Шикізатты қайта өңдеу немесе шикізатты рециркуляциялау -мерзімі біткен, істен шыққан және ескірген бұйымдарды қайта өңдеу.
Полимер материалдарын, соның ішінде резеңке мен пластмассаны қайта өңдеу әлдеқайда қиын. Әдетте, олар қайталама мақсаттағы өнімдерге өңделеді.
Шикізатты қайта өңдеу табиғи ресурстардың сарқылу жылдамдығын едәуір төмендетеді. Мысалы, егер темір қорларының рециркуляциясыз сарқылу уақыты 250 жыл болса, онда 50% рециркуляция дәрежесінде ол 580 жылға дейін, ал 80% рециркуляция дәрежесінде 1330 жылға дейін артады.
Су сапасының көрсеткіштері. Судың кермектігі, кермектік түрлері, суды жұмсарту. Фармацевтикалық мақсаттарға арналған су.
Су - бізді таңқалдыратын ерекше зат. Бұл планетаның негізгі компоненті, су барлық тіршілік иелерінің тіршілігі үшін қажет, бүткіл тірішілк иесінің құрамдас бөлігі болып табылады. Ол сутегі мен оттегінің қалыпты жағдайында тұрақтылығын сақтайтын қарапайым химиялық қосылыс.Ауыз су, тіршілік көзі жер шарының ¾ бөлігін құрайды, тірі ағзалардың 65-70 пайызын, өсімдіктердің 90 пайызын құрайды.
Судың сапасы физикалық, химиялық жəне бактериологиялық анализдермен анықталынады. Су сапасының маңызды көрсеткіштеріне физикалық жəне химиялық сипаттамалары: мөлдірлігі, түсі, иісі, температурасы, жалпы тұз мөлшері, су кермектілігі, тотығу шамасы, құрғақ қалдық, жалпы сілтілігі, жүзгін заттардың мөлшері жəне су реакциясы (сутек көрсеткіші рН) жатады. Осы көрсеткіштер су құрамындағы қоспалардың бар жоғын анықтайды.
• Жүзгін заттардың мөлшері
• Құрғақ қалдық
• Судың жалпы сілтілігі
• Судың кермектілігі • Судың мөлдірлігі
• Судың тотығуы
• Судың реакциясы
Судың кермектілігі - бұл судағы кальций мен магний иондарының концентрациясына байланысты күрделі көрсеткіш. Сандық түрде өлшенеді мг-экв / л. Терең жер асты сулары жоғары кермектілікке ие (8-10 мг-экв/л), ал жер үсті су көздері одан салыстырмалы түрде аз (3-6 мг - экв/л).
Судың кермектігі 3 түрге бөлінеді:
Карбонатты, яғни уақытша. Ол кәдімгі суды қайнатқанда жойылады және кальций мен магний гидрокарбонаттарына байланысты Cа(NSO3)2; Mg(NSO3) 2.
Карбонатты емес, яғни тұрақты. Басқа тұздардың болуына байланысты пайда болады, мысалы CaSO4, Ca(Cl)2, MgSO4, Mg(Cl)2. Суды қайнатқанда жойылмайды.
Жалпы. Бұл кальций мен магний иондарының жалпы концентрациясы. Бұл карбонатты және карбонатты емес қермектіліктің қосындысы.
Суды жұмсарту - одан қаттылық тұздарын алып тастау. Суды жұмсартудың негізінен бірнеше түрі бар, мысалы: электродиализ, термо жұмсарту, реагентті жұмсарту және т.б.
Суды жұмсартудың ең қарапайым және арзан әдісі - қайнату. Алайда, бұл күшті кальцийлі бляшканың (сильного известкового налёта) пайда болуына әкеледі.
Лиминг-суға әк қосу арқылы қаттылық тұздарын жоюдың қол жетімді әдісі. Нәтижесінде су аз қатал, бірақ әлі де ішуге болмайды және жууға жарамсыз.
Магниттік және электромагниттік жұмсартқыш сүзгілер кальций мен магний тұздарын магниттік немесе электромагниттік өрістің әсерінен алып тастайды. Бұл жүйелердің кемшілігі-олардың тиімділігі судың температурасы мен жылдамдығына байланысты.