«Киелілердің
Патшасы!
Сенің
жолың
ақиқат және дұрыс» деп мойындайды.
Бар ғаламға Әкесімен Баласының қандай
құрбандық жасағаны анық көрсетіледі.
Мәсіхтың Өзіне тиесілі орнын алатын
уақыты келді. Оның атағы шығып, Есімі
дәріптеледі. Осы болатын қуаныш үшін Ол
масқараланып, ауыр күнәні мойнымен
көтеріп, айқыш ағаштың азабынан өтті.
Ол қасірет шегіп қорланғанымен, қазіргі
қуанышы мен даңқы сөзсіз жоғары. Ол
ақталғандарға қарап, барлығының Өзінің
патшасына ұқсап тұрған жүздерін көріп,
олардың Құдайдың кемелденген мөріне ие
болғандарына қатты қуанады. Өзінің
ерлігінің нәтижесіне рахаттана қарайды.
Сонан соң Ол: «Мінекей Менің қаныммен
ақталғандар! Олар Менімен мәңгі бірге
болу үшін азап та шектім, жанымды да
қидым» — дейді. Сол кезде тақтың
жанында ақ шапандар киіп тұрған
ақталғандар салтанатты түрде мадақтау
әнұранын
орындайды:
«Құрбандыққа
шалынған Тоқты билік пен байлықты,
даналық пен құдіретті, құрметтеу, ұлылық,
д ә р і п т е у д і
қ а б ы л д а у ғ а
ә б д е н
лайықты» (Аян 5:12).
Албасты Құдайдың әділеттілігі мен
М ә с і х т ы ң
ж о ғ а р ғ ы
б и л і г і н
мойындағанымен, оның ішкі дүниесі
өзгеріссіз қалады. Бойын ашу кернеп
кеткен
ол
соңғы
шайқаста
Көктің
Патшасымен айқасқысы келеді. Сонан соң
өзінің азаматтарын қоздырып, дереу
шайқасты бастауға көндірмекші болады.
Шайтанның
көтерілісіне
қатысқан
санаусыз халықтың бірде бірі ендігі жерде
о ны ң
б илігін
мо йы нд ам айт ыны н
көрсетеді. Ібілістің билігі тамамдалды.
Арсыздар Құдайды шайтанмен бірдей жек
көргендерімен, өздерінің әлсіз жағдайын
көріп,
үміттері
өшіп, Алланы
жеңе
алмайтындарын ұғады. Албасты мен оның
жындарына
өштері
оттай
лаулаған
жүгенсіз тобыр оларға қатты ашумен
қаһарлана бас салады.
«Ақылыңды Құдайдың ақылымен қатар
қойғаның үшін Мен өзге жердің жауыз
халықтарын саған қарсы алып келемін,
олар сенің даналығың мен жетістігіңе
қарсы қылыштарын қынабынан шығарып,
өзіңді көрге тығып құртады» «Жанып
тұрған тастардың ортасында жүрген
періште едің, арамдығың үшін Мен сені
жерге түсірдім, енді жердің патшаларына
мазақ етуге беремін. Барлығының көз
алдында
өзіңді
сұмдық
жағдайға
ұшыратамын,
күлге
айналдырып,
мәңгілікке көзіңді жоямын» дейді Алла
(Езекіл
пайғамбарының
кітабынан
28:7,8,16-19).
«Әскердің жер таптаған етіктері, әрі
қанға малынған киімдері енді өртеуге
294
белгіленеді, бәрі де отқа жем болып кетеді.
Өйткені
Құдайдың
қаһары
барлық
халықтарға төгілді, Ол бұларды қарғысқа
ұшыратып, ыстық желмен қақтайды,
төбелерінен қара май мен отты жаңбырды
төгеді — олардың еншісі осы» (Ишая
9:5;34:2. Забур жыры 10:6). Содан төбеден
от
түседі.
Жер
жарылып,
оның
қойнауында жасырынып жатқан қарулар
шығарылады.
Барлық
тұңғиықтардан
жұтып әкететіндей жалынды тілдер пайда
болады. Тіпті тау менен тастар да өртеніп
жатады. Табиғат апаттары жерді алай
түлей ойрандайды. Сол күні аспан қатты
шумен жоқ болып, дүниенің құрамдас
бөліктері өртеніп құрып кетеді. Жердің өзі
де, ондағы бүкіл жаратылыс пен адам
қолымен істелгеннің барлығы өртеніп жоқ
болады.
(Малаһия
пайғамбарының
кітабынан 4:1; Петірдің екінші хаты.3:10).
«Сол күні барлық жердің беті лаулаған
отты теңізге ұқсап тұрады. Арсыздар
өртеніп типыл болады. Бұл Құдайдың
Сион үшін өш алатын күні» (Ишая 34:8;
Нақыл сөздер11:31).
Зұлымдар
істеген
істеріне
қарай
жазаларын алады (Нақыл сөздер 11:31).
Арсыздар сыбағасын алып, сабан секілді
өртенетін болады дейді Шексіз Алла
(Малаһия пайғамбарының кітабынан 4:1).
Әркім
өзінің
істеген
ісіне
қарай
жазаланады, біреулері сол сәтте-ақ өртеніп
кетсе, енді біреулері көп күнге дейін
жанып, қиналатын болады. Тақуалардың
күнәсі
албастының
басына
үйілген,
сондықтан ол өз істері үшін де, Құдайдың
халқын айдап салып, арандатқан күнәсі
үшін де азапталады. Арсыздар ағаштың
бұтақтары
мен
жапырақтары
болса,
албасты
оның
түп
тамыры
болып
е се пте леді .
Со нд ық т ан
б ұ т ақ т ар
мөлшеріне байланысты өртенсе, ағаштың
діңгегі — албасты көпке дейін азап шегеді.
Ә д і л е т т і л і к т і ң
т а л а п т а р ы
қанағаттандырылады. Аспан да, жер де
Құдайдың пәктігін мойындайды. Алты
мың жыл бойы жерді
азаптап,
қайғыға
ұшыратып,
қан
ж ы л а т қ а н
а л б ас т ы ны ң
ж ұ м ы с ы
аяқталады. «Барлық жер тынышталып,
дем алып, қуанышқа бөленеді» (Ишая
14:7).
Содан
кейін
мен
сарқырап
аласұрған судың гүрілі мен күннің қатты
күркірегеніне ұқсас үлкен бір топтың
үніндей
зор
дауыс
естідім.
Олар:
«Жаратқан Иені мадақтаңдар! Себебі
біздің Құдайымыз — бүкіл әлемнің Иесі, Ол
билігін жүргізуде. Шаттанып қуанайық,
Оның
Ұлылығын
мадақтайық!»
деп
әндетеді (Аян 19:6).
Жердің беті өртеніп жатқанда, Құдайдың
меншікті халқы қауіпсіз жерде — киелі
қалада болады. Мұндайларға «екінші өлім»
билігін жүргізе алмайды. Егер арсыздарға
Алла жалындаған от болып тисе, Өз
халқына қауіпсіз қорған болып табылады
(Аян 20:6, Забур жыры 83:12).
«Сонан соң жаңа аспан мен жаңа жерді
көрдім. Себебі бұрынғы аспан мен жер
құрып кетіп, енді қайтып теңіз де жоқ
болыпты» (Аян 21:1). Көктен түсетін от
жерді тазалайды. Қарғыстың ізі өшеді.
Тақуалардың есіне күнәнің нәтижесін
түсіріп тұратын дозақ деген болмайды.
Мәңгілікке қалатыны Құтқарушының
денесіндегі жаралардың орны ғана. Бұл
жаралар күнә атаулының қаншалықты
қатыгез екенін барлығының есіне салып
тұрады,
ұмыттырмайды.
Мәсіхтың
даңқына қарап пайғамбар былай дейді:
« Қ ұ д а й д ы ң
қ о л ы н д а
с ә у л е л е р
жарқырайды,
Оның
күшінің
қоры
осында!»
(Аббақұқ
пайғамбарының
кітабынан 3:4). Құтқарушының тесілген
бүйірінен
тамшылаған,
адамзат
пен
Жаратушыны
татуластырған
қасиетті
қаны — «Оның күшінің құпиясы» болып
табылады. Шексіз ғасырлар бойы Голгофа
жаралары
Оның
есімін
дәріптейтін
болады.
«Ал
сен,
Сион
тауындағы
қорған,
отарымды қоритын мұнараға ұқсайсың.
Бұрынғы
билігің
саған
қайтарылып,
Иерусалим
қайтадан
патшалықтың
астанасы болады» (Михая пайғамбарының
кітабы 4:8). Алғашқы жұбайлар Бейіш
бағынан қуылып шыққаннан бергі барлық
тақуалардың асыға күткен уақыты келді.
«Алатын игіліктеріміздің бастапқы бөлігі,
әрі кепілі — Құдай, Өзінің меншікті
халқын жамандықтың әсерінен түгелдей
құтқарғанда,
игіліктеріміздің
бәрін
иемденеміз. Осылай Тәңірдің керемет
ұлылығы
мадақталмақ»
(Ефестіктерге
жолданған хат 1:14). Құдайдың ұлы да,
тамаша құтқару жоспары адамзатқа бір
кездері жаудың қарамағында болған жерді
қайтарып
береді.
«Аспанды
жасаған
Жаратқан Ие — шынайы Құдай. Ол жерді
де қалыптастырып нығайтты. Оны ретсіз,
бос тұру үшін емес, мекендеу үшін
жаратты» (Ишая 45:18). Құдайдың ең
әуелдегі көздеген мақсаты орындалады:
«Тақуалар жерді иемденіп, мәңгі өмір
сүретін болады» (Забур жыры 36:29).
Болашақтағы адамзат баласының отанын
дұрыс суреттеп беруге сөз байлығымыз
жетпей қала ма деген қауіппен көпшілігі
шынайы отанымызға өз үйімізге секілді
295
қарауға рұқсат беретін ақиқаттарға тек
рухани жағынан ғана түсініктемелер
берген.
Мәсіх
Өзінің
оқушыларына
«Әкемнің үйінен сендерге барып орын
дайындап келемін» деген болатын. Киелі
Жазбадағы
ілімді
қабылдайтындар
өздерінің болашақтағы тұрағы жайлы
мәліметсіз болмайды. Десе де: «Құдай Өзін
сүйетіндерге көз көріп, құлақ естімеген,
тіпті адамдардың ойына ешқашанда
к е л м е г е н
и г і л і к т е р д і
д а й ы нд а п
қойды» (1Қор.2:9) делінген. Тақуалардың
алатын сыйын адамның тілі суреттеп бере
алмайды. Оны тек көргендер ғана түсіне
алады. Адам баласының шектеулі санасы
Құдайдың жұмағының атағын жеткізе
алмайды.
Киелі
Жазбада
құтқарылатындардың
иелікке алатын мұралары — «отандары»
деп аталған (Еврейлерге жолданған хат
11:14-16). Көктегі Бақташы Өзінің үйірінің
тоқтыларын тірі судың көзіне жетелеп
апарып, одан тойғандарынша су ішкізетін
болады. Өмір ағашы ай сайын жемісін
беріп, жапырақтары адамның пайдасына
жарайды. Мәңгілік ағындар шыныдай жіті
(таза) болады. Оның жағалауында өсетін
ағаштардың көлеңкелерінде ақталғандар
дем
алады.
Кең
жазықтар
сұлу
төмпешіктермен
жалғасып,
биік-биік
таулар бой көтереді. Осы ғажайып
ж а з ы қ т а р д а ,
т і р і
а ғ ы н д а р д ы ң
жағалауларында
Құдайдың
меншікті
халқы
—
арып-ашып
шаршаған
жолаушылар
—
Отандарына
оралып
тыным табады.
«Сонда халқым Менің өз тұрағында
қауіпсіз өмір ететін болады. Бұдан былай
еліңде зорлық-зомбылықтың айқай шуы
е с ті лм е йді ,
ө зі ң
де
қ ир ат ы лы п
талқандалмайсың.
Керісінше
өзіңді
құтқарған Құдайыңды «қамалым», Оған
арналған
мадақтауыңды
«бекітулі
қақпаларым» деп атайтын боласың».
«Халқым үй салса, сонда өзі тұратын,
жүзімдік отырғызса, соның жемісін өзі
жейтін болады. Енді қайтып біреу үшін үй
салмайды және жүзімдіктерінің жемісін де
жаулары жемейді. Халқым мықты ағаш
сияқты мәңгі өмір сүретін болады,
жұмыстарының өнімдерін ұзақ уақыт
пайдаланып,
еңбектерінің
зейнетін
көреді» (Ишая 32:18;60:18;65:21,22).
«Кеуіп қалған жер қайра өңі кіріп
жауқазындай
(нарцисс)
құлпырады.
Тікенді бұта орнына қарағайлар өсіп,
қалақай орнын жұпар иісті жасыл
ағаштар басады. Бұл керемет іс Жаратқан
Иенің даңқын асыратын, мәңгі өшпейтін
белгі болады. Сол заманда қасқыр қозымен
тату тәтті тұрып, қабылан лақпен бірге
тынығады. Бұзау, арыстан және бордақы
өгіз де қатарласып бірге жататын болады.
Бәрін бір жас бала айдап, баға алады.
Сиыр мен аю қатар жайылып, бұзаулары
мен қонжықтары бірге жүріп, арыстан өгіз
сияқты
шөп
жейді.
Сәбилер
сұр
жыланның қасында ойнап, балдырғандар
абжыланның ұясына қолдарын емін еркін
тығатын болады.
«Бүкіл қасиетті тауымда ешқандай қиянат
пен зұлымдық жасалмайды» дейді Тәңір
Ие, өйткені теңіздер суға қалай толы
болса, барлық жердің беті солай Алланың
б а қ ы л а у ы н д а
б о л а д ы
( И ш а я
35:1;55:13;11:6,9).
Көкте
ауыртпалық
болуы
мүмкін
емес.«Енді қайтып өлім, жоқтау, зар еңіреу
мен ауру болмайды, ешкімнің көзінің
жасы төгілмейді. Себебі бұрынғы әлем
құрып, жоқ болды» (Аян 21:4). «Енді
қайтып ешкім «мен ауырып тұрмын» деп
айтпайды, өйткені жаңарған жерде күнә
деген жоқ» (Ишая 33:24).
«Сен, жаңа жердің астанасы — Жаңа
Иерусалим,
Құдай
Иеңнің
қолында
патшаның керемет әдемі тәжі секілді
көрінесің». «Қала өте құнды асыл тасқа
ұқсап, мөлдір тастай айқын, яспис сияқты
жалт — жұлт етіп жарқырап тұрды».
«Құтқарылған халықтар оның жарығымен
жүріп, жер бетінің патшалары салтанатты
тартуларын қалаға әкеліп тұрады». «Өзімде
Иерусалим үшін шаттанып, халқыма
қарап қуанатын боламын» — дейді Алла.
Көктегі тақтан былай деген зор дауысты
естідім: «Қараңдар, Құдайдың адамдар
арасындағы мекені! Ол солармен бірге
тұрып, олар Оның халқы болады. Осылай
Құдайдың Өзі солармен бірге мекендеп,
олардың Құдайы болады!» (Ишая
62:3; Аян 21:11,24; Ишая 65:19; Аян
21:3).
Құдайдың
қасиетті
қаласында
түн
болмайды.
Өйткені
Құдайдың
еркін
орындап,
Оның
Есімін
мәңгілік
мадақтайтындар ешқашан шаршамайтын
болады, оларға дем алудың қажеті жоқ.
«Шамшырақ пен күн сәулесінің де қажеті
жоқ, себебі Құдай Иенің нұры барлық
жерді жарқыратып тұрады» (Аян 22:5).
Жарқыраған
нәзік
сәуле
күннің
жарығынан анағұрлым керемет болмақ.
Құдай Әке мен Тоқтының жарығы
қасиетті қаланы нұрландырып жібереді.
296
«Қаладан киелі үйді де (ғибадатхана)
көрмедім, себебі оның киелі үйі — бүкіл
әлемнің Иесі Құдай және Тоқты» (Аян
21:22).
«Қазіргі
білетініміз
бұлыңғыр
шынымен
қарағандай
көмескі,
ал
болашақта соның бәрін өз көзімізбен
көретін боламыз. Қазіргі біліміміз шектеулі
ғана, алайда Құдайдың бізді толық
білетініндей, сол кезде біз де бәрін толық
түсінеміз»
(1Қор.13:12).
Құдай
мен
адамдардың арасын ажыратып тұрған
күнә атаулы жойылғандықтан Тәңір Иенің
жүзіне біз тіке қарай алатын боламыз.
Сол кезде қазіргідей Шексіз Алла мен
біздің арамызды бөліп тұрған шымылдық
болмайды. Біз Алланы өз көзімізбен көріп,
Оның даңқы мен атағына бөленеміз. Адам
ең басында қандай пәк етіліп жаратылса,
сол қалпына қайтып келеді. Көктегі киелі
жан иелерімен, қасиетті періштелермен
және барлық ғасырларда өмір сүрген,
киімдерін
Тоқтының қанымен жуып
кетірген сенімділермен болатын қарым-
қатынас
ақталғандардың
жандарын
рахатқа бөлейді (Ефестіктерге арналған
хат 3:15).
Сол арада өлім тұзағынан бір жола босап
шыққан адамдар тазарған саналарымен
Қ ұ д ай
Ә к е ні ң
ж ә не
Т о қ т ы ны ң
шығармашылық күшінің ғажайыптары
мен Олардың сүйіспеншіліктерінің күшін
тамашалайды. Ол жерде ешкімді Құдайға
қарсы азғырып тұратын жау болмайды.
Адамдар
барлық
жағынан
өркендей
бастайды, білімдері үсті үстіне қосылып
отырады. Одан ешкім арымайды, шаршап
шалдықпайды. Адамдардың білімі, күші
талап етілетін жаңа жоспарлар құрылып,
жаңа ақиқаттар ашылып, адамзат алға
қ арай
адымд айд ы.
Бір
ке здер і
адамдардың қайғысын көріп қасірет
шегіп, құтқарылған әрбір жан үшін
қуанышты ән салған Құдайдың халқы,
енді
бар
ойларын
басқа
әлемдерге
бағыттап,
Ғаламның
құпияларын
зерттейтін болады. Ешкімде шаршамайды,
ештеңеден
де
жалықпайды.
Жердің
балалары ешқашан күнә жасамаған киелі
жан иелерінің даналығы мен қуанышын
игеруге ұмтылады. Олар Алланың әмірі
бойынша
белгілі
тәртіппен
қозғалып
тұрған, Оның жаратқан денелері — күннің
көзінің, жұлдыздардың және басқа да
көктегі жүйелердің жүрісін бақылайды.
Жаратылыстың
барлық
түрлерінде
кішісінен бастап үлкеніне дейін Құдайдың
есімі жазылып тұрады және олардан
Алланың
күшінің
байлығы
көрінеді.
Мәңгілікке өтіп жатқан жылдар Құдай Әке
және
Мәсіх
жайлы
жаңа,
терең
ақиқаттарды ашып отырады. Адамдардың
білімдері
көбейген
сайын,
олардың
Құдайға деген сүйіспеншіліктері де арта
түседі және соғұрлым олар баталы және
бақытты болады. Олар Құдайды таныған
сайын таң қалады, Оған қызығады. Мәсіх
халқына ақталудың байлығы мен ұлы
шайқастың жетістіктерін ашып көрсеткен
к е зде ,
о лард ы ң
і шк і
дү ние лер і
сүйіспеншілікке
толып,
жүректері
ж а л ы н д а п ,
б о й л а р ы н
к е р н е г е н
қуаныштарын сиғыза алмай, қолдарына
алтын арфаларын ұстап, салтанатты
әнұранына өз дауыстарын қосады.
«Көк пен жердегі, жер асты мен теңіздегі,
яғни бүкіл ғаламдағы әрбір тіршілік
иесінің былай деп салған дауысын естідім:
«Тақта Отырған және Тоқты дәріптеу мен
құрметке мәңгі бақи лайық!» (Аян 5:13).
Ұлы шайқас аяқталды. Күнә да, күнәкар
да енді жоқ. Бар ғалам тап-таза. Жан
иелерінің барлығының арасында бірлік
пен қуаныш орнаған. Шексіз кеңістіктің
шет шетіне Жарылқаушы Құдай Иеден
өмір ағыны, нұр және қуаныш тарап
жатады. Ұсақ атомнан бастап, ғаламдағы
ең ірі жүйелерге дейін жандысы да,
жансызы да: «Құдай дегеніміз — мәңгілік
махаббат» деп ән салады.
297
Адам — Адам-ата
Ева — Қауана
Авраам — Ыбрайым
Моисей — Мұса
Аарон — Харұн
Иаков — Жақып
Измаил — Ысмайыл
Иисус Навин — Набыт
Иов — Ҽйүп
Иона — Жүніс
Иосиф — Жүсіп
Лот — Лұт
Ной — Нұһ
Сиф — Шыс
Илия — Ильяс
Енох — Ідіріс
Елисей — Ал-Яса
Соломон — Сүлеймен
Исайя — Ишая
Саул — Талұт
Захария — Зҽкария
Самуил — Самұйыл
Давид — Дҽуіт
Валаам — Шұғайып
Иисус Христос — Иса Мҽсіх неме-
се Ғайса
Мария — Мҽриҽм
Сара — Сара
Агарь — Ажар
Ахав — Аһаб
Иеремия — Ереуіл
Иезекиль — Езекіл
Израиль — Ысрайыл
Аггей — Ҽгей
Навуходоносор — Навуходоносор
Ирод — Ирод
Михей — Миһая
Цестия — Цестия
Тит — Тит
Анания — Анапия
Сапфира — Асылтас
Неемия — Нехемия
Осия — Ошия
Иезекия — Езекие
Агриппа — Ақұрпа
Феликс — Фалиһас
Иоиль — Жоел
Ездра — Үзейір
Аввакум — Аббақұқ
Корнилий — Қорнай
Симон — Шимұн
Елам — Һелам
Сила — Шыла
Амнон — Аманай
Авессалом — Ҽбілсалам
Феман — Еман
Михаил — Мисайыл
Киелі Жазбадағы пайғамбарлар мен
басқа да адамдардың аттары
Исав — Нысап
Стефан — Шоқан
Иосиф Флавий — Жүсіп Шы-
лайын
Малахия — Малаһия
Павел — Пауыл
Амос — Ҽміс
Софония — Софы
Наум — Нақұм
Авель — Ҽбіл
Каин — Қабыл
Авдий — Һабди
Симеон — Шимион
298
Елеонская гора — Зҽйтүн тауы
Гефсимания — Гефсимания
Гора Мориа — Мориа тауы
Гора Синай — Тұр тауы
Гора Сион — Сион тауы
Гора Фаран — Һаран тауы
Иудеи — яхудейлер
Долина Иосафат — Иосафат жазығы
Голгофа — Голгофа дөңі
Христианство — мҽсіхшылық
Люцифер — Ібіліс (шайтан, ҽзҽзіл, албасты)
Фарисей — парызшы
Крестовый поход — қанды жорық
Ересь — қалыптасқан шіркеудің ережелеріне қарама
-қайшы келетін ілім
Еретик — жоғарыда айтылған ілімнің ізбасары
Собор — үлкен шіркеу
Капелла — хорлардың біріккен тобы
Анафема — шіркеуден шеттету, қарғыс ату жазасы
Тиара — Рим папасының үш қабатты бас киімі
Балдахин — төрт жақтағы тіреуге ҽшекейлеп
жабылған жабу, қозғалмайтын немесе жылжымалы
Сановник — ірі, ықпалы ауқымды шенеулік
Легат — 1. Император билігінің өкілі 2.Рим
папасының шет мемлекеттегі сенімді жҽне арнайы
ө
кілі
Свита — маңызды кісілермен бірге жүріп отыратын
адамдар
Магистрат — Көне Римде: мемлекеттік қызметтегі
адам,үкімет билігінің өкілі
Антихрист — Мҽсіхтың жауы, қарсыласы
Сейм — заң қабылдайтын жиынның атауы
Булла — Рим папасының мақтау қағазы немесе ар-
найы хаты
Келье — монахтың жеке жҽне тар бөлмесі
Реформа — жаңарту немесе жақсарту мақсатымен
жасалған өзгерістер
Вельможа — атақты жҽне бай шенеулік
Анархия — биліктің немесе басқарудың
жоқтығынан пайда болатын тҽртіпсіздік
Диспут — пікірталас
Месса — католик шіркеуіндегі адамдардың Құдайға
қ
ызмет етуінің негізгі түрі
Велиар — албасты
Иерархия — төменгі шендегілердің жоғарғыларға
бағыну тҽртібі
Фанат — біреуге немесе бірдеңеге ессіз табынушы
Фанатик — дінге көзсіз берілген адам
Эдикт — жоғарғы биліктің жарлығы
Рыцарь — 1.Батыс Еуропада ҽскери-диқаншылық
бірлестікке қатысты адам 2.Аянбайтын, асыл, кең
пейіл, ер жүрек адам
Иерарх — епископ дҽрежесіндегі діни қызметкер
Епископ — ең жоғары діни дҽрежедегі адам
Қосымша мәліметтер
299
Эшафот — өлім жазасы кесілгендерге арналған
құ
рылым
Хоругвилер — Мҽсіхтың немесе басқа киелілердің
суреті бейнеленген тулар
Идея — белгілі бір іске қатысты ой, жоспар
Иезуит — 1.Католиктік жауласушы діни орденнің
мүшесі, монах 2.Екі жүзді, айлакер, жексұрын адам
Мистицизм — жұмбақ, түсініксіз, құпия
жағдайларға икемделіп тұру
Епархия — шіркеу ҽкімшілігінің иелік ететін жері
Доктрина — жарғы, ілім, ереже
Держава — халықаралық іске ықпалын тигізе ала-
тын тҽуелсіз мемлекет, астам
Феномен — ғажайып,ерекше,сирек кездесетін дерек
Синедрион — ру басшыларының үлкендерінен
құ
ралған топ
Князь — ханзада
Фараон — перғауын
Легион — түмен
Фреска — қашалып жасалған айрықша белгі
Рационализм — ұтымды іс
Деноминация — діни бағыт
Кесарь — Рим императорларының лауазымы
Индульгенция — кешірімді ақылай сатып алу
құ
жаты
Адвентистер — Алланың келуін күтіп отырған
қ
ауым
Гильотина — бас шабуға арналған механикалық
айбалта
Картечь — жақын жерден бытырап жарылатын сна-
ряд
Достарыңызбен бөлісу: |