Ар-ұят, адамгершілік мәселелері.
Тегінде, адам баласы адам баласынан ақыл, ғылым, ар, мінез деген нәрселермен озады. Онан басқа нәрселермен оздым ғой демектің бәрі де ақымақшылық» («Он сегізінші» сөз)
6, 8, 11
Білімге кедергі болатын надандық, талапсыздық, жалқаулық секілді мінездер сыналады
Дүниенің тылсым танып білу
Мал табудың жолдарын өнерден іздеу.
17
Ақыл, қайрат, жүрек – үшеуі ғылымға келіп жүгінеді.
19
Адам қайткенде білімді, есті адам болатындығының жолын көрсетіп береді
27
Сократ пен оның шәкірті Аристодим әңгімесі жайлы
37
Нақыл сөздер (афоризм) жиынтығы
«Жиырма тоғызыншы» сөз Қазақ мақалдарының іске татымақ түгіл, не құдайшылыққа, не адамшылыққа жарамайтындығы бар екендігі туралы. Абай сынаған қазақ мақалдары: Жарлы болсаң, арлы болма.
Қалауын тапса, қар жанады.
Сұрауын тапса, адам баласының бермесі жоқ.
Атың шықпаса, жер өрте.
Жүз күн атан болғанша, бір күн бура бол.
Алтын көрсе, періште жолдан таяды.
Ата-анадан мал тәтті, алытн үйден жан тәтті.