Әдебиет теориясы. 1-том



Pdf көрінісі
бет156/369
Дата04.09.2023
өлшемі5,33 Mb.
#106019
түріОқулық
1   ...   152   153   154   155   156   157   158   159   ...   369
Байланысты:
adebiyat teoriyası.1.

Құдайлар,
Кианакуе
:
cадақтарына талшықтан
адырна тарту арқылы
одақтасады (бағбандар)
Кианакуе
жалғыз өзі
садағына талшықтан адырна
тартады
Құдайлар,
адамзат
:
талшықтан
адырна тарту
арқылы
одақтасады
ЖЕҢІМПАЗ
ЖЕҢІМПАЗ
ЖЕҢІМПАЗ
Адамдар
ғана сіңірді пайдаланады
(талшыққа ауыспай тұрып)
Құдайлар,
адамзат
:
сіңір адырнаны
пайдалану
арқылы
одақтасады
Кианакуе
өзі ғана сіңір
адырнаны пайдаланады
Талшықты адырна (ауылшаруашылық) қашан да сіңір адырнадан
(аңшылық) асып түседі. Құдайлардың одақтасуы (белгілі бір дəрежеде)
олардың антагонизміне қарағанда құптарлық болғандықтан, Кушиң
нұсқасында адамдар екі есе бағынышты (жауласқан құдайлар, сіңір
адырна); Стивенсонның нұсқасында екі есе басым (тату құдайлар, талшық
адырна); ал Парсонстың нұсқасында аралық жағдайлармен бір-біріне қарсы
(құдайлар тату, бірақ адамдар аңшылықты бастағандықтан, адырналары
сіңірден) деп есептеледі. Бұдан шығатыны:
ҚАРАМА-ҚАРСЫЛЫҚТАР КУШИҢ ПАРСОНС СТИВЕНСОН
құдайлар/адамдар
-
+
+
талшық/сіңір
-
-
+
Бунцельдің нұсқасы құрылымдық жағынан Кушиңнің нұсқасына
ұқсайды. Бірақ оның Кушиңнің де, Стивенсонның да нұсқаларынан
айырмашылығы бар. Екі нұсқа да пайда болуды адамзаттың бейшара
қалпынан бас көтеруге деген қажеттілігінің нəтижесі деп түсіндіреді. Ал
Бунцельдің нұсқасында мұны жоғары күштердің əсерінен, яғни пайда


болуға бастайтын амалдардың инверттелген жүйесінен шыққан деп
есептейді. Кушиңде де, Стивенсонда да олар өсімдіктен жануарға қарай
ауысады, ал Бунцельде сүтқоректіден жəндіктерге, жəндіктерден өсімдікке
ауысады.
Батыс пуэблолықтар ортасында логикалық ұстаным қашанда тұрақты
болып қалады; бастапқы нүкте мен жаратылу нүктесі өте қарапайым, ал
аралық кезең екі мағыналы болып сипатталады:
ӨМІР (=КӨБЕЮ)
Өсуді жақсартатын əлемнің
(механикалық) құндылығы
ПАЙДА БОЛУ
Жабайы өсімдіктермен
шектелген өсімдіктер əлемінің
тағамдық құндылығы
АЗЫҚ ЖИНАУШЫЛАР
Өсімдіктер əлемін қоса
алғандағы, ауылшаруашылық
өсімдіктерінің тағамдық
құндылығы
АУЫЛШАРУАШЫЛЫҚ
Жануарлармен шектелген
өсімдіктер əлемінің тағамдық
құндылығы
(
бірақ мұнда тіршілікті
мойындамауға міндетті қарама-
қайшылық бар = бұдан
шығатыны 

 жойылу
)
Адамзаттың тіршілігіне таралған
жануарлардың жойылуы
АҢШЫЛЫҚ
СОҒЫС
ӨЛІМ (=ЖОЙЫЛУ)
Қарама-қайшылық диалектикалық процестің ортасында пайда болады
деген деректің мақсаты бір-біріне қарама-қайшы терминдер арасын
байланыстыратын диоскурилер (
dioscuri
) (құдіретті егіздер) жұбын екі рет
таңдауға алып келеді:
1. 
2 құдайдың елшісі
2 салтанатты əзəзіл
(
trickster
)
2 соғыс құдайы
2. 
Гомогенді жұп: диоскури
(2 ағайынды)
Бауырлар (ағасы мен
қарындасы)
Жұп (ері мен
зайыбы)
Гетерогенді жұп: (əжесі
мен немересі)


Бізде əртүрлі контекстегі бірдей қызмет атқаратын комбинациялық
нұсқалар бар (көп күмəн тудырған əзəзілдердің соғыс атрибуттары осы
жерден шығады).
Əзəзілдердің – ауыл шаруашылығы өнімдерін ешқандай жазасыз, жапа-
тармағай пайдалана алатын қомағайлардың – азық-түлік өндірісіне қатысты
қызметі соғыс құдайларының қызметіне ұқсайтыны көрсетілген сəтте,
шешілмейді деп есептелген мəселе жойылып кетеді. (Бұл қызмет
диалектикалық процесте 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   152   153   154   155   156   157   158   159   ...   369




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет