дорсальды люмботомияға қол жеткізе аласыз.


Несепағардың төменгі үштен біріне қол жетімділік. Ортаңғы перитонеальді қол жетімділікті, қайталама араласулар кезінде ортаңғы перитонеальді қол жетімділікті немесе Гибсонды кесуді қолданыңыз. Несепағардың терминалдық бөліміндегі үлкен таспен, егер тас пальпацияланса, онда қынаптық жолмен де қол жеткізуге болады.


Көрсеткіштер мен қарсы көрсеткіштер


люменнің ішінара немесе толық бітелуі,


бүйректің шыныаяқ-жамбас жүйесінің кеңеюі,
үлкен конкременттердің болуы,
"шұңқырлы" несепағар тастары,
қашықтықтан ұсақтаудың тиімсіздігі.
Хирургия инвазивті, сондықтан дәрігерлер науқастың жағдайына үлкен талаптар қояды.

Қарсы көрсетілімдер


жедел жұқпалы аурулар,
қабыну процестері,
қан кетудің бұзылуы,
жүктілік,
үшінші дәрежелі семіздік,
лапароскопиялық қол жеткізу аймағында тыртықтардың болуы.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   115   116   117   118   119   120   121   122   ...   125




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет