Еліміз өз тəуелсіздігінің 20 жылдығын атап өтіп, дамуының жаңа кезеңіне аяқ бас

214
215
– қанышер əмірші (тиран) B.v (pt, pp blood-
ied) қан жұқтыру, қан-қан ету C.adj, adv (Brit 
ауызекі табу) 1.нағыз, мүлде, барып тұрған ♦~ 
nonsense – нағыз былшыл ♦What a ~ waste of 
time! – Неткен зая кеткен уақыт! ♦That was 
a ~ good meal! – Ол бір керемет ас болды! 
2.(ашуды, мазасыздықты білд) ♦What the ~ hell 
are you doing? – Немене қылып түйтеңдеп 
жүрсің? ♦I don’t ~ care. – Маған бəрібір, 
түкірдім. 3. (idm) *~ well (ашуды, бұйрықты 
білд) ♦ «I’am not coming with you.» «Yes you ~ 
well are!» – «Мен сенімен бармаймын.» «Иə, 
құрығыр, сен сөйтесің ғой!» 
bloodily [‘blʌdili] adv [қ-з: bloody A.adj]
bloody-minded [,blʌdi’maindid] adj қатыгез, 
арамза
bloom [blu:m] A.n 1.өсімдік гүлі ♦These roses 
have beautiful ~s. – Мына раушандардың 
гүлдері өте əсем екен. 2. (ауысп. мағ.) 
əсемдік, үлде мен бүлде ♦to be in the ~ of 
youth – қамсыз да рахат жастық шақ 3.қара 
өріктің, жүзімнің бетін жапқан ақшыл тозаң 
4. (idm) *in (full) ~ гүлдеген, гүлденген, гүлге 
оранған ♦The garden looks lovely when the roses 
are in full ~. – Бақша раушандар гүлдегенде 
ғажап болып тұрады. ♦(ауысп. мағ.) Her gen-
ius was in full ~. – Оның данышпандығының 
шарықтап тұрған кезі еді. *to take the ~ off 
smth бірнəрсенің шырайын кетіру, шырқын 
алу ♦Their frequent rows took the ~ off their 
marriage. – Олардың арасындағы əрдайымғы 
кикілжің некелерінің шырқын алды. B.v 1.(a) 
гүлдеу, шешек ату (b) (ауысп. мағ.) гүлдеу, 
жетілу, өркендеу ♦Our friendship is ~ing. – 
Достығымыз гүлденуде. 2. ~ (with smth) 
гүлдеу, гүл ашқан өсімдіктерге толы болу ♦The 
garden is ~ing with spring fl owers. – Бақша 
шешек атқан көктемгі гүлдерге толы. 
bloomer [‘blu:mə(r)] n (Brit ауызекі) ірі қате, 
сүрініс ♦He made a tremendous ~. – Ол ірі 
қателік жасады.
bloomers [‘blu:məz] n (көне қолд) əйелдер 
спортқа киетін кең шалбар
blooming [‘blumiŋ] 1.adj гүлдеп жатқан, 
көктеп жатқан 2. = bloody C
bloomy [‘blu:mi] adj гүлдеп жатқан
blooper [‘blu:pə(r)] n ұяларлық іс, мүлт кету, 
сүрініс
blossom [‘blɒsəm] A.n 1.жеміс ағашының, 
бұтаның гүлі ♦apple, cherry ~ - алма (ағашы-
ның), шие (ағашының) гүлдері 2. (idm) *in 
(full) ~ гүлдеген, гүлге толы ♦The apple trees 
are in full ~. – Алма ағаштары гүлдеген. B.v 
1.гүлдеу ♦The cherry trees ~ed early this year. 
– Шие ағаштары бұл жылы ерте гүлдеді. 2. 
~ (out) (into smth) (ауысп. мағ.) (a) жетілу, 
гүлдеу, жақсы бағытта даму ♦a ~ing partner-
ship – гүлденген əріптестік ♦She has ~ed (out) 
into a beautiful young woman. – Ол бір əдемі 
жас бикешке айналыпты. (b)жігерлене түсу, 
ашылу ♦He used to be painfully shy, but now he 
has started to ~ (out). – Ол бір соншама ұяң еді, 
енді ашыла бастапты. 
blot [blɒt] A.n 1.дақ, сия, сияның дағы ♦a 
page covered in (ink) ~s – (сияның) дақтарына 
толы парақ 2.~ on smth (ауысп. мағ.) 
(беделге кір келтіретін) дақ, сатпақ, кір ♦His 
involvement in the scandal was a ~ on his repu-
tation. – Оның жанжалға қатыстылығы 
беделіне дақ түсірді. 3. (idm) *a ~ on smb’s/
the escutcheon (əзілдей) отбасының я топтың 
атына кір келтіретін іс, оқиға *a ~ on the 
landscape көріністі бұзатын нəрсе ♦That 
new factory is a ~ on the landscape. – Жаңа 
завод табиғаттың көркін бұзады. B.v (-tt-) 
1.дақ болу, дақ түс(ір)у, дақ қылу ♦a page 
~ed with ink – сия-сия болған парақ (бет) 
2.сорғыш қағазбен сору ♦to ~ spilt ink – 
төгілген сияны сорғышпен сору 3. (idm) *to 
~ one’s copy-book беделін, сиын кетіру ♦She 
~ted her copy-book by being an hour late for 
work. – Ол жұмысқа бір сағат кешігіп өз 
атына кір келтірді. 4.(phr v) *to ~ smth out 
(a)дақпен, сиямен жабу, бояу, өшіру ♦Sev-
eral words in the letter had been ~ted out. – 
Хаттағы бірнеше сөз өшіріліпті (үстінен 
сызылып тасталыпты) (b)тұман, бұлт жабу 
♦Thick cloud ~ted out the view. – Қою тұман 
көріністі жауып тастады. 
blotch [blɒʧ] A.n 1.үлкен дақ 2.безеу; бөртпе 
B.v дақтау, дақпен жабу
blotched [‘blɒʧid] = blotchy 
blotchy [‘blɒʧi] adj 1. дақ-дақ, даққа толы 
2.безеу-безеу, бөрткен
blotter [‘blɒtə(r)] n 1.сия сорғыш қағаз, 
сорғыш 2.күнделік (кітапша, блокнот)
blotting-paper [‘blɒtiŋ, peipə(r)] n сия сорғыш 
қағаз, сорғыш 
blotto [‘blɒtəu] adj (ауызекі) удай мас, ішіп 
алған ♦You were completely ~ last night. - Өткен 
түні удай мас болатынсың.
blouse [blauz; US blaus] n 1.блуза, блузка 
(əйелдердің киімі) 2.гимнастерка, 
солдаттардың киетін кеудешесі
blow I [bləu] A.v (pt blew [blu:], pp blown 
[bləun], blowed [bləud]) 1.соғу (жел ж), 
желдеу ♦It was ~ing hard. – Қатты жел 
соғып тұрды. ♦A cold wind blew across the 
river. - Өзеннен суық жел соқты. 2.(ауызбен) 
үрлеу ♦to ~ on one’s food – тамақты (суыту 
үшін) үрлеу ♦He drew on his sigarette and 
blew out a stream of smoke. – Ол темекісін 
сора отырып будақтатып түтін шығарды. 
3.желмен тербелу, желбіреу, жалбырау ♦hair 
~ing (about) in the wind – желмен желбіреген 
шаш 4.үрлеу арқылы жасая я мүсіндеу ♦to 
~ smoke rings – ауыздан темекінің түтін 
сақиналарын шығару ♦to ~ bubbles – үрлеп 
көпіршік шығару ♦to ~ glass еріген шыныны 
үрлеу 5.үрлеп дыбыс шығару; ысқыру ♦to ~ 
(on) a horn – кернейді үрлеу ♦The referee blew 
his whistle. – Төреші (ысқырығымен) ысқырды. 
♦the noise of trumpets ~ing – қиқылдап жатқан 
кернейлер (горндар) 6.тұйықталу (қатты 
электр ағынының əсерінен сымдардың күюі) 
7.жару, қопару ♦The safe had been blown by 
the thieves. – Сейфті ұрылар жарған екен. 8. 
(slang) əшкерелеу ♦The spy’s cover was blown. 
– Шпионның бетпердесі ашылды. 9.~ smth 
(on smth) ақшаны желге шашу ♦to ~ ₤50 on a 
meal – тамақ үшін ₤50 жұмсау 10.мүмкіндікті 
зая кетіру ♦He blew his chances by arriv-
ing late for the interview. – Ол (жұмысқа алу 
үшін) сұхбатқа кеш келіп оңтайлы сəтті зая 
кетірді. 11. (pp blowed [bləud]) (таңқалысты, 
кейісті білд) құрығыр, мəссаған, мынаны 
қара ♦Blow it! We have missed the bus. – 
Құрығыр! Автобусты жіберіп алдық. ♦Well, 
~ me/I’m blowed! I never thought I’d see you 
again. – Мəссаған! Сені енді қайтып көремін 
деп ешқашан ойламаппын. ♦I’m blowed if 
I’m going to let him treat you like that. – Егер 
мен оны саған осылай əкіреңдетіп қойсам, 
атым өшшін. 12. (US slang) тез кету, табанын 
жалтырату 13. (idm) *to ~ the gaff (slang) 
құпияны ашу *to ~ hot and cold (about smth) 
(бірн-се ж) пікірін өзгерткіштей беру ♦He ~s 
hot and cold about getting married. – Ол өзінің 
үйленетіні жайлы біресе бүйдейді, біресе 
сөйдейді. *to ~ off/let off steamsteam *to ~ 
one’s/smb’s brains out басынан атып (мылжа-
мылжасын шығара) өлтіру *to ~ one’s/smb’s 
mind (slang) қатты таңғалу, толқу ♦Meeting 
her after so many years really blew my mind. - 
Оны көп жылдардан соң кездестіріп қатты 
толқыдым. *to ~ smb a kiss «сүйіс үрлеу», 
алыстан сəлемдесу (м: қашықтағы біреуге өз 
қолыңызды сүйген болып үрлейсіз) ♦She blew 
him a kiss from across the street. – Көшенің ар 
жағынан ол сəлемдесті (сүйіс үрледі). *to ~ 
one’s nose сіңбіру *to ~ one’s own trumpet 
(сөзбе сөз: өз кернейін өзі үрлеу) өзін-өзі 
мақтау *to ~ one’s top; (US) to ~ one’s stack 
аяқ астынан ашулану, сабырын жоғалту *to ~ 
the whistle on smb/smth қате я заңсыз нəрсеге 
жұрттың назарын аудару, дабыл қағу *to 
puff and ~ puff *to see which way the wind 
is ~ing way 14. (phr v) *to ~ (smb/smth) 
down, off, over, etc (жел ж) ұшырып түсіру, 
əкету, т.с.с.♦My hat blew off. – Қалпағымды 
жел ұшырып түсірді. ♦The door blew open. 
– Есікті жел шалқасынан ашты. ♦Several 
chimneys blew down during the storm. – Дауыл 
кезінде бірнеше мұржа ұшып түсті. ♦I was 
almost blown over by the wind. – Мені жел 
ұшырып əкете жаздады. ♦The ship was blown 
onto the rocks. – Дауыл кемені жартасқа 
ұрды. ♦The bomb blew two passers-by across 
the street. – Бомба жарылып, көшеден өтіп 
бара жатқан екі жүргінші зардап шекті. 
♦He blew the dust off the book. – Ол кітіптан 
шаң үрледі. *to ~ in/~ into smth (ауызекі) 
кенет келу, кіру, «ұшып» кіру ♦Look who’s 
just blown in! – Қара, біреу ұшып кірді! *to ~ 
out (a) (желмен) сөну ♦Somebody opened the 
door and the candle blew out. – Біреу есікті 
ашты да май шам лап етіп өшіп қалды. 
(b) (мұнай, газ ұңғысынан) атқылау, кенет 
шашырау *to ~ itself out (дауыл т.б.) бəсеңдеу, 
толастау *to ~ smth out үрлеп өшіру *to ~ 
over ешбір əсерсіз өту ♦The storm blew over 
in the night. – Дауыл түнде соғып өтті. ♦The 
scandal will soon ~ over. – Жанжал жуырда 
тынышталады. *to ~ up (a)жару, қопару ♦The 
bomb blew up. – Бомба жарылды. (b)астаң-
кестең басталу ♦A storm is ~ing up. – Астаң-

216
217
кестеу дауыл тұруда. ♦(ауысп. мағ.) A politi-
cal crisis has blown up over the President’s latest 
speech. – Президенттің соңғы сөзінен соң 
саяси дағдарыс құйындап кетті. (c) сабырын 
жоғалту, кіжіну *to ~ smb up (ауызекі) біреуді 
қатты сөгу ♦She got blown up by her boss for 
being late. – Кешіккені үшін оны бастығы 
қатты сөкті. *to ~ smth up (a)қопару, жару 
♦The police station was blown up by terrorists. – 
Полиция бекетін террористер жарып кетті. 
(b)жел үрлеу, айдау, желмен толтыру ♦This tyre 
is a bit of fl at; it needs ~ing up. – Мына дөңгелек 
отырыпты (желі азайыпты); бұған жел 
айдау керек. (c)(фотографияны, т.с.с.) үлкейту, 
ұлғайту ♦What a lovely photo! Why don’t you 
have it blown up? – Неткен тамаша фото! 
Неге үлкейтіп алмайсың? (d)дардиту, өсіріп 
көрсету ♦His abilities as an actor have been 
greatly blown up by the popular press. – Оның 
актёрлік қабілетін жергілікті газеттер 
дардитып жіберген. B.n 1.үрлеу, желдің 
соғысы; сіңбіріс/-ру ♦to give one’s nose a good 
~ - жақсылап сіңбіру 2. (idm) *to go for/have a 
~ таза ауада қысқа уақыт серуендеу
blow II [bləu] n 1.қатты соққы ♦He received a 
severe ~ on/to the head. – Оның басына қатты 
соққы тиді. 2.~ (to smb/smth) (ауысп. мағ.) 
соққы ♦His wife’s death was a great ~ (to him). 
- Əйелінің қайтыс болуы оған ауыр соққы 
болып тиді. 3. (idm) *at one ~; at a (single) ~ 
бір ұрып, бір соққаннан ♦He felled his three 
attackers at a single ~. – Ол үш бұзақыны 
бір ұрғаннан жалп еткізді. *a ~-by-~ ac-
count, description, etc (of smth) бүге-шігесіне 
дейін, егжей-тегжейлі баяндама, суреттеме 
♦He gave us a ~-by-~ account of the evening’s 
events. – Ол бізге кешкі оқиғалар жайлы 
тəптіштеп айтып берді. *to come to ~s (over 
smth) (бірнəрсе ж) айтысу, керілдесу ♦We 
almost came to ~s over what colour our new 
carpet should be. – Жаңа төсеніштің түсі 
қандай болуы керегіне келгенде біз шайқаса 
бастадық. *to deal smb/smth a ~ deal *to 
get a ~/punch in біреуге соққы тигізу *to strike 
a ~ for/against smth strike
blow III [bləu] v, n (архаизм) (pt blew [blu:], pp 
blown [bləun]) гүлдеу, шешек ату
blowball [‘bləubɔ:l] n бақбақ, тозғанақ, 
үлпілдек (гүл сияқты өсімдік)
blowdry [‘bləudrai] v шашты (фəнмен) үрлеп 
құрғату
blower [‘bləu(r)] n 1.үрлегіш (құрал) 2. (Brit 
ауызекі) телефон ♦You can always get me on 
the ~. – Мені ылғи да телефон арқылы таба 
аласың.
blowfl y ['bləufl ai] n ет шыбыны, құрт шыбын 
(етке тұқым салатын шыбын)
blowhard ['bləuhα:(r)d] n мақтаншақ, көпірме, 
лепірме
blowhole ['bləuhəul] n 1.туннель желдеткіші 
2.теңізде қатқан мұздағы тесік (киттер, тю-
лендер келіп ауа жұтатын) 3.металдағы ойық 
4.киттің, т.с.с. төбесіндегі дем алатын тесік
blow-lamp ['bləulæmp] n күйдіргіш лампа, 
қыздырғыш лампа
blown [bləun] pt of blow I A жəне blow III
blow off [‘bləuɒf] 1.артық будың, судың сыртқа 
шығуы ♦The safety valve released a violent ~ 
from the furnace. – Сақтық клапаны пештен 
орасан зор ыстық бу босатты. 2.осындай 
ағынды сыртқа шығарып тұратын құрылғы 3.= 
blowhard
blow-out ['bləuaut] 1.дөңгелектің жарылуы 
♦A ~ at this speed could be really dangerous. 
– Мынындай жылдымдықта дөңгелектің 
жарылуы аса қауіпті болуы мүмкін. 2.үлкен 
əрі бай жиын, ас 3.(ұңғыдан мұнай-газдың) 
атқылауы, шапшуы 4.сайыстағы қиналыссыз 
жеңіс 5.(электр ағыны ж) айқас тұйықталу (за-
мыкание)
blowpipe ['bləupaip] n 1.үрлегіш түтік (ауа 
үрлеп жалынды күшейтетін түтік) 2.үрлегіш 
түтік (ішіне кішкентай тастар, т.б. салып атуға 
арналған түтік)
blowtorch ['bləutɔ:ʧ] = blowlamp
blowing-up [,bləuiŋ'ʌp] сөгу, сөгіс (ұрсу, сынау 
дег мағ)
blow-up ['bləuʌp] n 1.үлкейтілген фотосурет 
2.күрт ашулану
blowy ['bləui] adj желді ♦a ~ day – желді күн
blowzy, blowsy ['blauzi] adj (жақтырм) семіз, 
ұйпа-тұйпа (əйел)
blub [blʌb] = blubber I 1.
blubber I [‘blʌbə(r)] v 1. (кейде blub) бақыру, 
бажылдау ♦Stop ~ing, for heaven’s sake! – 
Құдай үшін, бажылдамашы! 2.~ out бақыра 
айту, айғайлау ♦«It’s not my fault!», she ~ed out. 
– «Менің еш кінəм жоқ!» деп ол баж етті.
blubber II ['blʌbə(r)] n киттің, т.б. теңіз 
жануарларының майы
blubberhead ['blʌbə(r)hed] n ақымақ, суми
bludgeon ['blʌʤən] A.n шоқпар, таяқ B.v 1. 
шоқпармен, таяқпен ұрғылау ♦He had been ~ed 
to death. – Оны өлгенше таяқтаған. 2.~ smb 
(into doing smth) (ауысп. мағ.) мəжбүр ету, 
істету ♦They tried to ~ me into playing football 
again, but I refused. – Олар маған тағы да 
футбол ойнатқысы келген, алайда мен бас 
тарттым.
bludger ['blʌʤə(r)] n арамтамақ
blue [blu:] A.adj 1.көк (түс) ♦~ eyes – көк 
көздер ♦a ~ dress, shirt – көк көйлек, жей-
де ♦Her hands were ~ with cold. – Оның 
қолы суықтан көгеріп тұрды. 2. көңілсіз, 
жабырқау, мұңайған ♦Don’t look so ~ - 
smile! – Соншама жабырқама – күлсейші! 
3.бəдік, əдепсіз, порнографиялық ♦a ~ fi lm/
joke – порнографиялық фильм/бəдік қалжың 
4. (idm) *black and ~black *smb’s ~-eyed 
boy (Brit ауызекі жақтырм) жаққыш адам, 
құйыршық ♦He is the manager’s ~-eyed boy. 
– Ол бастықтың «сүйкімдісі». *once in a ~ 
moon once * to scream, etc ~ murder ашы-
на наразылық білдіру ♦The Union yelled ~ 
murder when one of its members was sacked. 
– Кəсіподақ өз мүшелерінің бірі жұмыстан 
шығарылғанда барынша наразылық білдірді. 

жүктеу/скачать 3,69 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: