Әлем өзінің байлығымен және алуан түрлілігімен ерек-
шеленеді. Әлемді рухани-практикалы қ игеру үдерісі
барысыңда адам болмысты өз күндылықтары арқылы қарас-
тырады. Қүндылықтың ңатынас әрңашан да субъектінің
бойында белгілі бір эмоцияларды - қуану, сүйсіну, таң-
дану, табыну, т.б. туғызады. Қүндылықтар әлемі -
сөздің
кең мағынасында мәдениет әлемі, адамның рухани әре-
кетінің саласы, түлғаның рухани байлығы өлшемін біл-
діретін,
оның адамгершілік санасының, басымдылықта-
рының саласы. Қүндылыңтар қоғам үшін ең маңызды де-
ген әдет-ғүрып, нормалар мен мағыналар ңызметін өзіне
бағындыра отырып, оны реттейді.
Дәстүр, әдет-ғүрып пен салт-сана қоғамдағы әлеумет-
тік қатынастар түрлерін, ңоғамның мәдени деңгейін көр-
сетумен қатар, тәрбие талаптарының негізін ңүрайды,
адамдардың ңоғамдасып өмір сүруінің және үйымдасу-
ының маңызды формаларын көрсетеді. Ж ер жүзінде екі
мыңнан астам үлт пен үлыс тірш ілік етеді десек, солар-
дың әрңайсысының өзіне ғана тән әдет-ғүрыптары, салт-
дәстүрлері бар. Олар - халың мәдениетінің аса мәнді кү-
рамдас бөлігі, одан сол халықңа жататын адамдар мәде-
ниетінің деңгейі, рухани байлығы, басқа үлттар мен үлыс-
тардан, халықтардан айырмашылығының барлык, белг-
ілері айңын танылады. Сонымен ңатар салт-сана, дәстүр
қатып-семген, мәңгі
өзгермейтін нәрселер емес, елдің
экономикасы ны ң, мәдениетінің
өркендеуімен бірге,
олардың озықтары одан әрі дамып, жаңғыра түседі, то-
зыңтары қолданыстан қалып, үмыт бола береді.
Адамгершіліктің кейбір бастауларын ңарастырайық.
Қайырымдылың (ізгілік) және оның антиподы зүлым-
дың: ңайырымдылық үғымы адамдардың жалпы мүдде-
лерін, болашақңа деген үмітін, талап-тілектерін білдіре-
ді; зүлымдық керісінше, өмірге кедергі жасап, оны жою-
ға тырысады.
Достарыңызбен бөлісу: