Дипломдық ЖҰмыс 5В072100-«Органикалық заттардың химиялық технологиясы»
Ионды сұйықтықтар туралы негізгі мәліметтер
жүктеу/скачать 1,21 Mb. Pdf көрінісі
|
2019 БАК Қамашай Төлеужан
| 1.1.1 Ионды сұйықтықтар туралы негізгі мәліметтер
Ионды сұйықтықтар (ionic liquids) деп заттардың жоғары емес температурасындағы сұйық класы, химиялық құрылымы бойынша тұзды білдіретін сұйықтарды атайды. "Ион" термині сұйық түрінде бұл заттар катион мен анионға шашыраған, оларды органикалық еріткіштерден ажыратады[2, 3, 18, 21, 22]. Формальды балқудың жоғарғы шегі әдетте 100°С деп болжайды, бірақ кейде бөлме температурасының иондық сұйықтары (room/ ambient temperature ionic liquids), деп бөледі,олардың кейбірі төмен температурада да қатып қалмайды ( -96°С дейін) [2, 3]. Осындай төмен балқу температурасы органикалық емес тұздар немесе олардың қоспалары үшін мүмкін емес, сондықтан иондық сұйықтық үшіноның құрамында органикалық катионның болуы міндетті шарт болып табылады, әдетте оның көлемдік және симметриялық емес құрылымы болуы жеткілікті. Кейбір хлоридтер мен 1-алкил-3 бромидтері-метилимидазолия, N- алкилпиридиния, тетраалкиламмония бар иондық сұйықтықтардың балқу температурасы салыстырмалы жоғары: 1-бутил-3-метилимидазолий хлорид [bmim]Cl - ~55°C, 1-бутил-3-метилимидазолийхлорид, бромид [bmim]Br — ~70°C, 1-этил-3-метилимидазолий хлорид [[emim]Cl-87°C ,1-пропил-3- метилимидазолий хлориді [bmim]Cl —~60°C, тетрабутиламмоний хлориді (TBAC) — 83°С, тетрабутиламмонийбромид (TBAB) - 102-106°с. Бұл орталарда химиялық реакцияларды зерттеуге арналған мақалаларда, бұл заттарды «еріген тұздар» (molten salts) деп атайды, басқа басылымдарда «иондық сұйықтықтар» деп аталады [12, 23,32, 33]. Ионды сұйықтықтардың екі классқа бөледі - қарапайым тұздар бір катион және бір анионнан тұрады, және бинарлы жүйелер. Мысал ретінде соңғылары хлорлы алюминий мен 1,3 диалкилимидазолий хлоридтердің қоспалары. Бинарлы иондық сұйықтықтардың физикалық және химиялық қасиеттері (атап айтқанда қышқылдық), олардың құрамындағы Al Cl 3 -тің мольдік үлесіне байланысты [18]. Ол тиісті қоспада неғұрлым жоғары болса, соғұрлым күшті Льюис қышқылы болып табылады. Ылғал қатысуымен алюминий хлориді гидролизденеді де, HCl түзілу әсерінен бренстенді қышқылдылық пайда болады [3]. жүктеу/скачать 1,21 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|