X2таралуы, Стьюдент және Фишер таралулары Стандартты қалыпты таралумен тағы да үш таралу байланысты. Олар мате-
матикалык статистикада улкен рөл аткарады.
X
2
таралуы
Айталык,,
Xv Xv ....
Ху— тәуелсіз кездейсок шамалары
стандартты қалып- ты таралган болсын. Онда олардың квадраттарының қосындысы х2таралуына
(хи-квадрат) бағынады:
Y =Xf + Хгг+ ...+ Х \ (2.20)
v косылғыштар саны еркіндік дәрежесінің саны деп аталады. v = 5 саны
үшін таралу тығыздығының графигі 2 .10-суретінде берілген.
f 0,2 п
Стьюдент таралуы
Егер
X стандартты қалыпты таралған кездейсок шама, ал К-еркіндік дәре-
жесі v болатын х2 таралуы бар
К Ш
болса, онда Z кездейсок шама:
X Vv
V 7
( 2
. 21
) v — еркіндік дәрежесі бар Стьюдент таралуына бағынады. Стьюдент таралуы-
ның графигі стандартты қалыпты таралуға ұксас болғандыктан оны келтір-
меуді жөн көрдік.
Фишер таралуы
Егер Kj және
Y2 — сәйкес v, және v2 еркіндік дәрежелерімен х2 таралуы
бар тәуелсіз кездейсок шамалар болса, онда:
(
2
.
22
)
катынасы Фишердің
Ғ таралуына бағынады. Мұндағы v, бөлімінің еркіндік
дәрежесі, ал v2 алымының еркіндік дәрежесі деп аталады. v, = 5 және v2 = 10
еркіндік дәрежелері үшін F таралуының тығыздығының графигі 2.11-суретте
берілген.
f 0,8
2.11-сурет. v, = 5және v2= 10 үшін Ғтаралуының тығыздығы
Экспоненциалды таралу заңы. Больцман таралуы Ықтималдык тығыздығы төмендегі формуламен берілген кездейсок шама:
/ ( * ) = 1 - X е^,х>0,