adieu [ə’dju:; US ə’du:] interj, n (фр) (pl adieus

40
41
Adjutant General [,æʤutənt ‘ʤenərəl] генерал-
адъютант (армиядағы шені жоғары əкімшілік 
офицер) 
adjutant bird [‘æʤutənt bə:d] n үлкен үнді 
шағаласы
ad lib [,æd ‘lib] А.adj, adv (кітаби, латын) 
1.дайындалмастан, жанынан шығарып, 
импровизациялап ♦an ~ performance – ойда 
жоқта болған концерт (өнер көрсету) ♦I had 
forgotten to bring my notes and had to speak 
~. – Мен жазбаларымды əкелуді ұмытып 
кетіп, ойдан сөйлеуге тура келді. 2.еркін, 
қалауынша В.v (-bb-) дайындықсыз, жанынан 
шығара сөйлеу, əрекет ету ♦ The actress often 
forgot her lines but was very good at ~bing. – 
Актриса көбінесе өз сөздерін ұмытып қалып 
отырғанымен, жанынан шығара сөйлеуде 
шебер болды.
Adm abbr Admiral
adman [‘ædmæn] n (pl admen [‘ædmen]) 
(ауызекі) жарнамашы, коммерциялық жарнама 
шығарушы
admass [‘ædmæs] n (көне Brit) қоғамның 
жарнама не баспасөз əсеріне тез бой алдырады 
деген бөлігі
administer [əd’ministə(r)] v 1.(a) (кітаби) ~ 
smth (to smb) беру, қамтамасыз ету ♦~
punishment, justice – жазалату, əділдікті 
қамтамасыз ету ♦~ relief to famine vic-
tims – ашаршылық құрбандарына қол ұшын 
беру ♦~ an oath to smb – ант қабылдату (b)
қолдану ♦~ the law – заң қолдану 2.басқару, 
бақылау ♦~ a charity – қайырымдылық қорын 
басқару 
administration [əd,mіnі’streіʃn] n 1.~ (of 
smth) қамтамасыз ету, беру ♦~ of justice, 
the law, charitable aid, an oath - əділдікті, 
заңды қамтамасыз ету, қайырым жəрдемін 
жеткіздіру, ант қабылдату 2.əкімшілік, 
басқарма ♦He works in hospital ~. – Ол 
госпитальдың əкімшілігінде жұмыс істейді. 
3. (көбінесе the Administration) АҚШ 
(Президенті) Əкімшілігі, Үкіметі ♦~ during 
the Reagan Administration – Рейган Əкімшілігі 
кезінде
administrative [əd’mіnіstrətіv; US -streіtіv] adj 
əкімшілік, шаруашылық ♦an ~ post, problem - 
əкімшілік қызмет, шаруашылық мəселесі 
administratively adv 
administrator [əd’mіnіstreіtə(r)] n 1.жетекші, 
басқарушы, администратор 2.(заң) 
қамқор(шы)
admirable [‘ædmərəbl] adj сүйсінерлік, 
тамсанарлық, тамаша, керемет ♦an ~ per-
formance – тамаша концерт (өнер көрсету 
♦His handling of the situation was ~. – Оның 
жағдайды тізгіндеуі сүйсінерлік болды.
admirably [-əbli] adv
admiral [‘ædmərəl] n адмирал
admiralty [-əlti] n 1.the Admiralty (Brit) 
адмиралтейство, Британиядағы бұрынғы теңіз 
министрлігі 2.адмиралдық атақ
admiration [,ædmə’reiʃn] n 1.сүйсінушілік, 
тамсанушылық, масаттану ♦They looked in 
silent ~ at the painting. – Суретке олар үнсіз 
тамсанушылықпен қарады. 2.мақтаныш, 
беткеұстар ♦He was the ~ of his whole family. – 
Ол бүткіл жанұясының мақтанышы еді. 3. 
(idm) *a mutual ~ society (кекесін) бірін-бірі 
қолпаштағыштар қоғамы
admire [,æd’maiə(r)] v l.~ smb/smth (for smth) 
сүйсіну, тамсану, масаттану ♦They ~d our gar-
den. – Олар бақшамызға тамсана қарады. 2. 
сүйсіну, тамсану
admirer [,æd’maiərə] n сүйсінуші, 
масаттанушы, құштар, қадір тұтушы, 
табынушы
admirіng adj сүйсінетін, қолдайтын, 
тамсанатын
admiringly adv сүйсіне, қолдай, тамсана
admіssible [əd’misəbl] adj 1.(заң) жарамды, 
жарайтын, қабылдауға болатын ♦~
evidence – жарамды айғақ 2.(кітаби) көнуге, 
төзуге болатын, көнерлік, төзерлік ♦Such 
behaviour is not ~ among our staff. – Біздің 
қызметкерлердің арасында мұндай жүріс-
тұрысқа орын жоқ.
admissibility [əd,misə’biləti] n 
admissibly [-bli] adv
admission [əd’miʃn] n 1.~ (to/into smth) 
қабылдау, кіру, мүше болу ♦~ to the club – 
клубқа қабылдану (мүше болу) ♦~ to a univer-
sity – университетке қабылдану 2. (кіргені 
үшін) жарна, төлем ♦You have to pay ₤2 ~. 
– Кіру үшін ₤2 төлеуіңіз керек. 3.~ (of smth); 
~ (that...) мойындау ♦an ~ that one has lied – 
алдағанын мойындау ♦Her resignation amounts 
to an ~ of failure. – Отставкаға кетуі оның өз 
сəтсіздігін мойындағанымен пара-пар. 4.(idm) 
*by/on one’s own ~ өзі мойындағандай, өзінің 
мойындауынша ♦He is a coward by his own ~. – 
Өзінің мойындауынша, ол – қорқақ.
admit [əd’mit] v 1.~ smb/smth (into/to smth) 
қабылдау, енгізу, кіргізу ♦That man is not to be 
~ted. – Ана адамды енгізуге болмайды. ♦Each 
ticket ~s two people to the party. - Əр билет 
кешке кіру үшін екі адамға жарайды. ♦The 
small window ~ted very little light. – Шағын 
терезе арқылы аз ғана жарық түсіп тұрды. 
♦to ~ to school – мектепке қабылдау 2.сыйғызу, 
қабылдау ♦The theatre ~s only 250 people. – 
Театрға 250 адам ғана сыяды. 3.~ to smth/do-
ing smth мойындау ♦to ~ one’s guilt, mistake – 
кінəсін, қатесін мойындау 4.(кітаби)~ of smth 
бірнəрсені мүмкін ету, орын қалдыру ♦His con-
duct ~s of no excuse. – Оның қылығын кешіруге 
ешбір қисын жоқ. ♦The plan does not ~ of 
improvement. – Мына жоспарды жақсарту 
мүмкін емес. 5. (idm) *be ~ed to smb’s pres-
ence (кітаби) (біреуді көру үшін) кіруге рұхсат 
ету
admittance [əd’mitns] n 1.кіру, ену 2.кіруге 
рұхсат
admitted [əd’mitid] adj өзі мойындағандай ♦an 
~ liar – суайттығы бетіне шыққан
admittedly [əd’mitidli] adv 1. айтуына 
қарағанда ♦A~, he didn’t know that at the time. – 
Айтуынша, бұл туралы ол сол кезде білмепті. 
2.шынында, расында ♦A~, I’ve never actu-
ally been there. – Расында, ол жерде мүлде 
болмаппын. 
admix [əd’miks] v араластыру, шылау, т.с.с.
admixture [æd’mikstʃə(r)] n (кітаби) (a) қоспа, 
араласқан, шыланған нəрсе (b) араластыру 
(процесі)
admonish [æd’mɒniʃ] v (кітаби) l.~ smb (for/
against smth) ескерту, сөгу ♦The teacher ~ed 
the boys for being lazy. – Мұғалім ұлдарды 
жалқаулығы үшін сөкті. 2. ақыл айту, кеңес 
беру ♦She ~ed us to seek professional help. – Ол 
бізге кəсіби көмек алуға кеңес берді. 
admonishment [æd’mɒniʃmənt] n (кітаби) 
ескерту, сөгу
admonition [,ædmə’niʃn] = admonishment
admonitory [əd’mɒnitri; US -tɔ:ri] adj (кітаби) 
(қ-з: admonish)1.ескертетін, сөгетін 2.ақыл, 
кеңес беретін 
ad nauseam [,æd ‘nɔ:ziæm] (латын) 
жалықтыратын, тойдыратын, жүрекке, 
жүйкеге тиетін ♦to play the same tape ~ - бір 
таспаны (касетаны) жүйкеге тигенше 
(қайта-қайта) ойнату
ado [ə’du:] n қиыншылық; апыр-топыр болу; 
бейберекет тірлік ♦It was all much ~ about noth-
ing. – Бұл жөнсіз абыр-сабыр болды.
adobe [ə’dəubi] 1.шикі, күнге қақталған кірпіш 
♦~ houses – шикі кірпіштен салынған үйлер 
2.осындай кірпішті жасауға керек балшық
adolescence [,ædə’lesns] n жас өспірім шақ, 
жеткіншек кез
adolescent [,ædə’lesnt] adj, n жасөспірім, 
жеткіншек (əдетте 13 пен 17 жас аралығы)
adopt [ə’dɒpt] v 1.~ smb (as smth) асырап алу, 
бағып алу ♦to ~ an orphan – жетім баланы 
асырап алу ♦ He is their ~ed son. – Ол олардың 
асыранды ұлы. 2.~ smb as smth сайла(н)у, 
тағайында(л)у ♦She has been ~ed as Labour 
candidate for York. – Ол Йорктегі Лейбор 
партиясының кандидаты болып сайланды. 
3.(а) қабылдау, игеру ♦to ~ a custom, an idea, 
a style of dress – салт, идеяны, көйлек үлгісін 
қабылдау (b) ұстану ♦to ~ a hard line towards 
terrorists – террористерге қарсы ымырасыз 
бағыт ұстану 4.қабылдау, мақұлдау ♦Con-
gress has ~ed the new measures. – Конгресс 
жаңа шараларды мақұлдады (қабылдады). 
5.(лингв.) сөз ауысу, қабылдау
adoptee [,ædɒpti:] n асыранды, асырап 
алынған адам
adoption [ə’dɒpʃn] n [қ-з: adopt] ♦to offer a 
child for ~ - сəбиді асырауға ұсыну ♦ her ~ as 
Labour candidate for York – оның Йорктегі 
лейбористер кандидаты болып сайлануы ♦ 
the country of her ~ - оны асыраған ел ♦This 
textbook has had ~s in many countries. – 
Мына оқулық көптеген елдерде (арнайы оқу 
мақсатына) таңдалып алынған.
adoptive [ə’dɒptiv] adj 1.асыраған, асырап 
алған, өгей ♦his ~ parents – оның өгей (асырап 
алған) ата-анасы 2.қабылдағыш, тез игергіш
adorable [ə’dɔ:rəbl] adj аса тартымды, сүйікті, 
сүйкімді, т.с.с. ♦What an ~ child! – Неткен 
сүйкімді сəби. ♦Your dress is absolutely ~. – Сенің 
көйлегің – керемет. ♦ My darling, you are ~. – 
Сүйіктім, сен ғажайыпсың.
adorably [-əbli] adv

42
43
adore [ə’dɔ:(r)] v 1.(a) шексіз сүю, қадірлеу, 
аялау, құрмет тұту ♦He ~s his wife and chil-
dren. – Ол əйелі мен балаларын аялайды. (b)
құлшылық ету, сиыну, табыну 2. (кітаби) 
құштар болу, өте жақсы көру ♦to ~ ice-cream, 
Paris – балмұздаққа құштар болу, Париж 
десе есі кету ♦I simply ~ that dress! – Мен сол 
көйлекке ғана құштармын!
adoration [,æd ɔ:’reiʃ(ə)n] n (a) шексіз 
сүю(шілік), қадірлеу, аялау, құрмет тұту ♦be 
fi lled with ~ – (тұла бойы) сүйіспеншілікке 
толы болу (b)құлшылық ету(шілік), сиыну, 
табыну ♦They knelt in ~ of their gods. – Олар 
құдайларына құлшылық ете тізелерін бүкті.
adorer [ə’dɔ:rə] n құштар, сүюші, 
құрметтеуші, аялаушы; табынушы, т.с.с.
adoring [ə’dɔ:rіŋ] adj сүйетін, құштар, т.с.с. 
♦his ~ grandmother – оның сүйікті əжесі ♦to 
give smb an ~ look – біреуге сүйіне көз тастау
adoringly [ə’dɔ:rіŋli] adv
adorn [ə’dɔ:n] v ~ smth/smb/oneself (with 
smth) əшекейлеу, əсемдеу, əдемілеу, сымбат 
беру ♦to admire the paintings that ~ the walls – 
қабырғаларға сымбат беретін суреттерге 
масаттана қарау 
adornment [ə’dɔ:nmənt] n əшекейлеу 
(процесі); əшекей, орнамент ♦a simple
dress without ~ - əшекейсіз жай көйлек ♦Many 
~s were carved on the
temple walls. – Ғибадатхана қабырғаларына 
көптеген əшекейлер ойып салынған.
adrenal [ə’dri:nl] adj (анат) бүйрекке жақын 
тұрған, бүйрек үсті
adrenal gland (анат) бүйрек бездері (бүйрек 
үстіндегі адреналин бөлетін қос без) 
adrenalin [ə’drenəlin] n (медиц) (a) адреналин 
(бүйрек үсті бездері бөлетін гормон, жүрек 
соғысын жиілетеді, нерв жүйесіне дем береді) 
(b)жасанды адреналин
adrift [ə’drift] adj 1.(a) (суда) ығып кеткен, 
ағыс əкеткен, т.с.с. ♦The survivors were ~ on a 
raft for six days. – Тірі қалғандар сал үстінде 
алты күн ығып жүрген. (b) (ауыспалы мағ.) 
сенделген, мақсатсыз, ойсыз ♦young people ~ 
in our big cities – біздің ірі қалаларымыздағы 
сенделген жастар ♦to turn smb ~ - біреуге 
қол ұшын бермей жіберу 2.(ауызекі) (a) 
орнықпаған, бекімеген, бос(аған) ♦Part of the 
car's bumper had come ~. – Машина бамперінің 
бір бөлігі босап кетіпті. (b)бұзылған, істен 
шыққан ♦Our plans went badly ~. – Біздің 
жоспарымыз шатқаяқтап кетті.
adroit [ə’drɔit] adj ~ (at/in smth) шебер; алғыр, 
зерек ♦the minister's ~ handling of the crisis – 
министрдің дағдарысты шебер тізгіндеуі 
adroitly [ə’drɔitli] adv шеберлікпен, еппен; 
зеректікпен
adroitness [ə’drɔitnis] n шеберлік, еп; зеректік 
adsorb [æd’sɔ:b] v (хим) адсорбтау (көбіне 
қатты денелердің өз бетіне газ не сұйықтық 
тартуы, сіңіруі) ♦Iron ~s oxygen. – Темір 
оттегіні адсорбтайды.
adsorbent [æd’sɔ:bənt] adj, n (хим) адсорбент
adsorption [əd’sɔ:pʃn] n (хим) адсорбция 
(тарту, сіңіру)
adulation [,ædju’leiʃn; US ,ædʒu’l-] 
п маймөңкелік, жалпақтаушылық, 
жарамсақтану, өбектеу, жағыну, 
жағымпаздану; қошаметтеу 
adulatory [‘ædjuleitəri] adj жағымпаз, 
маймөңке, т.с.с.
adult [‘ædʌlt, кейде ə’dʌlt] adj, n үлкен, ересек, 
ер жеткен, кəмелетке толған 
adulthood [‘ædʌlthud] n ересектік, ақыл 
тоқтатқан кез, үлкен кез
adulterant [ə’dʌltərənt] n қоспа, араласқан, 
қосылған
adulterate [ə’dʌltəreit] v сапасын бұзу, көз бояу 
♦~d milk – су қосылған сүт 
adulteration [ə,dʌltə’reiʃn] п [қ-з: adulterate]
adulterer [ə’dʌltərə(r)] n көзге шөп салушы 
(ер)
adulteress [ə’dʌltəris] n көзге шөп салушы 
(əйел)
adultery [ə’dʌltəri] n зина жасау, көзге шөп 
салу
adulterous [ə’dʌltərəs] adj көзге шөп салатын, 
ашыналық, көңілдестік ♦to have an ~ affair 
with smb – ашыналық қатынаста болу
adumbrate [‘ædʌmbreit] v ((кітаби) 1.меңзеу, 
тұспалдап білдіру, ишара ету 2. алдын-ала 
білдіру, кеңес беру, ескерту 
adumbration [
,
ædʌm’breiʃn] n [қ-з: adumbrate]
adust [ə’dʌst] adj 1.күнге күйген, күн қаққан, 
қақталған 2.(арх) кейігіш, тұнжыраған
advance [əd’vɑ:ns; US -’væns] А. n 1.алға 
жылжу, ілгерілеу ♦The enemy's ~ was halted. 
– Жаудың ілгерілеуі тоқтатылды. 2.(a) 
прогресс, ілгерілеу ♦the continued ~e of civiliza-
tion - өркениеттің толассыз ілгерілеуі (b) ~ 
(in smth) жетілу, алға басу, ілгерілеу ♦recent ~s 
in medical science – медицина ғылымындағы 
жуырдағы қадамдар 3.~ (on smth) бағаның, 
соманың өсуі ♦Share prices showed signifi cant 
~s today. – Акциялар құны бүгін əжептəуір 
өсті. 4.аванс, алдын-ала төленген ақша ♦
She asked for an ~ on her salary. – Ол 
жалақысынан аванс өтінді. 5.~s (to smb) 
біреумен жылы қатынастар орнатуға тырысу, 
қырындау ♦She rejected his ~s. – Ол (əйел) оның 
(еркектің) қырындауына қарамады. 6.(idm) 
*in ~ (of smth) алдын-ала ♦The rent must be 
paid in ~. –Жалдау (аренда) құны алдын-ала 
төленуі керек. ♦Galileo's ideas were well in ~ of 
the age in which he lived. – Галилейдің ілімдері 
өзі өмір сүрген заманнан əлдеқайда көш 
ілгері еді.В. adj 1.алдыңғы, ілгері ♦the ~ party 
– алдыңғы (бұрын баратын) топ 2.бұрын, 
алдын-ала ♦to give smb ~ warning – біреуге 
алдын-ала ескерту жасау ♦to make an ~ book-
ing – ерте тапсырыс (заказ) беру (қонақ үйге, 
театрға) С.v 1.(a) ~ (on/towards smb/smth) 
алға жылжу, ілгерілеу ♦The mob ~d towards/
on us shouting angrily. – Топ ызалана айқайлай 
бізге қарай жылжыды. (b)(ауыспалы мағ.) 
өсу, жоғарылау, даму, ілгерілеу ♦to ~ in one’s 
career – қызметінің өсуі ♦Has civilization ~d 
during this century? – Бұл ғасырда өркениет 
ілгеріледі ме? 2.ілгерілету, алға жылжыту 
♦The general ~d his troops at night. – Генерал 
өз əскерін түнде алға жылжытты. 3.себін 
тигізу, демеу, жəрдем болу ♦Such conduct is 
unlikely to ~ your interests. – Бұндай қылықтың 
сенің мүдделеріңе септігі тие қоймас. 4. 
(кітаби) (ой, теория ж.) дамыту, пысықтау, 
ұсыну ♦Scientists have ~d a new theory to ex-
plain this phenomenon. – Бұл құбылысты 
түсіндіру мақсатымен ғалымдар жаңа 
теория ұсынды. 5. ~ smth (to smb) алдын ала 
төлеу; қарыз беру ♦The bank ~d me ₤2000. – 
Банк маған 2000 фунт стерлинг қарыз берді. 
♦Не asked his employer to ~ him a month’s sal-
ary. – Ол бастығынан бір айлық жалақыны 
алдын ала беруді өтінді. 6.(оқиғаны) алға 
жылжыту ♦The date of the meeting was ~d from 
10 to 3 June. – Мəжіліс уақыты 10 маусымнан 
3-не жылжытылды. 7.(бағаның, т.с.с.) өсу, 
көтерілу ♦Property values continue to ~ rapidly. 
– Жылжымайтын мүлік бағасы күннен күнге 
өсе түсуде. 

жүктеу/скачать 3,69 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: