Философия, II бөлім. Онтология. Гносеология. Әлеуметтік философия



Pdf көрінісі
бет84/87
Дата16.02.2023
өлшемі0,59 Mb.
#68411
1   ...   79   80   81   82   83   84   85   86   87
Байланысты:
Философия, II бөлім. 2

7. Қазіргі заманғы әлемдік діндер
Буддизм
Христиандық
Ислам
141
6. Діншілдіктің бастапқы формалары
фетишизм  (фр.fetiсhе – тұмар, қасиетті күші бар зат)– дүниенің әртүрлі объектілерін 
қадірлеу, оларға табиғаттан тыс қасиеттер, көмектесу, емдеу, жаулардан қорғау қабілет 
танылды (берілді). Кез келген нәрсе фетиш болатын;
тотемизм (солт.америк. аджибве тайпасының тілінен аударғанда – тек, ата) – адамдар 
тобы мен жануарлардың немесе өсімдіктердің әлдебір түрі арасында табиғаттан тыс 
байланыс, туысқандықтың  барлығына сену. Тотемизм аңшылық және теріушілікпен 
(жинаушылықпен) байланысты;
магия (гр. mageia - сиқыршылық) – белгілі әрекетке және сөздерге кереметтей қасиет 
беріп дәріптеу, яғни табиғаттан тыс жолмен, әртүрлі тәсілдерді – жалбарыну, ритуалды 
билер, дұғалар, бал ашу, дуа жасау және т.с.с. – қолданып, адамдарға, қоршаған 
дүниенің нәрселері мен құбылыстарына ықпал жасау мүмкіншілігі;
анимизм  (лат. аnima – рух, жан) – нәрселерде немесе олардан бөлгносеологиялық 
аспект – танымның мүмкіншіліктері (отандық философиялық донтологиялық аспект 
– болжау логикалық аспект  – логиканың заңдары әрқашан: бүгін де, болашақта да 
өзгеріссіз қалады;
бгносеологиялық аспект  – танымның мүмкіншіліктері (отандық философиялық 
дәстүрге сәйкес) шексіз, болжау жасау - танымның бір түрі, олай болса болжау да 
мүмкін;
оонтологиялық аспект – болжау болмыстың өз мәнінен, оның объективтік заңдарынан, 
себепті-салдарлы байланыстарынан мүмкін болады. Диалектикаға сәйкес, даму 
механизмі әрбір сапалы секіріске дейін өзгермейді, сондықтан болашақты «бақылауға» 
болады;
лмыстың 
өз 
мәнінен, 
оның 
объективтік 
заңдарынан, 
себепті-салдарлы 
байланыстарынан мүмкін болады. Диалектикаға сәйкес, даму механизмі әрбір сапалы 
секіріске дейін өзгермейді, сондықтан болашақты «бақылауға» болады;
әстүрге сәйкес) шексіз, болжау жасау - танымның бір түрі, олай болса болжау да 
мүмкін;
ек рлогикалық аспект – логиканың заңдары әрқашан: бүгін де, болашақта да өзгеріссіз 
қалады;
н ұғым.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   79   80   81   82   83   84   85   86   87




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет