Іі. БӨлім. Орта ғасырдағЫ Қазақстан тарихы VІ-ХVІІ ғғ



бет72/79
Дата08.12.2023
өлшемі218,07 Kb.
#135030
1   ...   68   69   70   71   72   73   74   75   ...   79
Байланысты:
ерте орта дамыған қаз тарих

ҚОҒАМДЫҚ ҚҰРЫЛЫСЫ

Әскери басқару жүйесі

-Қыпшақ хандығының қоғамдық құрылысы тікелей Қимақ қағанатының қоғамдық құрылысының жалғасы.

  • Оң қанат -ордасы Сарайшық (Жайық бойында) беделі мен күші басым болды .

  • Сол қанат -ордасы Сығанақ (Сырдария бойында).

Хан

-Елбөрлі тайпасының белгілі өкілдері ғана хан тағына отырған. Аңыз бойынша ХІ ғасырда мемлекеттің негізін Абар-хан (Табар хан) қалаған.
-Хандық биліктің мұрагерлікжүйесі болы.Хандық биліктің орталығы – орда.

Қыпшақ ақсүйектері

-Хандар, оның туыстары,тархандар, басқақтар, бектер, байлар, ру-тайпа көсемдері - Қыпшақ хандығындағы ақсүйек шонжарлар.Феодал-шонжарлардың баю жолындағы біршама табысы тұтқындарды Орта Азияның базарына сатудан түсетін еді.

«Ялангук» 

-Махмуд Қашғари қыпшақ тілінде «ялангук» деп құлды атаған.



САЯСИ ЖАҒДАЙЫ

Мемлекет құрылуы

- ХІ ғ. басындаҚимақ қағанатан құлатып Қыпшақ хандығы құрылды.
- Қазақстанның оңтүстігіндегі қалаларға, Орта Азияның .базарына, Орыс елінің оңтүстік аудандарына шығуына Оғыз мемлекеті бөгет болды.ХІ ғ. ортасында Оғыздарға солтүстік және солтүстік-шығысынан басып кірді.Оңтүстік –батыста Сырдарияның орта ағысынан Арал теңізіне дейін иеленді.Батыста –оғыздарды жеңгеннен кейін Еділ өзеніне дейін жетті.Оңтүстік орыс далаларын, Кавказ, Қырым жерлерін алып, шекараларын Донға дейін ұлғайтты.
-Батысқа жылжуы барысында олар Шығыс Еуропа, атап айтқанда, Русь, Византия, Венгрия халықтарымен байланыс орнатты.



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   68   69   70   71   72   73   74   75   ...   79




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет