Йогуртьың босатылатын бағасы, калькуляция статьясын есептеу жолымен анықталды. Шикізаттар мен негізгі материалдардың шығын шамасы, жаңа өнімнің рецептурасы негізінде алынды. Қосымша материалдар мен энергия шығыны, толықтырғыштары бар сүт өнімдері үшін қолданылатын шығындар нормасы аналогы бойынша алынды.
Қосымша қаражат, қосымша құрал - жабдықтарға, оларды тасымалдауға, жөндеуге кеткен және жаңа өнім өндірісінде қолданылатын компоненттер мен шикізаттарды дайындау үшін, қосымша технологиялық операцияларға қажет учаскелерді ұйымдастыруға кеткен қосымша шығындармен анықталды.
Кесте 16.
Тағамдық құндылығы жоғары йогурттың өзіндік құн калькуляциясы
№
|
Шикізаттар
|
|
2
|
|
|
Бағасы, теңге
|
1-тонна алу үшін жұмсалытын ш-т мөлшері
|
Құны, теңге
|
1-тонна алу үшін жұмсалытын ш-т мөлшері
|
Құны, теңге
|
1
|
Сүт
|
65
|
500
|
32500
|
580
|
37700
|
2
|
Тұздалмаған сары май
|
500
|
8,0
|
4000
|
12,8
|
6400
|
3
|
Қойыртылып қант қосылған сүт
|
60
|
80,0
|
4800
|
90,0
|
5 400
|
4
|
Майсыздандырылған құрғақ сүт
|
260
|
38,0
|
9880
|
38,0
|
9880
|
5
|
Қант
|
125
|
111,5
|
13940
|
90,0
|
11 250
|
6
|
Крахмал
|
400
|
10,0
|
4000
|
8,5
|
3400
|
7
|
Агар
|
250
|
5,0
|
1250
|
6,0
|
1500
|
|
Желатин
|
290
|
4,5
|
1300
|
5,0
|
1450
|
|
Ванилин
|
300
|
0,3
|
90
|
0,3
|
90
|
8
|
Жер жаңғақ
|
320
|
60,0
|
19200
|
-
|
-
|
9
|
Су
|
1000 л-40 т
|
178
|
6,0
|
170
|
5,8
|
|
Барлығы:
|
|
|
90960
|
|
77076
|
Ескерту: 1-тағамдық құндылығы жоғары йогурт, 2-дәстүрлі жолмен алынған йогурт
17-кестеде көрсетілгендей, 1 тонна дәстүрлі технологиямен йогурт өндіру үшін 82 259 тг және тағамдық құндылығы жоғары йогурт өндіру үшін 81 197 тг қажет.
Кесте 18.
1 т йогурт өндіру үшін қажетті электроэнергия шығыны
№
|
Көрсеткіштер
|
Өлш. бірлігі
|
Бағасы, теңге
|
Құны, теңге
|
1
|
1 т йогурт өндіру үшін электроэнергия....
|
Квт/сағ
|
q
|
9,0
|
2
|
Технологиялық мұқтажға қажетті электроэнергия
|
Квт/сағ
|
K=П*q=1*9
|
9,0
|
3
|
Тариф 1 квт/сағ
|
тг
|
|
8,5
|
4
|
Технологиялық мұқтажға қажетті электроэнергия бағасы
|
мың.тг
|
(9,0*8,5)/1000
|
0,00765
|
5
|
Өндірістік мұқтажға қажетті электроэнергия бағасы
|
мың.тг
|
(0,00765*10)/100
|
0,0076
|
6
|
Барлық электро-энергияның шығыны
|
мың.тг
|
0,00765+0,0076
|
0,0084
|
1 тонна йогурт өндіру үшін электроэнергия шағыны 0,084 мың тг құрайды.
Кесте 19.
1 т йогурт өндірудің шығындар сметасы
№
|
Шығындар сметасы
|
Сумма, теңге
|
1
|
2
|
1
|
Материалдық шығындар
|
90960
|
77076
|
2
|
Электроэнергияға жұмсалған шығындар
|
8 400
|
8400
|
3
|
Жалақы
|
13 644
|
11 561
|
4
|
Әлеументтік шығындар
|
2728
|
2 312
|
5
|
Өндірістік шығындар
|
2046
|
1 734
|
6
|
Коммерциялық шығындар
|
1026
|
867
|
7
|
Өзіндік құны
|
118 804
|
101 950
|
8
|
Пайда, 1 т
|
11 880,4
|
10 195,0
|
9
|
Баға, 1 т
|
130 684
|
112 145,0
|
10
|
Саудаға жіберілетін баға, 1 кг
|
130,7
|
112, 2
|
Қорытынды
1.Әдебиеттік шолу негіздеріне сүйене отырып, йогурт ежелден келе жатқан халық сүйсіне жейтін тағам екендігіне көз жеткіздік. Бұл тағам тұтынушының талабына сай келіп отыру үшін үнемі жетілдіріліп отырылуы керек. Ал нарық заманындағы бәсекелестікте өнімнің түрлері әрдайым жаңарып, сапасы көтеріліп, бағасы төмендеп отыруы шарт.
Сондықтан, йогурттың құнарлылығын арттыру мақсатында құрамына карамелденген жер жаңғақ қосылды.
2. Карамелденген жер жаңғақтың тиімділігі:
біріншіден карамелдеу кезінде қант жаңғақ бөліктеріне түгел тұтасып жабысады және қоршаған ортамен әрекеттесуден сақтайды. Сондықтан карамелденген жер жаңғақ қосылып дайындалған өнімде жер жаңғақтың хош иісі жақсы сақталған;
екіншіден қант ерітіндісімен қапталған жаңғақ бөліктері жаңғақты ылғалдан қорғайды және жаңғаққа судың сіңіруін төмендетеді, сонымен қатар карамелденген жаңғақ өзінің қытырлақ тәтті қасиетін сақтайды, дайын өнімге өте ғажайып дәм береді.
үшіншіден жаңғақ карамельде ұзақ мерзімде сақталады. Себебі қант ерітіндісінің қаптамасымен қапталған жаңғақ ауамен әрекеттеспейді. Сонымен қатар карамелденген жаңғақтың қышқылдануын баяулатады және өте жоғары және өте төменгі температураларға төзімді келеді.
3.Сүт негізінде жер жаңғақ қосылып дайындалған йогуртты дайындау үшін алдымен қолданылытын шикізаттарға сезім ағзасымен зерттеу, физико- химиялық құрамын, ылғалдылығын зерттеу жұмыстары жүргізілді. Зерттеу жұмыстарының қорытындылары бойынша негізгі шикізат ретінде майлылығы 3,2% және қышқылдығы 220 Т аспайтын, сүт қанты 5% , орташа тығыздығы 1030 кг/м3 тең сүт және ылғалдылығы 11% бөлшектенген жер жаңғағы алынды.
4.Йогурт дайындау технологиялық процесі келесі түрде жүреді: шикізатты қабылдау және дайындау, алынған шикізаттарды өлшеп салу және араластыру, пастеризациялау, пастеризациялау алдында және артында сүзгілеу, гомогенизациялау, салқындату және жетілдіру, фризерлеу, карамелденген жер жаңғағын араластыру, қатайту және қараптау, сақтау. Йогуртқа карамелденген жер жаңғағын араластыру арқылы йогурттың энергетикалық құндылығы артты.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Оленов Ю.А. «Мороженое» Москва 1992ж.
Кладий А.Г. «Автоматизация производства морожного» Москва 1989ж.
Бренц М.Я «Молочные продукты, полезные всем» Москва 1981ж.
Барабанщиков Н.В. «Качества молока и молочных продуктов» Москва 1980ж.
Баранщиков И.В. «Микробиологические основы молочного производства» справочник Москва 1987ж.
Вильке А. Фризеры., Москва 1984ж.
Зубков В.И. «Новое в технике и технологии производства морожного» Киев, 1991ж.
Скурихин И.М «Все о пище с точки зрения химика» Москва 1991ж.
ГОСТ 26809-86 Молоко и молочные продукты. Правила приемеси, методы отбора, проб и подготовка их к анализу.
ГОСТ 5867-69 «Молоко и молочные продукты» методы определения содержания жира.
ГОСТ 3791 Масло коровье. Технические условия.
«Гигиенические требования к качеству и безопасности продовольственного сырья и пищевых продуктов» 2.3.2.5.6.0-96 Москва; госкомсанэпиднадзор, Россия 1997ж.
Горбошова И.К. «Биохимия молока и молочных продуктов» Москва 1997ж.
Зобнова З.С. «Производства молока и молочных продуктов с наполнителями и витаминами» Москва 1985ж.
Кучепов П.В. «Молоко и молочные продукты» Москва 1985ж.
Королева Н.С. и др «Санитарная микробиология молока и молочных продуктов» Москва 1980ж.
«Методы анализа состояния и защита округляющий среды в мясной и молочной промышленности». Методический сборник Москва 1980ж.
Методы исследования молока и молочных продуктов. Методический сборник Москва 1988ж.
Молочной НП и др. Все о молоке. Москва 1989ж.
Мансиева Е.Л «Микробиология мясных и молочных продуктов при холодильном хранении» Москва 1988ж.
Новые исследования в облости производства мороженого. сб. Трудов. Москва 1989ж.
Азов Г. М. «Мороженое из плодов и ягод». Москва, 1961ж.
Оленов Ю.А. «Мороженое» Москва, 1992ж.
Кладий А.Г. «Автоматизация производства морожного» Москва, 1989ж.
Бренц М.Я «Молочные продукты, полезные всем» Москва 1981ж.
Барабанщиков Н.В. «Качества молока и молочных продуктов» Москва, 1980ж.
Баранщиков И.В. «Микробиологические основы молочного производства» справочник Москва, 1987ж.
Зубков В.И. «Новое в технике и технологии производства морожного» Киев, 1991ж.
Скурихин И.М «Все о пище с точки зрения химика» Москва, 1991ж.
ГОСТ 26809-86 Молоко и молочные продукты. Правила приемеси, методы отбора, проб и подготовка их к анализу.
ГОСТ 5867-69 «Молоко и молочные продукты» методы определения содержания жира.
ГОСТ 3791 Масло коровье. Технические условия.
Горбошова И.К. «Биохимия молока и молочных продуктов» Москва 1997ж.
Зобнова З.С. «Производства молока и молочных продуктов с наполнителями и витаминами» Москва 1985ж.
Королева Н.С. и др «Санитарная микробиология молока и молочных продуктов» Москва 1980ж.
« Ет және сүт өндірісіндегі қоршаған ортамен байланыс». Жинақтама әдістері,. Москва, 1980ж.
Сүт және сүт өнімдерінің зерттеу әдістері. Методикалық жинақтама. Москва, 1988ж.
Мансиева Е.Л «Микробиология мясных и молочных продуктов при холодильном хранении» Москва 1988ж.
Новые исследования в облости производства мороженого. сб. Трудов. Москва 1989ж .
Смагулов А.К. «Качество и безопасность сельскохозяйственной пищевой продукции». Алматы 2002ж.
Кунижев С.М., Шуваев В.А. «Новые технологии в производстве молочных продуктов» Москва, ДеЛи принт, 2004ж.
Шалыгина Е.А. «Общая технология молока и молочных продуктов» Москва, 2001ж.
М.Б. Данилов – «Активность b-голоктозидозы микроорганизмов, использываемых в производстве молочных продуктов». Переработка и хранение сырья 2001ж.
Курмангалиев С. Т. «Здоровое питание – забота государства пищевое и перерабатывающее промышленность» Қазақстан, 2000ж.
Мимина М.Ф.«Роль стандартов в обеспечении качества и безопасности продуктов питания» Сапа және стандарт. 1998ж.
Мухина В.Г., Бушуева В. Г. «Безопасность молочных продуктов» Молочная промышленность 1998ж.
Николаева М.А.,Лычников Д.С, Карташова Л.В. «Фальсификация молочных продуктов» Молочная промышленность 2000ж.
Достарыңызбен бөлісу: |