Әліппе оқыту әдістемесі

1. 
   Сәлемдесу.
   
2. 
   Оқушыларды түгендеу.
   

Санамақ арқылы кімге алма тиесілі болады, сол оқушы А дыбысынан басталатын немесе а дыбысы бар

сөздерді айтады.

– Балалар, сендер бүгін суретте кім және нелер бейнеленгенін анықтайсыңдар.

Сол сөздердің мағынасын білесіңдер және оларға дыбыстық талдау

жасайсыңдар. «А а» дыбысының сөздегі

Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.

Қолдау

«А а» әрпін көркем жазып үйренесіңдер.

1. 
   Суреттегілерді атайды: ата, қауын, қарбыз, асқабақ, бұзау, лақ, бақша, бақ, ағаш, алма, алмұрт.
   
2. 
   Сөздерге дыбыстық талдау жасайды. Сөзді буынға бөліп,
   

3. 
   Оқушылар алдымен әр сурет бойынша сөйлем құрайды:
   

4. Жоғарыдағы сөйлемдермен мәтін құрайды: «Бақшада қауын, қарбыз, асқабақ пісті. Ата қауын, асқабақ жинады. Бақта бұзау, лақ жайылып жүр. Онда алма, алмұрт өсіп тұр».

1. 
   Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды.
   
2. 
   Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек- шартты белгілерді бояйды: «жасыл» түс – «Бәрекелді!», «көк» түс –
   

«Ойлан!».

1. Суреттегілерді атау.

Қолдауды қажет ететін оқушыларға көмек беру.

2. 
   «Ата», «қауын», «қарбыз», «асқабақ»,
   

«ағаш», «бақша»,«бақ» сөздеріне дыбыстық талдау жасау.

2. 
   Сөзді буынға бөліп, «А» дыбысының сөз алдында, ортасында, соңында келетін орнын анықтау.
   
3. 
   Осы сөздермен сөйлем, сөйлемдермен мәтін құрау.
   

Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.

Жазу дәптері

Мақтау, қолдау

1. 
   деңгей:
   

2. 
   деңгей:
   

3. 
   деңгей:
   

1. 
   деңгейдегі оқушылар сынып ішіндегі «Аа» дыбысы бар сөздерді атайды.
   
2. 
   деңгейдегі оқушылар «А» дыбысы сөздің қай жерінде (ортасында, алдында, соңында) келетінін анықтайды.
   
3. 
   деңгейдегі оқушылар осы сөздермен сөйлем құрайды.
   

1. 
   Сәлемдесу.
   
2. 
   Оқушыларды түгендеу.
   

– Балалар, бір-біріміздің қолымыздан ұстап,

алақан арқылы жүректің жылуын сезініп үйренген қандай тамаша, қандай қуаныш!

Дос болайық бәріміз, Жарасып тұр әніміз. Тыныштықты сақтаймыз,

Атсын күліп таңымыз!

– Балалар, сендер бүгін сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайсыңдар. Құраған әңгімелеріңнен сөйлемді, сөйлемнен жаңа үйретілетін дыбысы бар сөзді бөліп аласыңдар. Бөлініп алынған сөзге дыбыстық талдау жасайсыңдар. «Р» дыбысының айтылу ерекшелігін білесіңдер. Оны дауысты, дауыссызға ажыратасыңдар.

«Р р» дыбысының таңбасы – оның әрпімен танысасыңдар.

«Р р» әрпін көркем жазып үйренесіңдер. (МК, Ұ) Дыбыстық талдау дағдыларын дамыту жұмысы.

а) Сұрақ қою және оқушылар жауабының дұрыс және толық болуын қадағалау:

Күтілетін нәтижені мұқият тыңдайды.

1. 
   Оқушылар сюжетті сурет бойынша әңгіме құрайды: Бұл – робот. Робот адаммен сөйлесе алады. Ол үйді күзетеді. Дүкенде сауда жасай алады.
   
2. 
   Әңгіме құрамындағы сөйлемдер санын анықтайды.
   
3. 
   «Бұл – робот» сөйлемінде неше сөз бар екенін анықтайды.
   
4. 
   Өтілетін жаңа дыбысы бар
   

Қолдау

Суреттер, оқулық Сызба

• 
  Мынау не?
  

• 
  Робот не істейді?
  

ә) Сұраққа жауап болған сөйлемдерден әңгіме құрау: Бұл – робот. Робот адаммен сөйлесе алады. Ол үйді күзетеді. Дүкенде сауда жасай алады.

2. 
   Әңгіменің неше сөйлемнен тұратынын анықтату.
   
3. 
   Қажетті сөйлемді (Бұл – робот) бөліп алып, оны сөздерге (бұл, робот) ажырату. Сөйлемдегі сөз санын анықтау.
   
4. 
   Өтілетін жаңа дыбысы бар «робот» сөзін бөліп алып, дыбыстық талдау жасау. Сөздің екі буынды екендігін және сөздегі жаңа дыбыстың орнын анықтау.
   
5. 
   «Р» дыбысының айтылу ерекшелігімен танысу.
   
6. 
   «Р» дыбысының таңбасы – оның әрпімен танысу.
   
7. 
   Түймелерден «р» әрпінің сұлбасын жасау.
   
8. 
   «Дыбысты естиміз, әріпті көреміз және жазамыз» қорытынды пікірін тәжірибе жүзінде меңгеру.
   

1. 
   Оқулықтың 18-бетінде берілген дыбыстық сызбадағы сөздерді мұғалімнің оқушылармен бірге буындап, тұтастай оқуы.
   
2. 
   «Р» дыбысының сөз алдында, ортасында, соңында келетін орнын оқушылардың өздіктерінен табуына мүмкіндік жасау.
   
3. 
   Сөздікпен жұмыс ұйымдастыру.
   

5. 
   «Робот» сөзіндегі «р» дыбысын
   

5. 
   «Р» дыбысының айтылу ерекшелігімен танысады.
   
6. 
   «Р» дыбысының таңбасы – оның әрпімен танысады.
   
7. 
   Түймелерден «р» әрпінің сұлбасын жасайды.
   

1. 
   Әр буындағы дыбыстарды тұтастырып, «бір дыбыс» сияқты қосып, яғни дауыссыздан дауыстыға қарай және дауыстымен үндестіріп оқиды.
   
2. 
   Буындарды жеке тұтас сөздегі айтылуымен оқиды.
   
3. 
   Әрбір дыбысты естіп, әріпті көріп, өздігінен саналы оқиды.
   
4. 
   «Менің алғашқы сөздігім» кітабынан «ара», «анар» «керік» сөздерінің түсіндірмесін мұғалімнің көмегімен тауып оқиды.
   

Оқушыларға әріпті жасауда қажет болған жағдайда көмек беру.

Мақтау
Оқушыларға қолдау көрсету.

Түймелер

1. 
   Оқулықтағы «Р» әрпінің таңбалануына назар аудару.
   
2. 
   «Р» әрпін тақтаға жазып көрсету.
   
3. 
   «Р» әрпін ауада жазып көрсету.
   
4. 
   Жазу дәптерімен жұмысты ұйымдастыру.
   

1. 
   Оқушылар жазу дәптеріндегі тапсырмаларды орындайды: сызықтарды бастырып жазу арқылы Р әрпінің бас және кіші әрпін жазады. Үлгі бойынша сөздер мен сөйлемдерді жазады.
   
2. 
   Сабақ соңында өз іс-әрекетіне (каллиграфиялық талапқа сай дұрыс және сауатты жазу) кері байланыс жасап, өзін-өзі бағалауы үшін әр беттің соңында берілген дөңгелек-шартты белгілерді бояйды: «жасыл» түс –
   

«Жарайсың!», «қызыл» түс –

«Ойлан!».

Жазу дәптері

Саралау тапсырмасымен жұмыс ұйымдастыру:

1. 
   деңгей:
   

2. 
   деңгей:
   

3. 
   деңгей:
   

Қырда тырна жүр, Тырна қырда жүр.

Оқушылар өздеріне берілген саралау тапсырмаларын орындайды.

1. 
   деңгейдегі оқушылар дыбыс сызбасы қай сурет атауына сәйкес екендігін анықтайды: тырна.
   
2. 
   деңгейдегі оқушылар Р дыбысының сөздегі орнын (ортасында, алдында, соңында) анықтайды.
   
3. 
   деңгейдегі оқушылар тырна, радио, анар сөздерімен сөйлем құрайды.
   

1. Оқушылар жаңылтпашты тыңдайды.

Әліппе. Үнтаспа.