Егемкулов нурлыбай аликулович
Ет өндейтін өнеркәсіп орындары түрлері. Малды сояр алдында ұстаудың маңызы
жүктеу/скачать 1,9 Mb.
|
| Ет өндейтін өнеркәсіп орындары түрлері. Малды сояр алдында ұстаудың маңызы.
Малдарды сояр алдында малдәрігерлік тексеру. Малды өңдейтін мекемелер қатарына-ет комбинаты, суытатын қасапхана (хладобойни), қасапхана, мал соятын орын (убойные пункты), далада мал соятын орын (полевые убойные пункты), бұғы қасапханасы (оленобойня), үй қояны қасапханасы және құсты өндейтін мекеме жатады. Ет комбинаты - малды сою және сойыстан алынған ет азықтарын әртүрлі тамаққа, техникалық, фармацевтік, азықтық өңдеуден өткізумен айналысады. Өнімділік қуатына қарай 5 категориялы ет комбинаты болады: 1-ші категориялы - бір сменада 50 т ет өндіреді; 2-ші категориялы -30 т; 3-ші категориялы-20 т; 4-ші категориялы 10т; 5-ші категориялы-5 т дейін. 1 және 2 категориялы ет комбинаты-2 және 3 қабатты, қалғандары бір қабатты болады, 5-6 қабатты үлкен ет комбинаттары да бар. Мәселен Семей ет комбинаты-күніне 2000 бас ірі қара және 12 мың басқа дейін қой өткізеді. Мұндай ет комбинаттарында мал қора, негізгі өндірістік орталық және басқа қосымша мал қоятын орындары болады. Жақсы сапалы ет алу үшін, малды сояр алдында, 1-2 күнге дем алдыруға қою керек, бұл үшін мал қорасы пайдаланылады. Мал қорасы маңайында карантиндік бөлімше, оқшаулауыш (изоятор) және санитарлық қасапхана (санитарная бойня) болады. Карантиндік бөлімше - мал қорасын оқшаулаған учаскесі, түгелдей биіктігі 2-2,5 м тақтаймен қоршалған. Карантиндік бөлімшенің қасына ашық қоршау (загон), үсті жабық мал қора және жылы мал қора салады. Бұлардың сыйымдылық орны есеппен алғанда тәуліктік әкелінген малдьщ 10 пайызы сыйатындай болуы керек. Оқшаулауыш (изолятор) карантиндік бөлімшенің және санитарлық қасапхананың қатарына жайғасады. Оқшаулауышта тұрған малды ауруынан жазылғаннан кейін, санитарльщ қасапқанасына союға жібереді. Санитарлық қасалқанасы- оқшауланған үй, мүнда ауру, не болмаса жұқпалы ауруға күмәнді малды сойып-өңдейді. Оны ерекшелеу орынға жайғастырады, бірақта оқшаулауыштың және карантиндік бөлімнен алыс болмауы қажет. Өндірістік цехтарда- алғашқы өңдеу, іш-бауыр, май, ішек, шұжық, кулинарлық, пельмендік, консервілік, мұздатқыш, тері тұздау цехтары болады. Мұздатқыш қасапқана (хладобойня)-мал шаруашылығы жақсы дамыған аудандарға салынады. Ол біріншіден мұздатқан етті кейін сактайтын орын болып есептелсе, екіншіден- онда малды алғаш өңдеу, етті тобарсыту және мұздату жұмыстары жүргізіледі. Ет біраз уақытқа дейін ұша және жартылай үша түрінде сақталады. Бұл мекемеде ет-май мараты, оның ііпінде сою-бөлу, май, ішек-қарын, мұздатқыш цехтары, Сактау камерасы бар. Касапхана-бір қабатты ет өңдейтін мекеме. Мұнда малды алғаш жұмысын жүргізеді, яғни ет, май, тері қан және ішек-қарын азық-т ліктерін алады. Мынадай бөлімшелер бар: сою-бөлу, ішек-қарын, тері туздау, ет және май бөлімшесі. Мал соятын орын. Кішілеу келген аудандардың және ірі шаруашылықтардың орталығында салады. Оның жанында мал базасы, оқшаулауыш, сою-бөлу, ішек-қарын, тері тұздайтын бөлімше жөне кішкентайлау келген мүздатқыш болу керек. Өндірістік цехтарда- алғашқы өңдеу, іш-бауыр, май, ішек, шұжық, кулинарлық, пельмендік, консервілік, мұздатқыш, тері тұздау цехтары болады. Мұздатқыш қасапқана (хладобойня)-мал шаруашылығы жақсы дамыған аудандарға салынады. Ол біріншіден мұздатқан етті кейін сактайтын орын болып есептелсе, екіншіден- онда малды алғаш өңдеу, етті тобарсыту және мұздату жұмыстары жүргізіледі. Ет біраз уақытқа дейін ұша және жартылай үша түрінде сақталады. Бұл мекемеде ет-май мараты, оның ііпінде сою-бөлу, май, ішек-қарын, мұздатқыш цехтары, Сактау камерасы бар. Касапхана-бір қабатты ет өңдейтін мекеме. Мұнда малды алғаш жұмысын жүргізеді, яғни ет, май, тері қан және ішек-қарын азық-т ліктерін алады. Мынадай бөлімшелер бар: сою-бөлу, ішек-қарын, тері туздау, ет және май бөлімшесі. Мал соятын орын. Кішілеу келген аудандардың және ірі шаруашылықтардың орталығында салады. Оның жанында мал базасы, оқшаулауыш, сою-бөлу, ішек-қарын, тері тұздайтын бөлімше жөне кішкентайлау келген мүздатқыш болу керек. Сурет 11 - Ірі қараның 5-7 бас мал соятын орнының типтік жобасы: 1-сойыс бөлімі; 2-тері тұздау бөлімі; 3- ішек-қарын бөлімі; 4-суытқыш, 5-фрейбанк; 6-экспедиция; 7- жылыту қазаны; 8-киім ілгіш бөлмесі; 9-тамбур; 10-утиль бөлімшесі; 11-шатыр. Құс өңдейтін мекеме екі түрлі болады: құс комбинаты және құс қасапханасы. Құс комбинатында-құсты сою және өңдеу жұмыстары жүргізіледі. Одан басқа шұжық, консерві және жұмыртқа ұнтағын жасайды. Осы себептен құс комбинатьшда мынадай цехтар бар: кулинарлық, жұмыртқа ұнтақтау, шұжық жасау, жұмыртқа кептіру, консерві және утильдік. Үй қоян қасапханасы. Үй қоянымен айналысатын шаруашылықта оларды едейі салынған қасапханада, ия болмаса құс комбинатында сояды. Қасапхананың жанында қояндарды ұстап малдәрігерлік қараудан өткізетін орын болуы керек. Етті бөлу және тобарсыту цехтары, бір шаршы метрге 150 тері сыйғызатын есеппен, тері кептіретін орын. жүктеу/скачать 1,9 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|