ӘЛЕМНІҢ ШЕШУШІ МЕМЛЕКЕТТЕРІМЕН

78
ҚАЗАҚСТАННЫҢ 20 СЫНАҒЫ/20 ВЫЗОВОВ КАЗАХСТАНА/20 CHALLENGES FOR KAZAKHSTAN
НЕЗАВИСИМОСТИ
ЗА 20 ЛЕТ
INDEPENDENT
IN 20 YEARS
ТӘУЕЛСІЗДІКТІҢ
ЖЫЛЫНДА
Қазақстан  өз  тәуелсіздігін  алуымен  бірге  өте 
қысқа  тарихи  мерзім  ішінде  геосаяси  коорди-
наталар  жүйесінен  өз  орнын  анықтаудың,  өзінің 
ұлттық-мемлекеттік  мүддесін  қалыптастыру-
дың,  осы  мүдделерге  балама  сыртқы  саяси 
басымдықтарын  тұрғызудың,  өз  сыртқы  сая-
си  стратегиясының  негізін  қалаудың  бұлтартпас 
қажеттілігімен бетпе-бет келді. 
С обретением независимости Казахстан оказал-
ся перед настоятельной необходимостью в крат-
чайшие исторические сроки определить свое ме-
сто в системе геополитических координат, сфор-
мулировать  свои  национально-государственные 
интересы,  выстроить  адекватную  этим  интере-
сам  систему  внешнеполитических  приоритетов, 
заложить  основы  своей  внешнеполитической 
стратегии. 
Казақстан  әлемнің  138  мемлекетімен  дипло-
матиялық қарым-қатынас орнатты және дамытып 
келеді. 3 мыңнан астам халықаралық шарттар жа-
салды.
Біздің  еліміз  —  ядролық  қарусыздану  мен  тарат-
пауға, халықаралық лаңкестікпен күреске, діни экс-
тремизмге  және  басқа  да  трансұлттық  қатерлер 
мен  қауіптерге  қарсы  бағытталған  халықаралық 
ынтымақтастықтың белсенді қаты-сушысы. 
Қазақстан аймақтық қауіпсіздік пен тұрақтылыққа 
маңызды мән беріп келеді.
Қазақстан  посткеңестік  кеңістіктегі  және  Азия 
елдері  ішінен  ең  бірінші  болып  ЕҚЫҰ  төрағалық 
етті.  2011  жылғы  желтоқсанда  Астанада  ЕҚЫҰ 
Саммитінің  өткізілуі  тарихи  жетістік  болып  табы-
лады.
Шанхай  Ынтымақтастық  Ұйымына  Қазақстанның 
төрағалық етуі табыспен аяқталды.
Ислам 
Ынтымақтастығы 
Ұйымының 
СІМК 
төрағалық  ету  Қазақстанға  мұсылман  әлемімен 
белсенді өзара іс-қимыл жасауға мүмкіндік береді. 
Біздің  еліміз  сонымен  бірге  ірі  халықаралық 
сұхбаттасу алаңдарын құрудың бастамашысы бо-
лып табылады. Біз Азиядағы Өзара ықпалдастық 
және сенім шаралары жөніндегі кеңесті шақыруды 
ұсындық.  Бүгінгі  таңда  АӨСШК  Азия  аумағының 
90%-ынан  астам  жерін  алып  жатқан,  тұратын 
халық саны бүкіл адамзаттың жартысын құрайтын 
24 мемлекетті біріктіріп отыр.
Казахстан  установил  и  развивает  дипломатиче-
ские отношения с 138 государствами мира. Заклю-
чено более 3 тысяч международных договоров.
Наша страна — активный участник международ-
ного  сотрудничества,  направленного  на  ядер-
ное  разоружение  и  нераспространение,  борьбу 
с  международным  терроризмом,  религиозным 
экстремизмом, наркоторговлей и другими транс-
национальными вызовами и угрозами.
Казахстан  придает  важнейшее  значение  обе-
спечению  региональной  безопасности  и  ста-
бильности. 
Казахстан первым из стран постсоветского про-
странства и Азии председательствовал в ОБСЕ. 
Историческим  достижением  является  проведе-
ние Саммита ОБСЕ в Астане в декабре 2011 г. 
Успешно завершилось председательство Казах-
стана  в  Шанхайской  организации  сотрудниче-
ства. 
Председательство  в  СМИД  Организации  Ислам-
ского Сотрудничества позволяет Казахстану актив-
но взаимодействовать с мусульманским миром.
Наша  страна  также  стала  инициатором  созда-
ния крупных международных диалоговых площа-
док. Мы предложили созыв Совещания по взаи-
модействию и мерам доверия в Азии. На сегод-
няшний день СВМДА объединяет уже 24 государ-
ства, занимающих свыше 90% территории Азии, 
население  которых  составляет  половину  всего 
человечества.

ОҚИҒАЛАР
79
АЙРЫҚША МӘНІ БАР
In whole, today Kazakhstan carries out active, diversified and balanced foreign policy, capable to 
resist the challenges of the 21st century and aimed at ensuring long-term national interests.
В целом, сегодня Казахстаном проводится активная, разносторонняя и сбалансированная 
внешняя политика, способная противостоять вызовам XXI века и нацеленная на обеспече-
ние долгосрочных национальных интересов.
Жалпы,  Қазақстан  бүгінгі  күні  ХХІ  ғасырдың  қыр  көрсетулеріне  қарсы  тұра  алатын  және 
ұзақ мерзімді ұлттық мүдделерді қамтамасыз етуді мақсат еткен белсенді, жан-жақты және 
теңгерімді сыртқы саясатын жүргізуде.  
Upon  gaining  independence  Kazakhstan  faced 
imperative  need  in  the  shortest  historical  terms 
to  define  its  place  in  the  system  of  geopolitical 
coordinates,  formulate  the  national-state  interests, 
build  system  of  foreign  policy  priorities  adequate  to 
these interests, lay basis for the foreign policy strategy. 
Kazakhstan established and developed diplomatic 
relations  with  138  states  of  the  world.  More  than  3 
thousand international contracts are presently estab-
lished.
Our country is an active participant of the interna-
tional cooperation aimed at nuclear disarmament and 
non-proliferation,  struggle  against  international  ter-
rorism,  religious  extremism,  drug-dealing  and  other 
transnational challenges and threats.
Kazakhstan attaches great significance to preserv-
ing regional security and stability. 
Kazakhstan is the first among the countries of the 
post-soviet territory and Asia presided in the OSCE. 
Holding of the OSCE Summit in December, 2011 in 
Astana is a historical achievement. 
The presidency of Kazakhstan in the Shanghai Or-
ganization of Cooperation has successfully complet-
ed.
The presidency in the Organization of Islamic Co-
operation  allows  Kazakhstan  to  actively  cooperate 
with the Muslim world.
Our  country  also  became  the  initiator  of  a  large 
international dialogue platforms foundation. We pro-
posed the convocation of the meeting on interaction 
and  trust  measures  in  Asia.  For  today,  the  CICMA 
(Conference on Interaction and Confidence-building 
Measures in Asia) has already united 24 states occu-
pying over 90 % of the territory of Asia which makes 
a half of all mankind.
ПОЛИТИКА
ПОЛИТИКА
САЯСАТ

80
ҚАЗАҚСТАННЫҢ 20 СЫНАҒЫ/20 ВЫЗОВОВ КАЗАХСТАНА/20 CHALLENGES FOR KAZAKHSTAN
НЕЗАВИСИМОСТИ
ЗА 20 ЛЕТ
INDEPENDENT
IN 20 YEARS
ТӘУЕЛСІЗДІКТІҢ
ЖЫЛЫНДА
«Все мы не просто жители, мы — граждане Республики Казахстан! И должны проникнуться чувством гордости за свое 
государство, избравшее путь к жизни, достойной человека, взявшее ответственность перед потомками, ощущать чувство 
единой семьи, уважать, как святыни, флаг, герб и гимн республики, которую уже знает весь мир. Именно казахский го-
сударственный патриотизм должен стать главной опорой возрождения республики, всех наций и народностей, населя-
ющих ее. Со своей стороны, должен заявить, что народ Казахстана может быть уверен: руководство республики будет 
твердо и до конца проводить политику национального согласия, прочно стоять на законной основе, не позволит разжечь 
вражду, под каким бы предлогами она не возникала».
Из выступления Главы государства на Форуме народов Казахстана
г. Алма-Ата, 16 декабря 1992 года
«All of us are not simple inhabitants, we are the citizens of Kazakhstan! And we should appreciate a feeling of pride for the state 
that selected its way of life. It took the responsibility for the person before descendants, feel as one family, respect, emblem and 
anthem of the country that the whole world knows already. The Kazakh state patriotism should become the main support of revival 
of the country of all the nations and nationalities occupying it. On my behalf I should declare that the people of Kazakhstan can be 
assured that the country’s management will remain firm and up to the end conducting the policy of the national consent standing 
strong on the lawful basis, and it will not let anything change it».
An extract from the speech of the Head of State at the Form of the People of Kazakhstan 
Almaty, December 16, 1992
 «Біз бәріміз қарапайым ғана тұрғындармыз, біз — 
Қазақстан Республикасының азаматтарымыз! Сондықтан 
адамға лайықты өмір сүру жолын таңдаған, ұрпақтар 
алдындағы жауапкершілікті мойнына алған өз мемлекетіміз 
үшін мақтаныш сезіміне бөленуіміз керек, біртұтас отбасы 
сезімін сезе білуіміз керек, бүкіл әлем танып үлгерген 
республикамыздың туын, елтаңбасы мен әнұранын 
қасиетіміздей құрметтеуіміз қажет.  Дәл осы қазақ мемлекеттік 
отансүйгіштік республиканың, оны мекендейтін барлық ұлттар 
мен ұлыстардың қайта жаңғыруының басты тірегі болуы тиіс. 
Өз тарапымнан мәлімдеуге тиіспін, Қазақстан халқы мынаған 
сенімді болуы керек: мемлекет басшылығы ұлттық келісім 
саясатын нық және аяғына дейін жеткізуге барын салады, 
заңды негізді берік ұстайды, қандай да сылтаумен пайда 
болған араздықтың тұтануына мүмкіндік бермейді».
Қазақстан халқы форумындағы Мемлекет басшысының сөйлеген сөзінен 
Алматы қ, 1992 жылдың 16 желтоқсаны
СЫНАҚ
ВЫЗОВ

ОҚИҒАЛАР
81
АЙРЫҚША МӘНІ БАР
РОСТ МЕЖНАЦИОНАЛЬНОЙ НАПРЯЖЕННОСТИ  
И УГРОЗА МЕЖЭТНИЧЕСКИХ СТОЛКНОВЕНИЙ
GROWTH OF INTERNATIONAL INTENSITY AND THREAT OF INTERETHNIC 
COLLISIONS
ҰЛТАРАЛЫҚ ШИЕЛЕНІС ПЕН ЭТНОСАРАЛЫҚ 
ҚАҚТЫҒЫСТАР ҚАУПІНІҢ ӨСУІ
POLICY
ПОЛИТИКА
САЯСАТ
CHALLENGE 
№
19
СЫНАҚ
ВЫЗОВ

82
ҚАЗАҚСТАННЫҢ 20 СЫНАҒЫ/20 ВЫЗОВОВ КАЗАХСТАНА/20 CHALLENGES FOR KAZAKHSTAN
НЕЗАВИСИМОСТИ
ЗА 20 ЛЕТ
INDEPENDENT
IN 20 YEARS
ТӘУЕЛСІЗДІКТІҢ
ЖЫЛЫНДА
Этносаралық  төзімділік  пен  қоғамдық  келісімнің 
қазақстандық  моделінің  қалыптасуының  негізі 
1992  жылы  Қазақстан  халықтарының  Бірінші 
форумында  қаланды,  онда  Мемлекет  басшы-
сы  этносаралық  мәселелер  жөніндегі  қоғамдық 
институт  құру  идеясын  айтқан  болатын  және  ол 
1995  жылы  іс  жүзінде  жүзеге  асты  –  Президент 
жанынан  жаңадан  консультативтік-кеңесші  ор-
ган  —  Қазақстан  халқы  ассамблеясы  құрылды. 
Мемлекет  пен  этномәдени  бірлестіктер  атынан 
азаматтық  қоғам  институттарының  серіктестігі 
принципі оның негізі болып бекіді.
Ассамблеяға  келесі  міндеттерді  шешудің  сәті 
түсті:  қазақстандық  этностардың  мәдениеті  мен 
тілдерін жаңғырту процесіне өркениетті, құқықтық 
мағына  берілді;  осы  процеске  мемлекеттік 
қолдауды  қамтамасыз  ету;  этникалық  дамудың 
саясилану мүмкіндігінен сақтап қалу; күн тәртібіне 
ұлттық-мемлекеттік  сәйкестікті  қалыптастыру 
мәселесін қою. 
Жалпы,  Ассамблеяның  құрылуы  бір  мезгілде 
этносаралық  қарым-қатынасты  шешу  жолда-
ры  мен  механизмі  болды,  ол  1990  жылдардың 
екінші жартысында нарықтық өзгертістерді табы-
сты  жүргізуге  және  елді  демократияландырудың 
дәйектілігі  мен  кезеңділігіне  кірісуге  мүмкіндік 
берді. 
Начало  формирования  казахстанской  модели 
межэтнической  толерантности  и  общественного 
согласия было положено в 1992 году, на Первом 
Форуме  народа  Казахстана,  где  Глава  государ-
ства  высказал  идею  создания  общественного 
института по межэтническим вопросам, которая 
в марте 1995 года нашла свое практическое во-
площение  —  был  создан  новый  консультативно-
совещательный орган при Президенте — Ассам-
блея народа Казахстана. В ее основу был поло-
жен принцип партнерства государства и институ-
тов гражданского общества в лице этнокультур-
ных объединений. 
Ассамблее  удалось  решить  следующие  за-
дачи:  придать  процессу  возрождения  языков 
и  культур  казахстанских  этносов  цивилизован-
ные,  правовые  рамки;  обеспечить  этому  про-
цессу  господдержку;    предотвратить  возмож-
ность  политизации  этнического  развития;    по-
ставить  в  повестку  дня  вопрос  формирования 
национально-государственной идентичности. 
В целом, создание Ассамблеи стало одновремен-
но путем и механизмом решения проблем межэт-
нических отношений, что позволило во второй по-
ловине 1990-х годы успешно провести рыночные 
преобразования  и  приступить  к  последователь-
ной и поэтапной демократизации страны. 
КСРО-ның  құлауы  этникалық  шекаралар  мен 
ТМД-да этносаралық қақтығыстардың ұлғаюы ая-
сында өтті. Ұлтаралық келісім мен тұрақтылықты 
сақтап  қалу  жас  мемлекет  үшін  «өмір  неме-
се  өлім»  мәселесі  болды,  көптеген  әлемдік 
сарапшылардың  Қазақстанда  Югославияның 
тағдыры  қайталанады  деп  болжауы  кездейсоқ 
емес еді.
Распад СССР проходил по этническим границам 
и на фоне разрастания межэтнических конфлик-
тов в СНГ. Сохранение межнационального согла-
сия  и  стабильности  было  вопросом  «жизни  или 
смерти»  для  молодого  государства,  неслучайно 
многие  ведущие  мировые  эксперты  предрекали 
Казахстану судьбу Югославии.  

ОҚИҒАЛАР
83
АЙРЫҚША МӘНІ БАР
The society of Kazakhstan is an example of unification of 140 nationalities professing 46 confessions, 
for the sake of general progress, development and prosperity. 
Казахстанское  общество  —  это  пример  единения  140  национальностей,  представителей 
46 конфессий, во имя общего прогресса, развития и процветания. 
Қазақстандық  қоғам  —  жалпы  ілгерілеу,  даму  және  гүлдену  мақсатында  46  конфессияны 
ұстанатын 140 ұлттың бірігу мысалы. 
The beginning of formation of Kazakhstan’s model 
of interethnic tolerance and public consent was nec-
essary in 1992. At the First Forum of the People of 
Kazakhstan where the Head of State stated the idea 
of creation of a public institute on interethnic issues 
which in March of 1995 was founded — new consulta-
tive-advisory body under the President — Assembly of 
the people of Kazakhstan was established. The prin-
ciple of partnership of the state and institutes of civil 
society were put in its basis in form of ethno cultural 
associations. 
The  Assembly  managed  to  solve  many  problems, 
give  civilized,  legal  frameworks  to  process  of  lan-
guages  and  cultures  revival  of  the  Kazakhstan  eth-
nic  groups,  provide  this  process  with  state  support, 
prevent possibility of politicization of ethnic develop-
ment, bring in the agenda an issue of formation of the 
national-state identity.
In whole, the Assembly establishment became the 
way and mechanism of addressing the problems of in-
terethnic relations that allowed to carry out the market 
transformations and to start consecutive and stage-
by-stage democratization of the country successfully 
in second half of the 1990s.
The USSR disintegrated by ethnic borders and in the 
midst of growth of interethnic conflicts in the CIS. The 
preservation of the international consent and stability 
was  an  issue  of  «life  or  death»  for  a  young  state. 
Many  leading  world  experts  predicted  Kazakhstan 
the destiny of Yugoslavia. 
POLICY
ПОЛИТИКА
САЯСАТ

84
ҚАЗАҚСТАННЫҢ 20 СЫНАҒЫ/20 ВЫЗОВОВ КАЗАХСТАНА/20 CHALLENGES FOR KAZAKHSTAN
НЕЗАВИСИМОСТИ
ЗА 20 ЛЕТ
INDEPENDENT
IN 20 YEARS
ТӘУЕЛСІЗДІКТІҢ
ЖЫЛЫНДА
«Конечно, быть чьим то подданным — не благо. Колониализм царской России ни в чем не уступал, если не превосхо-
дил другие колониальные режимы. Безбрежная наша степь оказалась собственностью империи. Мы оказались перед 
угрозой утери веры, языка, культуры и традиций».
Выступление Главы государства на І всемирном курултае казахов
г. Алма-Ата, 30 сентября 1992 года
«Certainly, to be someone’s strategic stockpile — is not the blessing. Colonialism of imperial Russia was in no way inferior if 
not superior to other colonial regimes. Our boundless steppe appeared to be the empire’s property. We faced the threat of a loss of 
belief, language, culture and traditions.'
An extract from the speech of the Head of State at the Іst World Kurultay of Kazakhs. 
Almaty, September 30, 1992
«Әрине, біреудің қол астында болу – игілік емес. Ресей 
патшалығының отарлауы басқа да отарлау тәртібінен 
асып түспесе, кем болған жоқ. Ұшы-қиырсыз біздің 
даламыз империяның меншігіне айналды. Біз дінімізді, 
тілімізді, мәдениетімізді мен салт-дәстүрімізді жоғалтып 
алудың аз-ақ алдында тұрдық». 
Мемлекет басшысының бүкіләлемдік құрылтайында сөйлеген сөзінен 
Алматы қ., 1992 жылдың 30 қыркүйегі
СЫНАҚ
ВЫЗОВ

ОҚИҒАЛАР
85
АЙРЫҚША МӘНІ БАР
ҚАЗАҚ ЭТНОСЫНЫҢ БІРІКПЕУІ, ҚАЗАҚ 
ТІЛІНІҢ ЖОҒАЛУ ҚАУПІ, ҰЛТТЫҚ МӘДЕНИЕТТІҢ 
ДАҒДАРЫСЫ
НЕКОНСОЛИДИРОВАННОСТЬ КАЗАХСКОГО ЭТНОСА, УГРОЗА УТРАТЫ 
КАЗАХСКОГО ЯЗЫКА, КРИЗИС НАЦИОНАЛЬНОЙ КУЛЬТУРЫ
LACK OF CONSOLIDATION OF KAZAKH ETHNOS, THREAT OF LOSS OF THE KAZAKH 
LANGUAGE, CRISIS OF THE NATIONAL CULTURE
POLICY
ПОЛИТИКА
САЯСАТ
CHALLENGE 
№
20
СЫНАҚ
ВЫЗОВ

86
ҚАЗАҚСТАННЫҢ 20 СЫНАҒЫ/20 ВЫЗОВОВ КАЗАХСТАНА/20 CHALLENGES FOR KAZAKHSTAN
НЕЗАВИСИМОСТИ
ЗА 20 ЛЕТ
INDEPENDENT
IN 20 YEARS
ТӘУЕЛСІЗДІКТІҢ
ЖЫЛЫНДА
Бүгінде  мемлекеттік  басқару  ісінде  мемлекеттік 
тілді  пайдалану  саласы  кеңейіп  келеді  және 
оның  мәртебесі  де  артуда.  Есепті  кезеңдегі 
мониторинг  қорытындылары  бойынша  оның 
пайыздық  көрсеткіші  85%-ға  жетті.  Қазіргі  кез-
де  мемлекеттік  тілдегі  мектепке  дейінгі  ме-
кемелер  саны  арттырылды.  Мектепке  дейінгі 
мекемелердің  жалпы  саны  –  2261  құрап  отыр. 
Оның ішінде мемлекеттік тілде оқытатыны – 1178 
мектепке дейінгі мекеме. Егер 2001 жылмен са-
лыстыратын болсақ, мемлекеттік тілде оқытатын 
мектепке  дейінгі  мекемелердің  саны  876-ға  ар-
тып отыр (бар-жоғы 302 мекеме болатын).  
2009-2010  оқу  жылдарындағы  орта  білім  беру 
мекемелері  жалпы  алғанда  7516  мектепті 
құрайды, оның ішінде 3811 мектеп қазақ тілінде 
оқытады,  яғни  қазақ  тілінде  оқытатын  мек-
теп  саны  -  50,8%-ды  құрайды.  2001  жылмен 
салыстырғанда мемлекеттік тілде оқытатын мек-
тептер саны 173 артып отыр.
Жалпы,  2001-2010  жылдарға  арналған  тілдерді 
қолдану  мен  дамыту  жөніндегі  мемлекеттік 
бағдарламаның негізгі міндеттерін жүзеге асыру 
барысында мемлекеттік тілге оқытудың бірыңғай 
инфрақұрылымы  құрылды.  Егер  2005  жылы 
елімізде  тілдерге  оқыту  жөніндегі  8  орталық 
болса,  2006  жылы  –  12,  2007  жылы  –  36,  2008 
жылы – 45, 2009 жылы – 93, 2010 жылы – 101 бо-
лып  отыр.  Сонымен  қатар  осы  кезеңде  Мемле-
кет басшысының бастамасы бойынша «Тілдердің 
үш тұғырлығы» ұлттық мәден жобасының жүзеге 
асырылуы басталып кетті. 
Сегодня  в  государственном  управлении  расши-
ряется  сфера  использования  государственного 
языка и повышается его статус. По итогам мони-
торинга  в  отчетный  период  процентный  показа-
тель достиг 85%. В настоящее время увеличено 
количество дошкольных учреждений на государ-
ственном языке. Общее количество дошкольных  
учреждений  составляет — 2261. Из них обучение 
на  государственном  языке  в  1178  дошкольных 
учреждениях. Если сравнивать с 2001 годом, ко-
личество  дошкольных  учреждений  с  государ-
ственным языком обучения увеличилось на 876 
(было 302 учреждения). 
Количество средних учебных заведений в 2009–
2010 учебном году в целом составляет 7516 школ, 
из них 3811 школ с казахским языком обучения, 
т.е.  50,8%.  По  сравнению  с  2001  годом  количе-
ство школ с государственным  языком обучения 
увеличилось на  173.
В целом, в ходе реализации основных задач Го-
сударственной  программы  функционирования 
и  развития  языков  на  2001-2010  годы  создана 
единая инфраструктура обучения государствен-
ному  языку.  Если  в  2005  году  в  стране  функци-
онировало  8  центров  по  обучению  языкам,  то 
в 2006 году — 12, в 2007 году — 36, в 2008 году — 45, 
в 2009 году — 93, в 2010 году — 101. Также в этот 
период по инициативе Главы государства начата 
реализация Национального культурного проекта 
«Триединство языков». 
Тәуелсіздіктің  түйінді  ойтүрткілерінің  бірі  қазақ 
ұлтының  саяси  кемелдігін  және  жаңа  мемлекет 
құрудағы біріктіруші фактор болуға қабілеттілігін 
тексеру  болып  табылды.  Жүйе  құраудағы  ұлт 
мәртебесі  қазақ  ұлтының  алдына  стратегиялық 
маңызы  бар  міндет  қойды  -  өзінің  ұлттық 
мәдениеті мен тілін жүйелі түрде жаңғырту.
Одним из ключевых вызовов независимости ста-
ла проверка казахского этноса на политическую 
зрелость,  на  его  способность  стать  консолиди-
рующим фактором в построении нового государ-
ства. Статус системообразующего этноса поста-
вил перед казахами задачу стратегической важ-
ности  —  системное  возрождение  своей  нацио-
нальной культуры и языка.

ОҚИҒАЛАР
87
АЙРЫҚША МӘНІ БАР
A new State Program on development of languages   for 2011-2020 have been approved. The main 
goal of this program is to form the harmonious language policy ensuring the extensive and full-scale 
usage of the state language as an important factor in strengthening the national unity and at the same 
time allowing to preserve the languages   of all ethnic groups living in Kazakhstan.
В  настоящее  время  принята  новая  Государственная  программа  развития  функционирова-
ния языков на 2011-2020 годы, основной целью которой является гармоничная языковая по-
литика, обеспечивающая широкое полномасштабное функционирование государственного 
языка как важнейшего фактора укрепления национального единства при сохранении языков 
всех этносов, живущих в Казахстане.
Қазіргі таңда 2011-2020 жылдарға арналған Тілдер қолдану мен дамытудың жаңа мемлекеттік 
бағдарламасы қабылданды, оның мақсаты Қазақстанды мекендейтін барлық этнос тілдерін 
сақтау  кезінде  ұлттық  бірлікті  нығайтудың  маңызды  факторы  ретінде  мемлекеттік  тілдің 
толық ауқымды қолданысын қамтамасыз ететін үйлесімді тіл саясаты болып табылады. 
Today,  the  usage  of  state  language  extends  and 
its  status  rises.  Following  the  results  of  monitoring 
during  the  reporting  period  the  percentage  indica-
tor  reached  85  %.  Now,  the  nbumber  of  preschool 
centers in the state language is increased. The total 
number of preschool centers makes — 2261. Among 
them is the education in the state language in 1178 
preschool centers. Comparing with 2001 the number 
of preschool centers teaching in the state language 
increased by 876 (there were 302 establishments). 
Secondary  educational  institutions  in  2009-2010 
made 7516 schools, 3811of them are schools with the 
Kazakh language of teaching. In whole, the Kazakh 
language schools make — 50.8 %. In comparison with 
2001 the number of schools with the state language 
of teaching increased by 173.
In  whole,  during  realization  of  the  primary  goals 
of  the  Government  Program  on  functioning  and  de-
velopment  of  languages  for  2001-2010  the  uniform 
infrastructure  of  teaching  in  the  state  language  was 
formed. In 2005, there were in the country 8 languag-
es  teaching  centers,  in  2006  —  12,  in  2007  —  36,  in 
2008 — 45, in 2009 — 93, in 2010 — 101. Besides, dur-
ing this period on the initiative of the Head of State 
there was begun the realization of the National cul-
tural project “Triunity of languages”.
One  of  the  priority  challenges  of  the  country’s 
independence  was  the  test  on  the  maturity  of  the 
Kazakh  nation  and  its  consolidation.  The  status  of 
backbone ethnos set for Kazakhs a task of strategic 
importance  —  system  revival  of  the  national  culture 
and language.
POLICY
ПОЛИТИКА
ПОЛИТИКА

ЛЕТ ОБЩЕЙ СУДЬБЫ 
YEARS OF COMMON DESTINY 
20
ЖЫЛЫ
ОРТАҚ ТАҒДЫРДЫҢ

90
АҚМОЛА ОБЛЫСЫ/АКМОЛИНСКАЯ ОБЛАСТЬ/AKMOLA REGION
НЕЗАВИСИМОСТИ
ЗА 20 ЛЕТ
ТӘУЕЛСІЗДІКТІҢ
ЖЫЛЫНДА
INDEPENDENT
IN 20 YEARS

ОҚИҒАЛАР
91
АЙТУЛЫ
знаменательные события/significant events

жүктеу/скачать 40,32 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: