Әлеуметтік география пәні бойынша емтихан сұрақтары
жүктеу/скачать 453,24 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 36.Өтпелі немесе аралас нәсілдер: ең көне, Орта ғасырлар және жаңа уақыт.
| Жұмыспен қамту 2020 - Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі ұсынған мемлекеттік бағдарлама. Бағдарламаның мақсаты - жұмыспен тұрақты және нәтижелі қамтуға жәрдемдесу арқылы халықтың табысын арттыру[1].
Мемлекет басшысы өзінің 2011 жылғы 28 қаңтардағы «Болашақтың іргесін бірге қалаймыз!» атты Қазақстан халқына Жолдауында еңбек нарығының тиімділігін арттыру, табысы аз адамдарды, жұмыссыздар мен өз бетінше жұмыспен айналысушыларды жұмыспен нәтижелі қамтуға жәрдемдесудің белсенді бағдарламаларына тарту міндеттерін жүктеді. Жұмыспен қамтудың белсенді саясатын жүргізу Қазақстан Республикасының Үкіметі қызметінің негізгі әлеуметтік басымдықтарының бірі болып табылады. Жұмыспен лайықты қамтуды қамтамасыз ету – халықты әлеуметтік қорғаудың негізі, адам ресурстары әлеуетін дамыту және іске асырудың маңызды шарты, қоғамдық байлықтың артуы мен өмір сүру сапасын жақсартудың басты құралы. 36.Өтпелі немесе аралас нәсілдер: ең көне, Орта ғасырлар және жаңа уақыт. Нәсіл – белгілі географиялық жағдайларда тарихи қалыптасқан және кейбір жалпы тұқым қуалаушылық-шартты морфологиялық және физиологиялық белгілері бар адамдар тобы. Нәсілдік белгілер тұқым қуалайды, тіршілік ету / тіршілік ету жағдайларына бейімделеді. Тарихи-географиялық жағдайларға байланысты нәсілдер арасында араласу болған. Ұзақ уақыт бойы нәсілдердің қарқынды байланыс жасауы нәтижесінде айрықша аралық және аралас нәсіл топтары қалыптасқан. Олар дүниежүзі халқының 30%-ын құрайды. Аралық нәсіл топтары ертеректе үлкен нәсілдердің түйісу аймақтарында қалыптасқан. Мысалы, еуропалық нәсілдің оңтүстік тармағы мен африкалықтардың аралығында бет-әлпеті мен бас сүйегі еуропалықтарға, ал түсі мен шашы қара нәсіл өкілдеріне ұқсайтын эфиоптар пайда болған. Мадагаскарлықтар, полинезиялықтар мен меланезиялықтар да аралық нәсіл тобының өкілдері болып табылады. Кейбір зерттеушілер қазақтарда еуропалық және моңғол тектес нәсілдердің белгілері қатар кездесетінін атап көрсетеді. Аралас нәсіл топтары әртүрлі нәсілдердің кейінгі уақытта (XVI—XVIII ғғ. және одан кейін) араласуы нәтижесінде қалыптасқан. Аралас нәсіл топтары, әсіресе Латын Америкасында кеңінен таралған. Мысалы, азиялық нәсіл өкілдері болып табылатын жергілікті үндістер мен келімсек еуропалықтардың некесінен метистер, Африкадан зорлықпен құлдыққа әкелінген қара нәсіл өкілдерінің еуропалықтармен араласуынан мулаттар, ал үндістермен араласуынан самболар қалыптасқан. Осының нәтижесінде Латын Америкасы елдерінің нәсілдік қурамы күрделі. Мысалы, Бразилия халқының 54%-ын еуропалықтар, 22%-ын мулаттар, 12%-ын метистер, 11%-ын қара нәсіл өкілдері құрайды. Қазіргі кезде Мексика мен Венесуэлада метистер, Бразилия мен Кубада мулаттар көп тұрады. Сыртқы айырмашылықтары болганымен, нәсілдердің биологиялық жөне әлеуметтік-мәдени тұрғыдан алғанда тең екендігі ғылым жүзінде дәлелденген. Сондықтан ақыл-ойы жоғары немесе төмен нөсілдер болатындыры жөніндегі нәсілиіілдік көзқарастар негізсіз болып табылады. Дегенмен өлі күнге дейін кейбір елдерде нөсілдік кемсітушілік жағдайлары кездеседі. Қазіргі адамдардың нәсілдерінің ішінде ең алдымен үлкен нәсілдер деп аталатын ең үлкен бөлімшелер ерекшеленеді: кавказдық (Еуразиялық), моңғолоидтық (Азиялық-Американдық) және негро-австралоидтық (экваторлық немесе африкалық-мұхиттық). Үлкен нәсілдердің байланыс аймағында бірқатар Өтпелі және аралас нәсілдік типтер бар. Өтпелі кезеңдер әдетте алыс уақыттарда қалыптасқан нәсілдер деп аталады, енді олардың екі нәсілдің араласуының нәтижесі ме, әлде олар бөлінгенге дейін үлкен нәсілдік діңдерде болған ежелгі белгілерді сақтап қалғанын анықтау қиын. Аралас нәсілдік типтер ежелгі дәуірде ғана емес, сонымен қатар Орта ғасырларда, сондай-ақ метизация процесінде жаңа және қазіргі уақытта пайда болды жүктеу/скачать 453,24 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|