Саяси билік Экономика саласындағы билік Отбасындағы билік Адамның өзіне деген билігі Дін саласындағы билік Әскери билік БИЛІК
Билікке тән ортақ сипатты белгілер:
1). Биліктің тарихи-универсалдық сипаты, яғни билік адамзат қоғамының барлық дерлік сатыларында орын алатын қоғамдық
құбылыс. Билік қоғам өмірінің маңызды, қажетті атрибуты (элементі,
өмір сүру шарты).
2). Авторитарлық сипаты билік болған жерде міндетті түрде бедел, ықпал болады. Ол дегеніміз билік субъектісін билік обьектісі
мойындауға, қолдауға және оған бағынуға тиісті. Ал, бағынбаған
жағдайда билік субъектісінің қолында оған қолданатын шаралардың болуы қажет.
3). Биліктің қоғамдық сипаты билік қоғамда болатын құбылыс, билік болуы үшін кем дегенде екі адамның болуы шарт.
Биліктің анықтамалары:
Телеологиялық анықтама Структуралистік анықтама Бихевиористік анықтама Инструменталистік анықтама Конфликтілік анықтама Билік - көзделген нәтижеге,
мақсатқа жету;
Билік –
басқарушылар мен оларға тәуелділер арасындағы
ерекше қатынас түрі
(субординацияға негізделген)
Билік - басқа біреудің немесе біреулердің
мінез-құлқын өзгертуге
бағытталған мінез-
құлықтың, іс-
әрекеттің түрі.
Билік – белгілі бір
амал-әдістерді,
құралдарды қолдану мүмкіндігі
Билік - қоғамда орын алатын
дау-жанжалдарды, қақтығыстарды,
шиеленістерді шешудің құралы деп түсіндіріледі.
4. Саяси билік және типтері, субъектілері мен ресурстары, функциялары.
саясаттың негізгі мәселесі – билік, ал мазмұны –билік үшін күрес және билікті жүзеге асыру болып табылады.
Биліктің басқа түрлерімен салыстырғанда саяси биліктің мынадай ерекшеліктері бар:
Ол басқа билік түрлерінен жоғары тұрады;
Оның бүкіл қоғамның атынан билік жүргізуге құқығының болуы;
Басқарумен кәсіби айналысатын адамдардың ерекше тобының болуы;
Саяси билік қоғамдағы көпшілік адамдардың мүдделеріне ықпал етеді;
Ол мемлекет шеңберінде жария түрде күш қолдану монополиясына ие
