Қалыптастырушы эксперимент сөзінің синонимдері: - түрлендіруші
- шығармашылық
- тәрбиеші,
- оқыту,
- психиканың белсенді қалыптасу әдісі.
Мақсаттары бойынша анықтаушы және қалыптастырушы эксперименттер бөлінеді.
Анықтау экспериментінің мақсаты – қазіргі даму деңгейін өлшеу (мысалы, абстрактілі ойлаудың даму деңгейі, адамның адамгершілік-еріктік қасиеттері және т.б.). Осылайша, қалыптастырушы экспериментті ұйымдастырудың бастапқы материалы алынады.
Қалыптастырушы эксперимент – эксперименттің келесі кезеңі. Міндеті – жаңа шарттарды орындай отырып, осы шарттардың тәрбие мен оқытудың тиімділігіне қаншалықты әсер ететіндігін зерттей отырып, ұсынылған гипотезаны тексеру. Бұл кезеңдегі өте маңызды нәрсе – тәжірибе жұмысының барысы мен нәтижесін жазып алу әдістемесі, алныған мәліметтерді талдау әдістемесі, мәліметтерді статистикалық өңдеу, кесте құру және т.б.
Бақылау эксперименті өткізілген жұмыстың нәтижесін (гипотезаның дұрыстығы немесе қателігі) нақтылауға мүмкіндік береді.
Курстық жұмыстың практикалық бөліміне енеді:
әдіс-тәсілдерді жасау: анкета, сұрақтар тізімі және т.б.;сабақтар мен тәрбие шараларын даярлау;жаттығулар, тренингтерді іріктеу және т.б.
Эксперимент жұмысы аяқталғаннан кейін оны өңдеу керек: сабақ, тәрбие шарасын, жаттығулардың өткізілуін баяндау, қателіктерді көрсету, қорытындылар жасау.
Қалыптастырушы (өзгерту, оқыту) эксперименті сол немесе басқа іс-әрекеттің қалыптасу деңгейін, психиканың белгілі бір жақтарының дамуын жай айтуды емес, олардың белсенді қалыптасуын немесе тәрбиеленуін көздейді. Бұл жағдайда талап етілетін мінез-құлықты ұйымдастыруға қажетті жағдайларды анықтауға ғана емес, сонымен қатар іс-әрекеттің жаңа түрлерін, күрделі психикалық функцияларды мақсатты дамытуды эксперименттік түрде жүзеге асыруға және олардың құрылымын көбірек ашуға мүмкіндік беретін арнайы эксперименттік жағдай жасалады. терең. Қалыптастырушы эксперименттің негізі психикалық дамуды зерттеуге арналған эксперименталды-генетикалық әдіс болып табылады.
Қалыптастырушы эксперименттің теориялық негізін психикалық дамудағы оқыту мен тәрбиелеудің жетекші рөлі туралы тұжырымдама құрайды.