Ә.Ә. Тәжекеев 1, Ж. К. Султанжанов
жүктеу/скачать 0,54 Mb. Pdf көрінісі
|
| 2-сурет – Сығанақ пен Асанас арасында орналасқан қалалар:
1 – Ботабай төрткүлі; 2 – Ботабай; 3 – Қатынбаққан; 4 – Аққорған қалашықтары Аққорған қалашығы (ортағасыр) Қатын- баққан қалашығынан оңтүстік-батысқа қарай 11 шақырым жерде орналасқан. Ескерткіш сол- түстіктен оңтүстіккке қарай созылып жатыр, формасы трапеция тәріздес. Сақталған биіктігі – 3-3,5 м. Кірер қақпасы солтүстік-шығыс бұрышында орналасқан. Ескерткіштің орта- сынан бөліп тұрған қабырға ізі көрінеді (2-сурет). Асанас қаласы Қызылорда облысы, Сырдария ауданына қарасты Айдарлы ауылынан оңтүстік- батысына қарай 8 шақырымда орналасқан (Тәжекеев және басқалары, 2021). Асанас қаласы 178 Ортағасырлық Сығанақ пен Асанас қалалары арасындағы керуен жолдары мен ірі қоныстар дұрыс емес дөңгелек пішінді, көлемі 450 × 400 м. Қала мықты мұнарасы бар қабырғамен бекінген. Оның сырты ормен қоршалған. Қалаға кіретін төрт қақпасы бар, қорғаныс қабырғаның қазіргі сақталған биіктігі 5 м-ге жуық. Қабырғаның ені іргетасымен есептегенде 15 м. Шығыс бөлігінде орналасқан цитадельдің аумағы 40 × 50 м ал, биіктігі – 1 м (3-4 суреттер). 1960-1961 жж. Хорезм археологиялық-этн- о графиялық экспедициясы Асанас қаласын есепке алып, 1960-1961 жж. барлау жұмыстары жүр гізіл ді. Ал, 1968 ж. Н.Н. Вактурская қалаға екі стратиграфиялық қималық қазба түсі ріп зерттеу жұмыстарын жүргізеді. Қазба бары- сында табылғандай қыш ыдыстарды ХІІ-ХV ғ. мерзімдесе, екінші қазбадағы керамикаларды VІІ-ІХ ғ. оғыз заманымен сәйкестендіреді. Нәти- жесінде, Асанас қаласы VII-IX ғ. пайда болып, XV ғ. дейін өмір сүрген. Хорезм экспедициясының зерттеулеріне дейін тарихи әдебиеттерде Асанас қаласын соғдылық саудагерлер тұрғызды деген пікірлер басым болған еді. Кейін, қазба жұмыстары көрсеткендей қала тұрғындары мен оны тұрғызған оғыздар болғанын дәлелдейді. жүктеу/скачать 0,54 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|