3) О ңуш ы  ер тегі м азм үн ы н  оңулы ңтағы  бер іл ген  м әтін

3) О ңуш ы  ер тегі м азм үн ы н  оңулы ңтағы  бер іл ген  м әтін
жанынан
ертекшіге  ңоиылатын талаптар ескеріледі.
4) Жүмбаң ж асыру.
Қайталап ат ым д ы ,
Ән салып аламын.
Кез келген үяға,
Ж үмыртңа саламын.
5) Ертегі терапия.
Көкектің үясыз ңалуына не себеп болды?
-   Балалар,  ерінш ектіктің,  ж алңаулыңтың  соңы  не 
болатынын мына ертегілерден білдік.
Қане, орнымыздан түрып, аяғымыздың  үшынан бас- 
тап, басымызға дейін бойымыздағы осы жаман ңасиет- 
терді аластатайың (ңимылмен көрсету).
Бағалау.
Үйге тапсырма беру.
1. Сабаңтың таңырыбы:  Аң бидай * ертегісі. 2-сынып.
2. Сабаң маңсаты: Балаларды еңбекңорлыңңа, адамгер-
ш ілікке,  аңылдылыңңа,  достыңңа  төрбиелей  отырып,
жаман әдеттерден бойын аулаң үстауға үйретеді. Дамыта
оңытуға негізделген жүмыстар мен  тапсырмалар.  Оңу-
шылардың  шығармашылың  ңабілетін  арттыру.  Өз  бе- 
тінше жүмыс орындауға баулу.
Сабақтың жцру барысьс  Жиын.
-
 Оңушылар үй тапсырмасын еске түсіріп, өздерінің 
дайындаған жүмыстарын ортаға салады.
-  Ғылым, оңу-білім туралы кітапшасын тапсырады.
-  Оңу білім туралы маңал-мөтелдер айтылады. Маңал- 
мөтелдер сайысы өтеді.
-  Ойын. Матадан тігілген дорбаға бидайды салып, оңу-
шыларға үсынады.  Оңушылармен  сүраң-жауап  жүмы- 
сын  жүргізеді.
-  Дорбаның ішінде не бар екен?
-  Жеуге жарай ма?
-  Иө.
-  Адам өміріне пайдалы ма?
-  Иө.
-  Арпа ма?
-  Жоң.
91
Ч

-  Бидай ма?
-  Иә.
Ендеше, балалар, біз бүгін  Аң бидай  ертегісімен та- 
нысамыз. 
‘ 
' 
' ’ 
‘
Таңертеңгілік жиында мүгалім алдымен ертегіні мә- 
нерлен оқып береді.  Оқушылар түсініксіз сөздерді түр-
тіп алу жүйесі бойынша белгілеп отырады.
Ерте заманда бидай өз бетімен өмір сүреді. Бір жылы 
қуаңш ы лы қ болып, сол тірш ілік үш ін жанталасқан бас- 
қа өсімдіктер  Ақ бидайды қуа бастайды .Тамыры мық- 
тылары  Ақбидай  өсіп  түрған  ж ердің  астындағы  суды 
тартып алады. ЗКорытып жүрген аңдардан жалбарынып 
көмек сүрайды. Еш кім де өтінішіне қүлақ аспайды. 
Өлдім деген сөтте садақ асынып аң аулап жүрген адам
тап болады.
Сөйтіп, адам оған көмектеседі. Ақырында, еңбегі зая 
кетпей,  күзде бір дорба бидай алады. Келер ж ылы   бір 
қап, біраз жылдан соң мың қап, миллион қап етіп алатын
болды.
Өтебай Қ анахин.
Сөздік ж үмы с: Қуаңш ы лық — қүрғақш ы лы қ.
Күннің аптабы -  күннің ыстығы, лебі.
Діңдері -  діңі жуан, өрі үзындары. 
Балауыз дән -  сүт дән, ж ас д ө н . 
Ш ашау шығармастан —
 шашып-төк- 
пестен, зая-қүр, босқа, бекерге. 
О қуш ы лар  о р тал ы қ тар ға  бөлініп  ж үм ы с  іетейді.
Ж иынға  15 минут кетеді.
Әр орталық бойынша мынадай жүмыстар жоспарла-
нады.
Математика орталыгы.
Көрнекіліктер:  Ыдыста бидай, таразы, түрлі-түрлі су- 
реттер.  Ж ақш алы   өрнек  қүрастыру.  Кері  есеп  қүрас-
тыру.
Оқуорталыгы.
 
.... 
. 
, 
и З Ш н
-  Ертегі соңындағы сүрақтарға ж ауап дайындау.
Оқу  техникасы н  қадағалау.  О қуш ылар  өз  бетімен 
жүмыс  істейді.
92

Жазу орталыгы.
Бидай сөзін құрастырып мөтін ңүрау.
Төрт жолды влең қүрастыру.
Бидай сөзіне 'сын есім,сан есім, етістік  сөз таптарын 
қатыстырып, сөйлем қүрау.
Ғылым орталыгы.
Нанды қалай жасайды, зерттеу жүмысы?
Бидайдан дайындалатын тағамдар.
Кестені толты ру.
Үнның түрлері, оларды салыстыру.
Өнер орталыгы.
Ертегі бойынша сурет салу.
Ертегі бойынша көрініс корсету.
Ермексазбен жүмыс (мүсіндеу).
Бидай  тақы ры бы на  байланы сты   өлеңдер,  м ақал- 
мөтелдер, жүмбақтар дайындау.
Орталыңтардағы жүмыстардан оқушылар:
Бірлесіп жүмыс істеуге;
Бір-бірінен  үйренуге;
Өздерінің білімдерін, төжірибе жасау арңылы іс жү- 
зінде пайдалануға үйренеді.
Өз ойларын еркін айтып қорытынды жасауға;
Өз алдына шешім қабылдай білуге үйренеді. 
Орталыңтардағы жүмысты бағалау:
Ж аңа сабақты қалай меңгергенін тематикалық карта 
арқылы қадағалау.
Тірі табиғат
Жақсы қасиет
Жаман қасиет
Өсімдік
Бидай
Арам шөп
Адам
Аң қүстар
"Ана тілі'  сабағында сонымен қатар ойын сабақ, ин- 
теграңиалық сабақтармен қатар тірек сызбаны пайдала- 
нуға болады.
"Ана тілі" сабағында тірек сызбаны пайдалану -  оқу- 
шыны ойын жүйелі жеткізуге үйретеді.
Сызбаны оқытушы өр сабақтың мөн-мағынасына бай- 
ланы сты ,  эстетикалы ң  талғаммен  қолдана  білсе,  са-
93

баңтың бұл материалданған өрекет түрі меңгеру үрдісін 
жеңілдетеді.
Оңушының  ой  толғауын  суреттей  алу,  бір  идеяны 
қабылдай отырып, ойын қарсы қоя салыстыру, өз бетін- 
ше  ізденуге,  тақырыптан  ж аңа  ақпарат  алуға  тікелей 
ықпал етеді. Сызба арқылы өрекет ету баланың сабаққа 
деген қызығушылығын тудырып,  кейіпкерлерге мінез- 
деме, сипаттама бере білуге, тақырыпты талдауға үмтыл- 
тады. 
.
Тірек  сызбаны  тек  өлең,  мысал,  мөтінге емес,  ерте- 
гілерге де пайдалануға болады.
Өйткені  әрбір  өтілетін  материалдағы  теңеу,  эпитет, 
арқылы кейіпкерлерге көзқарастарын білдіруге болады.
Осындай тірек  сызбаны  2-сынып  оқулығында  "Бай- 
лы қ пен аңыл" ертегісін баяндауға қолданып отырмын.
Байлы қ пен аңыл"  (ертегі,  2-сынып).
СӘНДІКИІМ
2 ұл
АСЫ Л

жүктеу/скачать 14,09 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: