Қазақстанда кейінгі кездерде өнімдердің сұранысына байланыс


Дайын макарондардың сапа көрсеткіштері жəне



Pdf көрінісі
бет202/375
Дата14.12.2022
өлшемі17,34 Mb.
#57141
1   ...   198   199   200   201   202   203   204   205   ...   375
Байланысты:
6788 (1)

5.12. Дайын макарондардың сапа көрсеткіштері жəне 
олардың сапасын анықтау
Дайын макарондардан сынама алудың тəсілдеріне МЕМСТ 
14849-92 берілген.
Макарон шығаратын мекемелер өз өнімдерін стандартты 
талаптарға сай шығарып, оның əр партиясының сапасы көрсетілген 
белгілі құжаттарды толтырады.
Осы құжатта:
a) макарон шығарылған мекеменің аты, кімге бағынатыны, 
орналасқан қаласы, облысы;
b) макарон өнімнің толық аты, сорты;
c) шығарылған күні;
d) 13% ылғалдылықтағы таза салмағы жəне салынған ыдысымен 
бірге өлшенген салмағы;
e) зертханалық талдаудың нəтижесі: ылғалдылығы, қышқылдығы, 
беріктігі көрсетіліп жазылады.
Тұтынушылар немесе қабылдаған мекеме макарон өнімдерінің 
сапасын қайтадан стандартты тəсілдерде тексеруге қақысы бар.
Партия деп бір сортқа, типке, түрге жататын, көлемі бір вагоннан 
артық емес макарон өнімдерін айтады. 
Осы партияның сапасын анықтау үшін одан орташа сынама ала-
ды. Егер оны фабрика зертханасы талдайтын болса, осы орташа 
сынаманы таза, кебу шыны ыдысқа салып, тығындап немесе таза 
екі қабатталған оның ішкі қабаты целлофаннан, пергаменттен, па-
рафинделген қағаздан немесе басқа да материалдардан істелген па-
кеттерге салып, орап сақтауға болады. Оның ішіне ауа кірмейтіндей 
етіп, орап байлайды. Осы орташа сынаманы барлық жиналған неме-
се басқа жаққа жіберілуге дайындалған жəшіктерінің əр 1,5%-нан, 
ең кем дегенде 3 жəшіктен, əр жерінен алынған нүктелік сынама-
ларды қосып, жасайды. Əр жəшіктен 4 жерінен жалпы қосындысы 
500 грамнан кем болмайтындай мөлшерде алады. Егер жəшікке 
бөлшектеніп макарондар салынса, онда одан əр бір жерінен кішігірім 
қорапқа жақын сынама алады.
Сынамаларды дайындау. Физикалық-химиялық талдау 
жасағанда оған арналған орташа сынамадан 50 г бөліп алып, фарфор 
келісіне салып, фарфор келсабымен ұсатып, содан кейін зертханалық 
диірменге тартады. Оның ұсақтығы тесігінің диаметрі 1 мм елек-
тен түгел өтетін болу керек. Осы ұсатылған заттан ылғалдылықты 


336
өлшеуге анықтауға арналған өлшем бөліп алады, ал қалғанын № 
27 жібек елегінен өткізіп, одан өтпей қалған бөлігін араластырып, 
қышқылдығын анықтауға пайдаланады. 
Дайын макаронның ылғалдылығын стандарттық тəсілмен 130 
0
С-
та 40 мин ішінде кептіріп, ал қышқылдықты титрлеп табады. 
Макаронның беріктілігін бағалау. Мемлекеттік стандартқа 
сəйкес тек ұзын макарондардың беріктігін анықтау берілген. Бірақ 
өнімдердің өз пішінін, өз мөлшерін ұстап тұру қабілеті де көрнекті 
орын алады.
Ұзын макаронның беріктігін анықтаудың ең дұрыс тəсілін В. В. 
Лукьянов жасаған. Стандартта бұл сөзді сынғыштығы деген сөзбен 
ауыстырады. Макаронның сынғыштығын, ара қашықтығы 150 мм 
екі діңгек орнатылған автоматты таразыға, діңгектің үстіне қойып, 
ортасынан басып сындырып өлшейді. Онда оны сынған кездегі 
жүк көтеру мөлшері, оның сынғыштық көрсеткіші ретінде алынған. 
Макаронның сынғыштығын 10 макаронды сындырып, олардың ор-
таша көрсеткішін шығарып, өлшеу арқылы табады. 
Макаронның сынығы мен үгіндісін анықтау. Макарон 
сынықтарының мөлшерін сапа күлділігін толтырудың алдында 1-2 
жəшікті ашып, талдап анықтайды, ол үшін жəшіктегі қораптағы 
макарондарды ақырын столдың үстіне немесе таза қағаздың үстіне 
аударып, оның ішіндегі сынықтарын формасы бұзылғандарын, 
үгітіндісін бөлек өлшейді де, олардың пайызын табады. 
ݖ ൌ
 כ ͳͲͲ


ǡ 
(5.4)
Мұндағы, В – сынықтар мен үгітінділер массасы, г;
В
1
– жəшіктегі макаронның массасы, г.
Металл сынықтарын анықтау үшін таға формалы магнитті пай-
даланады. Оның жүк көтеру күші 1 кг магниттің массасына есепте-
генде 8 кг кем болмау керек. Макарон өнімдерін жаймалап, оның əр 
қатарына магнитті екі реттен ұзынынан жəне көлденеңінен жүргізіп, 
оған жабысқан металл заттарын қағаздың үстіне сыпырып түсіріп 
алып, сағат əйнегіне салып, аналитикалық таразыға тартады. Содан 
соң 1 кг макаронға келетін металл ұнтақтарының мг мөлшерін та-
бады.
Ботқа жасағандағы макаронның өзгеру жағдайы. 50-100 г мака-


337
ронды өлшеп алып, оған 10 есе көп су құйып, ботқа дайын болғанша 
қайнатып пісіреді. Ботқа піскен соң оны електің үстіне аударып 
сүзеді, суы сорғып болған соң, оны жай көзбен қарап, пішінінің 
өзгеру күйін анықтайды. 
Ботқаны макаронның қалыңдығына, т.б. өлшемдеріне қарай, 
10-20 мин қайнатады. Мұнда оның көлемінің өсу мөлшерінің 
ботқамен, соны жасауға жұмсалған макарон көлемдерінің 
арасындағы қатынасты табады. Оларды өлшеуіш цилиндрді пайда-
ланып өлшеп табады. Ол үшін цилиндрге су құйып алып, оған піскен 
ботқаны немесе құрғақ макаронды салып, сонда судың көлемінің 
өсуіне қарай табады. Оларды салған соң аздап сілкіп, ішіндегі 
ауаның көпіршіктерін шығарып жіберу керек.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   198   199   200   201   202   203   204   205   ...   375




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет