Әдебиеттану ғылымының даму тарихы, қалыптасуы және зерттелу жайы Орындаған: Ералиева Адель

2. Әдебиеттанудың қалыптасу кезеңдері

• • Ежелгі дәуір: әдебиетке қызығушылық Ежелгі Грекия мен Римде пайда болды. Аристотельдің «Поэтика» еңбегі — әдебиеттанудың бастау көздерінің бірі.
• • Орта ғасырлар: діни мәтіндер мен эпикалық шығармаларға талдау жүргізілді.
• • Қайта өрлеу дәуірі: Шекспир, Данте және басқалардың шығармашылығын зерттеу басталды.
• • XVIII–XIX ғасырлар: әдебиетке ғылыми көзқарас пайда болды, әдеби сын қалыптасты (Гёте, Лессинг, Белинский).

3. Қазақстандағы әдебиеттану ғылымының дамуы

• • Қазақ әдебиеттануының бастаулары халық ауыз әдебиетінде жатыр. Ауызша поэзия мен эпостық шығармалар ғасырлар бойы зерттеліп келген.
• • Ахмет Байтұрсынұлы, Мұхтар Әуезов, Сәкен Сейфуллин қазақ әдебиеттануының негізін қалады.
• • Қазақ әдебиеті теориясын дамытуда А.Байтұрсынұлының «Әдебиет танытқыш» еңбегі зор рөл атқарады.

4. Әдебиет теориясы мен зерттеу әдістері

• • Әдебиет теориясы: шығарманың жанрлық, стилистикалық ерекшеліктерін зерттеу.
• • Зерттеу әдістері:
• - Биографиялық әдіс: автордың өмірі мен шығармашылық жолын зерттеу.
• - Мифологиялық әдіс: шығарманың мифологиялық символдарын талдау.
• - Психоаналитикалық әдіс: автордың психологиялық күйін шығарма арқылы ашу.

5. Заманауи әдебиеттану

• • Постмодернизм және интертекстуалдық әдебиеттанудың заманауи бағыттары ретінде қарастырылады.
• • Цифрлық технологиялардың қолданылуы: мәтіндерді цифрлық форматта талдау әдістері кеңейіп келеді.

6. Әдебиеттану ғылымының болашағы

• • Әдебиет пен мәдениет байланысын зерттеу кеңейіп, жаңа әдістемелер енгізілуде.
• • Жаһандану үрдісі қазақ әдебиеттануына әсер етіп, шетелдік теориялар қолданыла бастады.
• • Мультимәдениет, постколониализм және гендерлік аспектілер маңызды зерттеу бағыттарына айналды.

Қорытынды

• • Әдебиеттану ғылымы қоғамның рухани дамуына зор үлес қосады.
• • Қазақ әдебиеттануы ұлттық мұраны сақтап, әлемдік ғылыми үрдістерге ықпалдасуда.
• • Әдебиет пен оның теориясын зерттеу арқылы болашақ ұрпаққа құнды мәдени мұра қалдыра аламыз.

жүктеу/скачать 35,65 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: