Электрондық кітап пен қағаз кітап. Артықшылықтары, перспективалары, кемшіліктері Тексерген: Мекебаева Л. Орындағандар: Есіркепова Т



бет2/7
Дата24.05.2023
өлшемі109,33 Kb.
#96777
1   2   3   4   5   6   7
Электронды кітап.
Электронды кітаптардың тарихы сонау 1971 жылы басталды. Ол кезде интернет те, дербес компьютер де жоқ, ұялы телефондар чемодандай болатын. Бірақ қазірдің өзінде негізгі фреймдер болды және Иллинойс университетінің студенті Майкл Харт біреуіне шексіз дерлік қол жеткізе алды. Ол жақын арада компьютерлердің барлығына қол жетімді болатынына сеніп, пайдалы іспен айналысуға бел буды. Жас жігіт әлемдік әдебиеттің 10 мың атақты туындысын электронды форматқа көшіріп, ғасыр соңына дейін сақтап қалуды алдына мақсат етіп қойды.
Алғашқы электронды мәтін Харт рюкзактарында алып жүретін Американың Тәуелсіздік Декларациясы болды. Студент өзінің бастамасын әйгілі принтердің атымен Project Gutenberg деп атады.
Бірте-бірте жоба кеңейді, оған басқа қатысушылар қосылды. 1989 жылға дейін барлық мәтіндер қолмен терілетін. Содан кейін сканерлер мен мәтінді тану бағдарламалары қолданыла бастады. Гутенберг жобасы бүгінгі күнге дейін коммерциялық емес ұйым ретінде бар. Өткен жылдың соңында оның кітапханасында 32 мыңнан астам электронды кітаптар болды. Жоспар әлдеқашан артығымен орындалды.
Аудиокітаптар қашан пайда болды?
Термин 1954 жылы Германияда пайда болды, бірақ алғашқы аудиокітап туралы сұраққа жауап бергенде зерттеушілер ортақ пікірге келмеді. Кейбіреулер 1933 жылы антрополог Дж.Харрингтон жасаған ғылыми-көпшілік мәтіннің жазбасын ең алғашқы прототип деп санайды. Басқалары 19-ғасырдың аяғында-ақ грампластинкалардың көмегімен музыка, сөйлеу және тарихи оқиғаларға түсініктемелер таратылып, тыңдалғанын атап өтеді.
АҚШ-та көру қабілеті нашар адамдарға арналған алғашқы «сөйлейтін» кітаптар 1930 жылдардың басында жазылған. Еуропа Екінші дүниежүзілік соғыс аяқталғаннан кейін тегін аудио кітапханаларды құру тәжірибесін қабылдады. КСРО-да мұндай жоба Бүкілодақтық зағиптар қоғамының қамқорлығымен 1961 жылы ғана жүзеге асырыла бастады
1877 жылы Томас Эдисон өзінің «фонографының» тұсаукесері кезінде оны басқа нәрселермен қатар «сөйлейтін» кітаптар жасау үшін пайдалануды ұсынды. Атақты американдықтан бірнеше ай бұрын ақын Шарль Крос француз ғылым академиясына ұқсас өнертабыстың сипаттамасын ұсынды, бірақ бұл оған ақша немесе атақ әкелмеді.
Алғашқы жазбалар 4 минуттан аспады, ал жазбалардың пайда болуымен олардың ұзақтығы үш есе өсті. Бұл бірнеше өлең немесе бір әңгіме үшін жеткілікті болды. Ал көлемді жұмыстардың жанкүйерлері радиохабарлар пайда болғанға дейін тағы бірнеше ондаған жыл күтуге тура келді.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет