Электр энергияны таратушы және өткізуші жүйелері объектілерінің маңыздылығы кешенді болуы да мүмкін
жүктеу/скачать 1,45 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- III.Есептеу бөлімі
| II.Конструкторлық бөлім
Электрмен жабдықтаудың типтік сұлбалары, кәсіпорындардың электр желілерінің бір сызықты схемалары Кәсіпорындарды электрмен жабдықтаудың ең көп тараған 12 типтік схемасы: Кәсіпорынның радиалды қоректендіру схемасы Бір жақты қорек көзі бар магистральдық тізбектер: а) бір, б) ЖҚ-да резервтік қосарланған Екінші кернеу қосылыстары үшін жиі резервтеу бар жалғыз магистральдардың схемасы Трансформаторларды 6-10 кВ электр желісіне қосу схемалары Екі жақты қорек көзі бар магистральдық тізбек Электр қабылдағыштарды қоректендірудің радиалды тізбегі Электр қабылдағыштарды қоректендірудің магистральдық тізбегі: а) электр қабылдағыштарды бір жақты қоректендірумен б) электр қабылдағыштарды екі жақты қоректендірумен Бір трансформаторлы қосалқы станцияға арналған трансформатор-магистральдық блоктың сұлбасы ТП шиналарына қосылған тарату желілерінің диаграммасы Электр желісінің конструкторлық схемасы III.Есептеу бөлімі ФШ мәндерін (өлшеу нәтижелерін) әр түрлі тәсілмен алуға болады. Электрлік өлшеулер тәжірибесінде алуан түрлі өлшеу түрлері мен әдістері қолданылады. Өлшеулердің келесідей түрлері болады: тікелей, жанама, жиынтық және бірлескен өлшеулер. Олардың ішінде ең көп тарағандары тікелей және жанама өлшеулер. Тікелей өлшеулер – өлшенетін санның ізделетін мәнін тікелей тәжірибелік деректерден табатын өлшеу. Тікелей өлшеудің мысалы –электр тізбегінің кернеулігінің іс жүзіндегі мәнін цифрлық мультиметр көмегімен өлшеу (1 сурет). (1 сурет Өлшеу түрлері: а–тікелей; б-жанама) Жанма өлшеу — шаманың ізделетін мәнін осы шама мен тікелей өлшеу арқылы бағаланатын ізделетін шама арасындағы белгілі функционалды тәуелділік негізінде табылатын өлшеу. Жанама өлшеудің мысалы – активті Rс жүктемедегі P қуатты —амперметр A және вольтметр V көмегімен өлшеу (1сурет): P= UI, мұндағы U - R жүктемедегі вольтметрмен өлшенген кернеу; I – амперметрмен өлшенген жүктемедегі ток. Өлшеу нәтижесінің қателігі тек ҚӨ дәлдік классымен ғанаанықталмайтыны белгілі. Нәтиженің анық еместігінің басқа да себептері болуы мүмкін. нәтиженің жалпы қателігінің әдістемелік құраушысының пайда болуын түсіндіретін мысалдарды қарастырайық. Активті R жүктемедегі қуатты амперметр және вольтметр әдісімен жанама өлшеу бойынша экспериментті қарастырайық ( 2 сурет). Вольтметрдің UV және амперметрдің IA көрсеткіштерін қарапайым көбейту нәтижесінде біз керек болған мәнді алмаймыз, себебі бұл экспериментте аспаптардың дәлдіктерінің класстарымен анықталмайтын, олардың басқа сипаттамаларымен (мысалы, ішкі кедергілерімен) және оларды қолдану әдістерімен (мысалы, қосу сұлбасымен) анықталатын қателік пайда болады. Вольтметр бұл сұлбада (UR+ Uj) қосындысын, яғни, R жүктемеде кернеудің түсулерінің қосындысын және амперметрдің ішкі RA кедергісін сезінеді. Вольтметрдің көрсеткіші UV, есептелген P және қуаттың нақтыРд мәндері, сәйкесінше төмендегідей болады: 23
p = UVIA ; Рд = 12R. Осылайша, бұл жағдайда қатенің себебі соңғы (аз бірақ нөлдік емес) амперметрдің ішкі кедергісінің RA болуында болады. 2. сурет. Аспаптарды әр түрлі қосу кезіндегі әдістемелік қателіктердің пайда болуы:а — вольтметр-амперметр; б — амперметр —вольтметр абсолюттік А және салыстырмалы 5 түрлеріндегі қуаттарды өлшеу нәтижелерінің әдістемелік қателігінің мәнін келесі түрде бағалауға болады: А = P- Рд =IARA;А 5= 100 = RA100. Рд R Амперметрдің кедергісін RA біле отырып, біріншіден, осы жағдай үшін әдістемелік қателіктің мәнін бағалауға, ал екіншіден, қуатты есептеу нәтижелерін түзетуге (жөндеуге) болады. Сандық мысалды қарастырайық. 1.13 а суреттегі сұлбада ішкі кедергісі RA= 10 Ом амперметр қолданылды делік. Вольтметрдің және амперметрдің көрсеткіштері алынды: UV= 250 В, IA= 2 A. Осы көрсеткіштермен есептелген қуат Р = UVIA= 500 Вт. Абсолюттік әдістемелік қуат А = l\RA= 4 • 10 = 40 Вт, өлшеу нәтижесінің 8 %-ын құрайды. Шынында, бұл жағдайда кедергінің RAмәнін дәл білген кезде осы қателіктің белгісі мен мәні анық белгілі. Осылайша, осы мысалдағы осы құраушыны іс жүзінде толығымен (есептелген Р нәтижесін А = 40 Вт мәніне көбейтіп) компенсациялауға болады. Аспаптарды қосу сұлбасын өзгерту (амперметрді ЭҚК Е көзіне жақын қою, 113. Б сурет) әдістемелік қателікті жоймайды, тек оның табиғатын біраз өзгертеді. Бұл жағдайда қателіктің себебі соңғы (шексіз үлкен емес) вольтметр кедергісі RV және ол арқылы өтетін ток IV болады және сондықтан амперметрдің көрсетуі IA= IR+ Iv біраз жоғарылаған. Амперметр кедергісінің RA және 1.13.а сұлбадағы жүктеменің кедергісінің Rв қатынасы қаншалықты аз болса, соншалықты жақсы, яғни қателік соншалықты аз. Екінші сұлба үшін (2 суретті қараңыз), вольтметр кедергісі RV жүктеме кедергісімен R салыстырғанда қаншалықты жоғары болса, соншалықты жақсы. Вольтметр мен амперметрді кезекпен қосып кернеу мен токты жеке өлшеуге болар еді. Алайда экспериментті ұйымдастыру кезінде өлшенетін шамалардың эксперименті үдерісінде өзгермейтініне сенімді болу керек. Әйтпесе айтарлықтай динамикалық қателік пайда болуы мүмкін. жүктеу/скачать 1,45 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|