Орталық жүйке жүйесі (лат. systema nervosum centrale) – адам мен жануарлардың жүйке жасушалары (нейрондар) мен оның өсінділерінен тұратын жүйке жүйесінің ең негізгі бөлігі. Әр түрлі рецепторлардан тітіркену процесінде пайда болатын жүйке импульстары орталыққа тепкіш (афферентік) жүйке талшықтары арқылы Орталық жүйке жүйесіне келеді. Бұл жерде импульс мәліметтері өңделіп, Орталық жүйке жүйесінің орындаушы бөлімдері – орталықтан тепкіш (эфференттік) жүйке талшықтары арқылы “бұйрықты” тиісті орнына жеткізеді. Нәтижесінде Орталық жүйке жүйесінің ең негізгі қызметі – рефлекстің жүзеге асуын қамтамасыз етеді.
ОНЖ бұзылыстары:
Орталық жүйке жүйесі морфологиялық құрылымы Нейрондар, Нейроглиялар Ми қабықтары Нейрондардың қызметі: мидың қыртысты қабатында нейрондар өздерінің дендриттері мен аксондары арқылы нерв импультерін өткізіп, адамның психикалық әрекетін реттейді.Нейроглиялар үш түрге бөлінеді: Астроциттер: гиперплазия немесе гипертрофияланып, глиоз деген құбылыс түзіді, нәтижесінде глиальді тыртықтар пайда болады.Олигодендроглиоциттер: аксондарда миелин түзуге қатысады. Эпендима жасушалары: ми қарыншалары мен жұлынның орталық өзегін астарлап жатады, зақымдану ошағында гранулематозды эпендимит дамиды.
