Эмбриология



Pdf көрінісі
бет73/279
Дата15.11.2023
өлшемі74,12 Mb.
#123696
түріОқулық
1   ...   69   70   71   72   73   74   75   76   ...   279
Байланысты:
Афанасьев

эпидермалдык түрі 
эктодермадан дамиды, кұрылысы көп 
кабатты немесе көп катарлы, корғаныш кызметін атқаруға бейімделген (мы- 
салы, терінің көп кабатты жазык мүйізденетін эпителиі).
Эпителийдің 
энтеродермалдық түрі 
энтодермадан дамиды, кұрылысы бой- 
ынша бір кабатты призмалык, заттардын сінірілуіне катысады (мысалы, аш 
ішектін бір кабатты жиекшелі эпителиі), бездік кызмет аткарады (мысалы, 
асказанның бір кабатты эпителиі).
Эпителийдін 
целонефродермалдык түрі 
мезодермадан дамиды, кұрылысы 
бойынша бір кабатты жазык, текшелі немесе призмалык; тоскауылдык жә- 
не экскреторлык кызмет аткарады (мысалы, сірлі кабыкшалардын жазык эпи- 
телиі — мезотелий, бүйрек түтікшелерінің текшелі және призмалык эпителиі).
Эпителийдің 
эпендимоглиалдык түрі 
ерекше, мысалы, мидың карыншала- 
рын тыстайтын, эпителийден тұрады. Даму көзі жүйке түтікшесі болып табы- 
лады.
Эпителийдін 
ангиодермалдык түріне 
кан тамырларынын эндотелиалды 
кабаты жатады. Эндотелий кұрылысы бойынша бір кабатты жазык эпителий- 
лерге ұксас. Онын эпителиалды тіндерге жататыны даулы болып табылады. 
Көптеген зерттеушілер эндотелийді дәнекер тіндерге жаткызады, өйткені ол 
онымен жалпы эмбрионалдык даму көзі — мезенхима аркылы байланысты.
6.1 .1. Бір қабатты эпителийлер
Бір қатарлы эпителийлер
Бір кабатты жазык эпителий 
(epithelium simplex squamosum)
организмде ме- 
зотелийден, кейбір мәліметтер бойынша, эндотелийден тұрады.
Мезотелий
(
mesothelium

сірлі 
кабыкшаларды 
каптайды 
(өкпекап 
жапыракшаларын, висцералды және париеталды ішпердені, жүрек кабын).


6.1. Жалпы морфологиялық сипаттамасы және жіктелуі
131
Мезотелий жасушалары — 
мезотелиоциттер
— жазык, пішіні көп бұрышты, 
шеттері тегіс емес (6.3-сурет, 
а).
Жасушаның ядросы орналаскан бөлігі 
«калыңырак» болады. Олардың кейбірулерінің ядролары біреу ғана емес
скі немесе үшеу, яғни иолиплоидты болады. Жасушалардың бос бетінде 
микробүрлері аныкталады. Мезотелий аркылы серозды сұйыктыктың бөлінуі 
және сіңірілуі өтеді. Оның беті тегіс болғандыктан ішкі мүшелердін сырғуы 
жеңіл жүреді. Мезотелий кұрсакжәне кеуде куысында орналаскан мүшелердін 
арасында жабыспалардың пайда болуына кедергі жасайды, олардың түзелуі 
мезотелий закымданған жағдайда ғана мүмкін болады. Мезотелиоциттердің 
арасында көбеюге кабілетті, аздифференцияланған (камбиальды) түрлері де 
кездеседі.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   69   70   71   72   73   74   75   76   ...   279




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет