Еліміз өз тəуелсіздігінің 20 жылдығын атап өтіп, дамуының жаңа кезеңіне аяқ бас

250
251
~ing down my neck. – Желкемнен қадалмай 
ойлануға мұрсат берші. *(not) to ~ a word (of/
about smth) (to smb) лəм демеу, тіс жармау 
♦Promise me that you won’t ~ a word of this to 
anyone. – Бұл жайлы ешкімге тіс жармаймын 
деп уəде бер(гін). *to ~ one’s last ақтық демі 
біту, өлу 6. (phr v) *~ smth into smb/smth жаңа 
дем беру, жігерлендіру ♦The new manager has 
~d fresh life into the company. – Жаңа менед-
жер компанияға жаңа дем берді. 
breather ['bri:ðə(r)] n 1.дамыл, сергу, тыныс 
алу ♦to take/have a ~ - сəл дамылдау, сəл 
тоқтап тыныс алу 2.таза ауа жұту, сер-
гу, тынығу ♦I must go for a quick ~. – Менің 
көшеге шығып келуім керек. 
breathing ['bri:ðiŋ] n тыныстау, тыныс алу, дем 
алу; тынығу, дамылдау, аялдау ♦heavy ~ - ауыр 
дем алу, алқына тыныстау 
breathing-space ['bri:ðiŋ speis] n дамыл, 
тынығу, сергу ♦The summer holidays gave us 
a welcome ~. – Жазғы демалыс бізге сарыла 
күткен тынығатын мүмкіндік берді. 
breathless ['breθlis] adj (a) ентіккен, алқынған 
♦~ after running up the stairs – баспалдақпен 
жоғары жүгіріп ентіккен ♦Heavy 
smoking makes him ~. – Ол қатты темекі 
шегетіндіктен ентігеді. (b) ентіктірген, 
алқындырған ♦~ haste/speed – ентіктірген 
асығу/жылдамдық 2.(a) (қорыққаннан, 
толқығаннан) тыныс алмаған, жым-жырт 
болған, тынған, үні шықпаған ♦~ with terror – 
қорқыныштан тына қалған ♦~ with amazement 
– таңырқай мелшиіп қалған (b) жым-жырт, 
тына қалған ♦a ~ hush in the concert hall – кон-
церт залындағы ұйыған тыныштық 3.желсіз, 
самалсыз, шөптің басы қимылдамаған ♦a ~ 
calm – жапырақ селт етпеген тыныштық 
breathlessly adv
breathlessness n
breathtaking ['breθteikiŋ] adj 
шамырқандыратын, сұсты; ғажап, керемет 
♦a ~ view, mountain-range, waterfall - өте 
əсерлі көрініс, шамырқандыратын тау сілемі, 
сарқырама
breathtakingly ['breθteikiŋli] adv
breathtest ['breθtest] n жүргізушінің арақ 
ішкен-ішпегенін білу үшін демін тексеру
breathy ['breθi] adj (-ier, -iest) (a) пысынаған, 
ентіккен (b) қарлыққан (дауыс)
bred [bred] pt, pp of breed
breech [bri:ʧ] n мылтық оқпанының 
(стволының) артқы, оқтайтын жағы
breech birth ['bri:ʧ bз:(r)θ] сəбидің аяғы не 
құйрығы бірінші шығатын туу, босану
breech-block ['bri:ʧ blɒk] n затвор, қақпақ 
(мылтықтың, т.б.)
breeches ['bri:ʧiz] n 1.бриджи, бричз (тізе тұсы 
тар қысқа шалбар, көбінесе атшылар киетін) 
2. (ауызекі) шалбар, сым
breeches-buoy ['bri:ʧiz bɒi] n теңізде адамдар-
ды құтқару аппараты (арнайы бекітілген арқан 
бойымен сырғып апатқа ұшыраған кемеден 
жағаға я басқа кемеге кетуге болады)
breed [bri:d] A.v (pt, pp bred [bred]) 1. (хайуан 
ж) төлдеу, балалау, туу ♦How often do lions ~ 
? – Арыстандар қанша рет (қаншалықты 
жиі) балалайды. 2. жануарларды өсіру, 
бағу, көбейту; будандастыру, ұрықтандыру 
♦to ~ cattle, horses – ірі-қара, жылқы өсіру 
3. ~ smb (as smth) өсіру, тəрбиелеу, оқыту 
♦a well-bred child – тəрбиелі бала ♦Spartan 
youths were bred as warriors. – Спарталық 
жастар жаугер болып өсірілген. 4. себепкер 
болу, тудыру ♦Unemployment ~s social unrest. 
– Жұмыссыздық əлеуметтік толқуларды 
туғызады. 5. (idm) *born and bred born 
*familiarity ~s contempt familiarity B.n 1. 
тұқым (хайуанның) ♦What ~ is your dog? – 
Итіңнің тұқымы қандай? 2. түр, сорт, тұрпат 
♦a new ~ of politician – саясаткердің жаңа 
тұрпаты
breeder ['bri:də(r)] n 1. мал, аң өсіруші, баптау-
шы ♦a dog, cattle ~ - ит, ірі-қара өсіруші ♦a ~ 
of race horses – бəйгі ат(тар) баптаушы 2. = 
breeder reactor
breeder reactor ['bri:də(r) ,ri:'æktə(r)] 
радиоактивті материалдарды көбейткіш 
ядролық реактор
breeding ['bri:diŋ] n 1. төлдеу, балалау, туу 
♦the ~ season – мал төлдейтін уақыт 2. 
мал, аң өсіру, көбейту, бағу; будандастыру, 
ұрықтандыру ♦the ~ of horses – жылқы өсіру 
3.(көрген, алған) тəрбие ♦a man of good ~ - 
тəрбиелі (жақсы ортада өскен) адам
breeding-ground ['bri:diŋ,graund] n 1. жабайы 
аң, жануарлар төлдейтін, өніп-өсетін жер 
♦Some birds fl y south to fi nd good ~s. – Кейбір 
құстар балалау үшін оңтүстікке ұшады. 2. 
(ауысп. мағ.) жаман əрі зиянды нəрсе өніп-
өсетін орта ♦Damp, dirty houses are a ~ for 
disease. – Сыз, лас үйлер – аурудың өніп-
өсетін ортасы.
breeze I [bri:z] A.n 1. самал, бриз, баяу жел ♦a 
sea ~ - теңіз самалы ♦A gentle ~ was blowing. 
– Жұмсақ самал соғып тұрған еді. 2. (US 
ауызекі) ермек, жеңіл-желпі іс ♦Some people 
think that learning to drive is a ~. – Кейбіреулер 
көлік айдап үйренген оп-оңай деп ойлайды. 
3. (Brit ауызекі) шулы ұрыс-керіс 4. (idm) *to 
shoot the ~ shoot B.v 1. (phr v) *~ along, in, 
out, etc емін-еркін əрі батыл қимылдау, жүріп-
тұру 2. самалдау, самал соғу
breeze II [bri:z] n бөгелек, сона
breeze III [bri:z] n (Brit) 1. шлак, көмір (т.с.с.) 
күлі 2.көмір (т.с.с.) күлінің шаңы 3. уатылған, 
жаншылған көмір, кокс
breeze-block ['bri:z blɒk] n (Brit) шлак бе-
тон (көмір күлі, цемент, құм араластырып 
құйылған блок)
breezy ['bri:zi] adj (-ier, -iest) 1. (a) самалды, 
баяу жел ескен ♦a ~ day – самалды күн ♦a ~ 
weather – самалды ауа-райы (b) самалдың 
өтіндегі (самал жел емін-еркін келіп тұрған), 
жел қаққан ♦a ~ beach, hillside – самалдың 
өтіндегі пляж, жота 2. жайдары (жүзді), 
ойнақы, ақжарқын ♦You’re very bright and ~ 
today! – Самайыңнан жел есіп тұр ғой бүгін!
breezeway ['bri:z,wei] n екі ғимаратты 
жалғастырып жатқан үсті жабық өткел
brent(-goose) ['brent(gu:s)] = brant(-goose) 
brethren [‘breðrən] n (архаизм я діни) бауырлар
breviary [‘bri:viəri; US -ieri] n католик 
шіркеіндегі дұға кітабы
brevity [‘brevəti] n 1. қысқалық ♦the ~ of 
Mozart’s life – Моцарт өмірінің қысқалығы 
2. жинақылық, қысқа да нұсқа ♦He is famous 
for the ~ of his speeches. – Ол өзінің сөздерінің 
жинақылығымен əйгілі. 
brew [bru:] A.v 1. (дəн жармасы мен 
құлмақтан) сыра қайнату, жасау; ашыту, божы-
ту, көпірту ♦He ~s his own beer at home. – Ол 
сырасын өз үйінде қайнатады. 2.(a) ~ smth 
(up) (шай, т.б.) қайнату ♦We ~ed (up) a nice 
pot of tea. – Біз бір шəйнек (құман) дəмді шай 
қайнаттық. (b) (шай, т.б.) қайнау, шығу 3.(a) 
~ smth (up) (бір жаман іс, пəле, т.с.с.) əзірлеу, 
жоспарлау ♦Those boys are ~ing up mischief. – 
Ана балалар бір пəле жоспарлап жатыр. (b) 
ашу, божу, көпіру; туып келе жату, туындау 
♦A storm is ~ing. – Дауыл тұрып келе жатыр. 
♦In 1938 war was ~ing in Europe. – 1938 ж. 
Европада соғыс туып келе жатқан болатын. 
4. (phr v) *to ~ up шай, су қайнату ♦campers 
~ing up outside their tents – шатырларының 
сыртында су қайнатып жүрген саяхатшы-
лар B.n 1.(a) қайнатып не ашытып, божытып, 
көпіртіп жасалған сусын (м: шай, сыра) ♦home 
~ - үй сырасы (үйде қайнатылған сыра) 
♦What’s your favourite ~ (of beer)? – Сыраның 
қай түрін ұнатасың(ыз)? (b) қайнатпа, тұнба 
♦I like a good strong ~. – Мен жақсы əрі 
күшті тұнбаны жақсы көремін. 2. (ауысп. 
мағ.) қоспа (түрлі ойлардың, жайттардың, 
т.с.с.) ♦The fi lm is a rich ~ of adventure, sex and 
comedy. – Фильм хикая, секс жəне комедияның 
қоспасы. 
brewer ['bru:ə(r)] n сыра қайнатушы
brewery ['bru:əri] n сыра қайнататын үй, орын
brew-up ['bru:,ʌp] n (Brit) шай қайнату 
(əрекеті) ♦We always have a ~ at 11 o’clock. – 
Біз ылғи да сағат 11-де шай қайнатып ішеміз. 
briar ['braiə(r)] = brier
bribebale ['braibəbl] adj пара беруге болатын, 
пара алатын
bribe ['braib] A.n 1. пара (біреуге заңсыз 
берілген ақша) ♦to take/accept ~s – пара алу 
♦The policeman was offered/given a ~ of £500 to 
keep is mouth shut. – Полицайға аузын ашпасы 
үшін £500 ұсынылды/берілді. 2. (idm) *to ~ 
one’s way into/out of smth, past smb, etc өзіне 
пара арқылы жол ашу, бірнəрсеге қолы па-
рамен жету ♦He ~d his way past the guard and 
escaped. – Ол күзетшіге ақша беріп қашып 
кетті. 3. (phr v) *to ~ smb into doing smth 
пара беріп істету, көндіру
bribery ['braibəri] n парақорлық, коррупция
bric-a-brac ['brikəbræk] n ұсақ-түйек, майда-
шүйде (бұйымдар, əшекейлер) ♦She collects ~. 
– Ол майда-шүйде жиғыш.
brick [brik] A.n 1. кірпіш, кесек ♦houses built/
made of red ~ - қызыл кірпіштен салынған/
тұрғызылған үйлер 2. кірпіш пішінді кез-
келген нəрсе, кесек, кубик ♦a ~ of ice-cream 
– бір кесек балмұздақ 3. (Brit ауызекі) жомарт 
я сенімді адам, арқа сүйер адам ♦She’s been 
a real ~, looking after me while I’ve been ill. 

252
253
– Ол нағыз арқа сүйер адам болып шықты; 
ауырған кезде маған бас-көз болды. 4. (idm) 
*to bang, etc one’s head against a ~ wall 
head *to drop a ~/clanger drop *like a 
cat on hot ~s cat *like a ton of ~s ton *to 
make ~s without straw (сөзбе-сөз: сабансыз 
кірпіш жасау) жұмысты жоспарсыз я керек 
нəрселерсіз істеу B.v (phr v) *~ smth in/up 
кірпіш(пен) қалау ♦to ~ up a window – терезені 
кірпішпен бітеу *~ off кірпішпен бөлу (яғни, 
кірпіш қалай кеңістікті бөлу) ♦Some of the 
rooms had been ~ed off. – Кейбір бөлмелер 
кірпіш қабырғалармен бөлінді. C.adj кірпіш, 
кірпіштен тұрғызылған ♦a ~ wall – кірпіш 
дуал, қабырға
brickbat ['brikbæt] n 1.кірпіш сынығы, кесегі 
2. (ауысп. мағ. ауызекі) ерсі сөз, дөрекі сөз, 
шамға тиер сөз ♦The Minister’s speech was 
greeted with ~s. – Министр сөйлеген кезде оны 
құптамаған дауыстар естіліп жатты. 
brickcheese ['brikʧi:z] n кірпіш пішінді, 
көптеген тесікшелері бар амер-н сыры
brickfi eld ['brikfi :ld] = (Brit) brickyard
brickkiln ['brikkiln] n кірпіш күйдіретін пеш
bricklayer ['brik,leiə(r)] n кірпіш қалаушы 
(құрылысшы)
bricklaying ['brik,leiiŋ] n кірпіш қалау, кірпіш 
қалап салу, тұрғызу
brickwork ['brikwз:(r)k] n 1. кірпіштен 
тұрғызылған ғимарат, т.б. ♦The ~ in this 
house is in need of repair. – Үйдің кірпіштен 
тұрғызылған тұстары жөндеуді қажет 
етеді. 2.кірпіштен тұрғызу ♦Are you any good 
at ~? – Кірпіштен тұрғыза білесің бе?
brickyard ['brikjα:(r)d] n кірпіш заводы, кірпіш 
құятын жер
bridal ['braidl] adj қалыңдықтың, үйлену(ге 
арналған) ♦a ~ gown – қалыңдық көйлегі ♦a ~ 
feast – үйлену тойы, той-томалағы ♦a ~ party 
– қалыңдық жақтың адамдары ♦a ~ suite – 
қонақ үйдегі жаңа үйленгендерге арналған 
люкс ♦(US) a ~ shower – қыз ұзату тойы
bride [braid] n қалыңдық (тұрмысқа шығатын 
не енді шыққан қыз, келіншек)
bridegroom ['braidgru(:)m] n (кейде groom) 
күйеу жігіт, қалыңдықтың жігіті ♦Let’s drink 
to the bride and ~! – Қалыңдық пен жігіт үшін 
алып қоялық!
bridesmaid ['braidzmeid] n қыз жолдас 
brideswell ['braidwəl] n (Brit) 1. қаңғыбастар 
мен бұзақыларды қамайтын үй (сөз төркіні: 
көне Лондонның St. Bride’s well (Əулие Брайд 
құдығы) түрмесінен қалған сөз 2. (ауызекі) 
түрме, абақты; түзету, тəрбиелеу үйі
bridge [briʤ] A.n 1. көпір ♦a ~ across the 
stream – ағыстың үстіндегі көпір ♦a railway 
~ - теміржол көпірі 2. (ауызекі) көпір, байла-
ныс ♦Cultural exchanges are a way of building 
~s between nations. – Мəдени байланыстар - 
елдер арасындағы көпір (қарым-қатынастар) 
орнату жолы. 3. кеме капитанының 
жұмыс орны 4.(a) кеңсірік (мұрынның) (b) 
көзəйнектің мұрынға қонатын бөлігі, көзəйнек 
көпірі 5. тиек (муз-қ аспаптың) 6. жасанды 
тісті ұстап тұратын қаңқа 7. бридж (карта ойы-
ны) 8. (idm) *a lot of/much water has fl owed, 
etc under the ~ water *to burn one’s boats/~s 
burn *to cross one’s ~s when one comes to 
them cross water under the ~ water B.v 
1. (бірн-ң үстінен) көпір салу, орнату ♦to ~ 
river - өзен үстінен көпір салу 2. (idm) *~ a/
the gap (a) бос жерді толтыру, жалғастыру 
♦to ~ a gap in the conversation - əңгімедегі бос 
жерді толтыру ♦A snack in the afternoon ~s the 
gap between lunch and supper. – Түстен кейінгі 
жеңіл тағам түскі ас пен кешкі ас арасын 
толтырады. (b) (алшақ жатқан екі топ, т.б.) 
арасын жақындату ♦How can we ~ the gap 
between rich and poor? – Бай мене кедей ара-
сын қалай жақындата аламыз?
bridge-head ['briʤhed] n жау жеріндегі, 
жағасындағы басып алынған əрі бекінген жер
bridging loan ['briʤiŋ,ləun] ескі үйді са-
тып, жаңа үйді алу аралығында банк берген 
уақытша қарыз
bridle [braidl] A.n жүген (аттың) B.v 1. 
(атты) жүгендеу 2. (ауысп. мағ.) сезім 
тізгінін тартып ұстау, сезімді тізгінде 
ұстау ♦to ~ one’s emotions, rage – көңіл-
күйін, ашуын тізгінде ұстау ♦to ~ one’s 
tongue – тілін тартып ұстау, абайлап 
сөйлеу 3. ~ (at smth) басын кегжең еткізіп 
наразылығын білдіру ♦He ~d (with anger) at 
her offensive remarks. – Оның шамға тиетін 
сөздеріне ол (ашумен) басын кегжең 
еткізді. 
bridle hand ['braidlhænd] салт аттының жүген 
ұстайтын сол қолы
bridle-path ['braidlpα:θ] n (кейде bridle-way) 
атпен жүретін соқпақ жол
bridle-rein ['braidlrein] n тізгін
Brie [bri:] n жұмсақ француз сыры, ірімшігі
brief [bri:f] A.adj (-er, -est) 1.(a) (уақыт ж) 
қысқа, қысқаша, аз ғана, сəл ♦a ~ conversation, 
discussion – қысқаша əңгіме, талқылау 
♦Mozart’s life was ~. – Моцарттың өмірі 
қысқа болды. (b) жинақы, қысқа, қысқаша ♦a 
~ report, description – қысқаша хабар, сурет-
теме ♦Please, be ~. – Тезірек айтып шықшы. 
2. (киімдер ж) қысқа ♦a ~ bikini – қысқа би-
кини 3. (idm) *in ~ (a) қысқа, қысқаша ♦a 
report in ~ - қысқа хабар (b) қысқа, қысқасы, 
қысқаша айтқанда ♦In ~, your work is bad. 
– Қысқасы, жұмысың нашар. B.n 1. (барри-
стерге, адвокатқа берілген) сот айғақтарының 
жиынтығы; сот ісі (қағаздары) 2. нұсқаулар, 
ережелер (жұмыстың, істің) ♦to stick to one’s ~ 
- нұсқаулардан таймау ♦It is not part of my ~ to 
train new employees. – Жаңа жұмысшыларды 
үйрету менің шаруам емес. 3. (idm) *to hold 
no ~ for (smb/smth) (біреуді/бірн-ні) қолдамау, 
хош көрмеу ♦I hold no ~ for those who say 
that violence can be justifi ed. – Бұзақылықты 
ақтауға болады дейтіндерді қолдаман. C.v 
1. ~ smb (on smb) қысқаша егжей-тегжейлі 
мəлімет беру ♦The Prime Minister was fully 
~ed before the meeting. – Кездесу алдында 
премьер-министрге жан-жақты мəлімет 
берілді. 2. (адвокатқа) іс жөнінде мəлімет беру 
♦The company has ~ed a top lawyer to defend 
it. – Компания өзін қорғау үшін белгілі заңгерге 
мəліметтер берді. 

жүктеу/скачать 3,69 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: