Дифференциалдық теңдеулер туралы жалпы түсінік
жүктеу/скачать 1,39 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Логикалық функциялар
| Логикалық символдар
Жоспары: 1.Символдық логика 2.Логикалық функцияларСимволдық логика - сөйлемдер мен логикалық байланыстарды өрнектеуде символдарды кең қолданумен байланысты математикалық логикаға берілетін атаулардың бірі. Дәстүрлі логиканың өзінде де символдар жиі қолданылады. Аристотель б.з.б 4 ғ-да айнымалы мәндерді әріппен белгілеуді тұңғыш рет логикаға енгізді. Мысалы , ғасырлар бойы оң пікір латыннның А- әрпімен, жеке оң пікір J- әрпімен, жалпы теріс пікір Е-әрпімен, жалпы теріс пікір О- әрпімен белгіленіп келді. Жай кесімді силлогизмнің бірінші фигурасы ежелден мынадай символдық формула түрінде өрнектеледі: M- P S-M S-P Бұл формуланың төрт модусы ретіне қарай ААА, ЕАЕ, АI және EIO деп белгіленеді. Символдау формальды логиканың барлық салаларында орын алады. Қандай да болсын ғылым атауы , символдардың қаншалықты қолдануына ғана емес, сол ғылымның қандай құбылыстар мен заңдылықтарды зерттейтітіне байланысты берілуге тиіс. «Символдық логика» терминін алғаш рет қолданған ағылшын логигі Джонн Венн (1834- 1923) Логикалық функцияларНегізгі функцияларЦифрлық (логикалық) құрылғылардың кірістері мен шығыстарындағы кернеу мәндері логикалық 0 немесе логикалық 1 деп аталатын екі түрлі деңгейде болады. Логикалық құрылғылардың бұл ерекшелігі оларды жобалау үшін немесе осындай дайын құрылғылардың жұмысын талдау үшін логика алгебрасының (немесе Буль алгебрасының) қағидаларын пайдалануға мүмкіндік береді. Цифрлық құрылғылардың атқарар қызметі сәйкесті логикалық функциялар арқылы сипатталады. Күрделілігі әртүрлі кез келген логикалық функцияны негізгі логикалық функциялар деп аталатын үш функция арқылы суреттеуге болады, олар – ЕМЕС, НЕМЕСЕ, ЖӘНЕ функциялары. Олардың атқарар қызметін кесте түрінде (ол ақиқаттық кестесі деп аталады) немесе сәйкесті логикалық өрнек арқылы суреттеуге болады. ЕМЕС функциясы – аргументіне қарсы мәнді шығаратын, бір аргументті функция (1.1-кесте), сондықтан бұл функция инверсия (inversion - терістеу) деп те аталады. Оның аргументі Х деп белгіленген болса, онда бұл функция Y= өрнегімен суреттеледі. 1.1 К е с т е
НЕМЕСЕ функциясы – аргументтерінің барлығы да 0 кезінде ғана 0 шығаратын, ал қалған жағдайда (яғни, аргументтерінің кем дегенде біреуінің мәні 1 болғанда) 1 шығаратын, бірнеше аргументті функция (1.2-кесте). Бұл функция дизъюнкция (disjunction) немесе логикалық қосу (logical addition) деп те атала береді. Оның логикалық өрнегі Х1 Х0 түрінде суреттеледі. 1.2 К е с т е
ЖӘНЕ функциясы – аргументтерінің барлығы да 1 кезінде ғана 1 шығаратын, ал қалған жағдайда (яғни, аргументтерінің кем дегенде біреуінің мәні 0 болғанда) 0 шығаратын бірнеше аргументті функция (1.3-кесте). Бұл функция конъюнкция (conjunction) немесе логикалық көбейту (logical multiplication) деп те атала береді. Оның логикалық өрнегі Х1 Х0 (немесе Х1Х0) түрінде суреттеледі. 1.3 К е с т е
Суреттелген ЕМЕС, НЕМЕСЕ, ЖӘНЕ функциялары арқылы кез келген күрделі функцияны суреттеуге болады, сондықтан, олар логикалық функцияларды Пайдаланылған әдебиеттер 1 Ахметова Г.С. Математические методы. – Алматы: Наука, 2003. – 216 С. 2 Иванова Р.С. Анализ финансового состояния предприятий // Вопросы экономики: сб. науч. тр. Института экономики. – Алматы, 2004. – С. 214-217 жүктеу/скачать 1,39 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|