Айтыс II том «КҮлтегін»



Pdf көрінісі
бет76/181
Дата01.02.2023
өлшемі0,96 Mb.
#64242
1   ...   72   73   74   75   76   77   78   79   ...   181
Ырысжанның жұмбағы:
Қыз айтты әуелінде бір жұмбағым
Ауызыма ағытылып, кір, жұмбағым. 
Отырған Қарқараның хан, қарасы, 
Жүйріктен екі қыран сөз тыңдадың. 
Бір сарай нұрланады жалғыз «миммен». 
«Ра» мен «нұн», «хи» менен «зи» оған ерген.
Бұл бес әріп бес сөздің бесеуінде, 
Білдің бе мағынасын қайдан келген?
Және де бір бәйтерек шыққан биік
Көрінер көлеңкесі көкке тиіп, 
Жемісі мәуесімен жарасулы, 
Сенімді сегіз бұтақ тұрған тиіп. 
Ол бұтақ қорқытады жүрек шайып. 
Теректің жапырағын елге жайып. 
Жұмыртқа шайқап ішіп екі ителгі, 
Өргізіп ұшырады бір бидайық. 
Аз атаның баласы жалғыз қыран


199
Айтыс II том
Сегіз-тоғыз лашындар жүрер баулап. 
Ішінде отыз-қырықтан құзғындар бар, 
Үш жылда бір нәр татар өліп талып. 
Баршасын таратады бір ителгі, 
Жапалақ жалбаң қағып, шыр айналып. 
Аса ақын даңғайыр болсаң-дағы
Әсеке, таба аласың мұны не қып? 
Ішінде жүзден аса күйкентай бар, 
Олар да қорек алар тышқан қағып. 
Бір теректен осынша құс өрбітіп, 
Алып кел, бәрін атап белгі тағып.
Әсет:
Бір сарай нұрланады Мекке дүрмен, 
Қажы парыз бай кісіге Хақтан келген.
Нұн-намаз, ра-риза, зи-зекет дұр, 
Парыздың енді бірі иман білген. 
Қажы исламның бесіншісі парызын сол, 
Канзарақ мағынасында көзім көрген. 
Сұрасаң, әділ кеңес көпке жеткен
Көңіліңді сөз кемітіп өкпелетпен. 
Бәйтерек жапандағы ақ падыша, 
Көңлі ұлықтықпен көкке жеткен.
Ұлық тақтан таймайды, елге жақса, 
Қатын байға еркелер, бала тапса. 
Иілген сегіз бұтақ – сегіз санат, 
Жайылған жапырағы – қағаз ақша. 
Пәнденің Алла деген тұрар бағы, 
Ақынның жарамайды сыңар жағы. 
Бәйтеректе жұмыртқа шағып ішкен – 
Ояз бенен би, болыс дуандағы.
Қазақтың Сарыарқада елі жиі
Жетіп тұр қызыл тілден сөздің иі. 
Бір бидайық – ел жейтін жебір болыс, 
Баулыған сегіз лашын – сегіз биі.
Бақты кісі күледі бағы кемге, 
Құдайдың риза боп берген демге. 


200
Қазақ өнерінің антологиясы
Отыз-қырықтай құзғындар – елу басы. 
Үш жылда нәр татқаны он бес теңге. 
Сайлауда шарын салып, соны алады, 
Оларға не пайда бар онан өзге?
Ел мазасы кетеді мұндайлардан 
Халыққа тынышталмас ыңғайлардан.
Жемтік жеген құзғындай жел өкпелер, 
Он қаршыға – онбасы ыңғайланған. 
Сот бізді түзеткен бір әділ – қазы, 
Жапалақ – жағымпаздар шырайланған.
Таппағанға жұмбағың қиын екен
Көлігі жоқ қылады үйін мекен. 
Жүзден аса күйкентай – онбасылар, 
Қағып жеген тышқаны тиын екен. 
Хан, қара, би, болысты сипаттаған, 
Жұмбағың ақиқатқа сыйымды екен.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   72   73   74   75   76   77   78   79   ...   181




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет