Дістемелік кешен


Тақырыбы: Топырақ туралы ұғым, топырақтану ғылым ретінде



бет71/76
Дата18.11.2023
өлшемі2,05 Mb.
#124436
1   ...   68   69   70   71   72   73   74   75   76

1-СӨЖ


Тақырыбы: Топырақ туралы ұғым, топырақтану ғылым ретінде.
Топырақтану ғылымының негізін салушы, еліміздің атақты ғалымы В.В. Докучаев сипаттамасына қарағанда, «топырақ дегеніміз — түрлі климат жағдайларының (жарык, жылылық, ауа„ ылғалдық) әсерінен өсімдіктер мен жануарлардың, ал мәдени түрге келтірілгенде адамдардың да қатысуымен өнделген және өзгерген мәдени өсімдіктерді қоректік заттармен қамтамасыз ете алатын құнарлылығы бар жер бетінің ең жоғарғы қабаты»..
Топырақ — тірі және өлі табиғатқа тән бірнеше сипаты мен қасиеті бар табиғи ерекше құрылым. Топырақ судың, ауанық және организмдердің литосфераның жоғары қабаттарына әсер етуінен пайда болады және ол бір-бірімен байланысты қабаттардан тұрады.
Топырақтың табиғи құнарлылығы оның құрамына, қасиетіне-және түзуші факторларға байланысты болады.
Тапсырмалар:

  1. Мәтінді оқып түсінгеніңіз туралы эссе жазыңыз.

  2. Мәтінге эссе жазыңыз.

  3. Топырақ құнарлығы

  4. Топырақтың физика-механикалық қасиеті және технологиялық қасиеті

  5. Қазақстанның топырақ аймақтар



2-СӨЖ
Тақырыбы: Топырақ түзу факторлары
Топырақ түзуші негізгі факторлар — ауа райы, топырақ түзуші тау жынысы, өсімдік және жануарлар дүниесі, белгілі бір аймақтын, жер бедері мен гео-логиялық жасы, сондай-ақ адамнын шаруашылық әрекеті.
Топырақ қыртысы күн қуатының, судың, ауаның, жылудың әсерінен бұзылатын қатты жыныстардан тұрады. Тау жыныстарының аталған факторлардың әсерінен бұзылуын және қопсыған түйір мен майда шөгінді жыныстардың пайда болуын үгітілу дейміз. Тау жыныстарының үгітілуінен топырақ жетіледі. Топырақтың қалыптасуы оның түзілуімен байланысты. Үгітілу мен топырақ түзілу бір мезгілде болады әрі өзара тығыз байланысты.


Тапсырма:
Мамандықтарыңызға байланысты картотека жасаңыз. (әдебиеттер мен оқулықтарға).




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   68   69   70   71   72   73   74   75   76




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет