Қазақстан тарихы және қоғамдық пәндер кафедрасы «Қазақстан тарихы» пәні бойынша әдістемелік нұсқау Мамандығы



бет18/40
Дата18.11.2022
өлшемі1,99 Mb.
#51080
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   40
Байланысты:
Қазақстан-тарихы-Стом-1-курс

ҮІ. Ұиымдастыру кезеңі: 5 мин ( 6% )
Оқушылардың сабаққа қатысуын тексеру.
Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру.
Сабақтың мақсаты мен міндеті.
3.Жаңа тақырыпты түсіндіру: 40 мин (44 %)
1.3 Тақырып жоспары:
1.Кеңес Одағы Коммунистік партиясының құрылуы, оның мақсаты мен
міндеттері.
2. Партияның бағдарламасы мен Жарғысы.
3. Қазақстан Коммунистік партиясының құрылуы.
4.Қазақстандағы КП-ның басқару жүйесі.
Ақпараттық –дидактикалық бөлім.
Коммунистік партияның негізін салған К. Маркс пен Ф. Энгельс.Олар өздерінің «Коммунистік партияның манифесті» деген еңбектерінде партияның жобасын жазған. 1880 жылдан бастап Ресейде марксизм тарай бастады. Қазан, Самара қалаларында маркстік ілімді оқыған В.И. Ленин маркстік жолға түсті. Осылайша Самара қаласында алғаш рет «Маркстік үйірме» ұйымдастырды.
В. И. Ленин 1883 ж. Петроградқа келіп маркстік үйірме ұйымдастырды.
РСДРП – ның екінші сьезі Лондонда болып, партияның бағдарламасы қабылданды. Ленинді жақтаушылар большевиктер деп аталса, қарсы шыққандар меньшевиктер деп аталды. Сөйтіп РСДРП –ның құрылуы Қазақстанға да өз әсерін тигізді. 1905-1907 жылдары революция кезінде Семей, Ақмола, Қазалы, Қостанай, Көкшетау, Павлодар т.б. қалаларда 50- ден астам социал-демократиялық партиялар құрылды.
Революцияның жеңіліске ұшырауы социал –демократиялық топтардың ыдырауына алып келді. Қазақстанда революциялық жұмыстарды енді қазақ жеріне жер аударғандар жүргізді. Қазақстанда 1917 жылғы революциядан кейін большевиктік ұйымдар мен топтар жылдам құрыла бастады. 1918 жылы Түркістанда Коммунистік партияның құрылуы Оңтүстік Қазақстан үшін маңызы зор болды. Сонымен Азамат соғысы жылдарында да Кеңес өкіметі Қазақстанның әр аймағында әр түрлі құрыла бастады. 1920 жылы олардың саны жиырма мыңға жетіп, Қырғыз бюросы болып қайта құрылды. 1920 жылы Сырдария мен Жетісу облыстарында Жастар одағы құрылған. Ғ. Мұратбаев жастармен жұмыс жүргізу бөлімінің меңгерушісі болып бекітілді.
Қазақ халқының тарихи атауы 1925 жылы сәуірде Қаз АКСР кеңестерінің V сьезінде қалпына келтірілген еді. 1936 жылы Қаз КСР – нің қайта құрылуына байланысты Қазақстан КП болып өзгертілді.
Большевиктік партияның бағдарламасында ұлттық мәселе әрбір ұлттың өз еркінде , өздерінің жеке мемлект болып, бөлініп кетуіне толық құқылы деп көрсетілді. Бірақ большевиктер билікті қолдарына алғаннан кейін бұл мәселе толық орындалмай қалды. Осыдан кейін тәуелсіздік жолында қазақ
зиялыларының арасында күрес күшейді.
Қазақстанда ұлттық мемлекет үшін күрес майданында ұлт зиялылары –Ә. Бөкейханов, А. Байтұрсынов, М. Шоқай, Ж. Досмұхамедов, С. Асфендияров, С. Қожанов аянбай күрес жүргізді.Қазақстанда партиялық әміршіл жүйе 1925 жылы Голощекиннің келуімен күшейе бастады. Партияның бесінші сьезінде қазақ зиялылары жер, су мәселесін тағы да көтерді. Осыны пайдаланып, зиялы қауымға «жікшілдер» деген айып тағып, қуғын-сүргін бастады.
Қазақстанда Коммунистік партияның әміршілдігі ең күшейген кезі ұжымдастыруға тура келді.
Ф. И. Голошекиннің «Кіші Қазан» саясатының зардаптары қазақ халқы үшін өте ауыр болды. Қазақстанда бір партиялық жүйе қалыптасып, бар билік бақылауға алынды. Сталин өлгеннен кейін бұрынғы жүргізілген жүйе тағы да өз жалғасын тапты. Тың және тыңайған жерлерді игеру салдарынан, ядраолық сынақтың әсерінен , 1955 жылы Байқоңырдың салынуынан, Арал теңізінің тартылуынан экологиялық жағдай нашарлай берді. Қазақстанды патша өкіметі тұсында ашық отарласа, Кеңес өкіметі тұсында отарлау құпия түрде жүргізілді.
Пионерлер ұйымы комсомолдық ұйымға өтетін жастарды тәрбиелейтін ұйым болды. Пионерлер ұйымы 1922 жылы 19 маусымда құрылды. Қазақстанда Пионер журналы 1925 ж. жарық көрді. Ал «Қазақстан пионері» газеті 1930 жылы ашылды. Пионерлер ұйымы коммунистік партияның жойылуына байланысты өмір сүруін тоқтатты.
Патша өкіметі тұсында отарлау ашық түрде жүргізілсе, Кеңес өкіметі тұсында отарлау құпия түрде жүргізілді.
Кеңес өкіметінің 70 жылдық өмірінде партияның билік жүргізу формасы жеке басқа табыну болды.
Одақ бойынша Коммунистік партияның ішіндегі қайшылық шиленісіп жатты. Бұл қайшылықтар М. С. Горбачев отырғанда біліне бастады. Мәселені шешу үшін М. С. Горбачев « Қайта құру» реформасы арқылы шешпек болды. Қайта құру реформасын Қазақстаннан бастамақ болып 1986 жылы 16 желтоқсанда Д. А. Қонаевты орнынан алу арқылы бастамақ болды. Бірақ бұл шараладың барлығы партияны сақтап қалуға жол бермеді.1991 жылы КСРО –ның ыдырауына байланысты Коммунистік партияның рөлі төмендеді.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   40




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет