«Жалпы химиялық технология» пәні бойынша сұрақтар
жүктеу/скачать 1,6 Mb.
|
«Æàëïû õèìèÿëû? òåõíîëîãèÿ» ï?í³ áîéûíøà ñ?ðà?òàð
- Бұл бет үшін навигация:
- Каучук және резеңке өндірісі. Силиконды резинаның медицинада қолданылуы. Каучук
| Химиялық талшықтарды мақта мен жүнге қоспа ретінде әртүрлі тоқыма бұйымдарын өндіруде кеңінен қолдану оларға кең нарықты қамтамасыз етеді. Сонымен қатар, олар көптеген тоқыма материалдары мен трикотаж бұйымдарын өндіру үшін таза күйінде қолданылады.
Тоқыма өнімдері медицинада және санитарияда кеңінен қолданылады. Олардың ассортиментіне таңу материалдары мен сан алуан санитарлық-гигиеналық бұйымдар, медициналық зығыр, медициналық киімдер, ауруханаға керек-жарақтар, тігіс, аллопластикалық және басқа да хирургиялық материалдар, жасанды мүшелердің бөліктері мен медициналық бұйымдар және т.б. кіреді. Осы өнімдерді өндіруде химиялық талшықтар және жіптер. АҚШ-та олардың тұтынуы 1970-1984 жж. 3 есеге жуық өсті және 151,1 мың тоннаға жетті немесе химиялық тоқыма шикізатын тұтынудың жалпы көлемінің 2,6%-ын және осы саладағы тоқыма талшықтары мен жіптерін тұтынудың 72,5%-ын құрады. Суда ерімейтін полимер негізі (целлюлоза және оның туындылары) жағдайында, медицинада көбірек қолданылатын микробқа қарсы, қан тоқтататын және басқа да әсерлері бар маталар, талшықтар және пленкалар алынады. Каучук және резеңке өндірісі. Силиконды резинаның медицинада қолданылуы. Каучук – белгілі бір конъюгацияланған диен көмірсутектерінің табиғи немесе синтетикалық полимерлену өнімі. Олардың ең маңызды физикалық сипаттамалары: электр оқшаулауы, су және газ өткізбейтіндігі. Табиғи каучук көксағыз, таусағыз сияқты кейбір өсімдіктердің сүтті шырындарында болады. Табиғи каучукты, негізінен, Бразилияда өсетін гевея ағашынан алады. Синтетикалық каучуктер табиғи каучукке қажетті балама болып табылаады. Жалпы, оларды екі үлкен топқа бөлуге болады: жалпы және арнайы міндет атқаратын каучуктер. Жалпылай міндет атқаратындарына: бутадиен, бутадиен-стирол каучугі ; арнайы міндет атқаратын каучуктерге – бутадиен-нитриль , хлопренды, бутилкаучук, тиоколовый, сиоиконовый жəне т.б. жатады. Каучукты алу үшін ағашқа кесіп тіліктер жасайды. Бөлінетін ақ сүтті шырын ауада тез қатайып қараяды да, созылғыш массаға айналады. Маталарға шырын сіңіртсе олар су өткізбейтін болады, қатып қалған щайырдан факелдер дайындалады және шашыратқы түріндігі арнайы шөлмектер алынады. Резеңке – майға, әртүрлі агрессивті орталарға, үйкеліске берік, созылғыш изолятор, тербелісті тұту қабілеті күшті, беріктік шегі жоғары органикалық зат. Сондықтан резеңке басқа материалдармен салыстырғанда құнды материал болып есептеледі. Резинаны алудың негізгі шикізаты шикі каучук болып табылады.Оны алу үшін каучукты вулканизациялап (вулкандап), яғни күкірт қосып қыздырады да резеңкеге айналдырады. Ол үшін каучукке күкірт пен толықтырғыштар қосып, 130—140°С шамасында қыздырады. Күкірт атомдары каучуктың қос байланыстарының кейбіреулері бойынша қосылып, оның сызықтық молекулаларын бір-біріне "жөрмеп" байланыстырып, полимер кеңістіктік құрылымға ие болады. Кеңістіктік полимердің қасиеттері сызықтық полимерден өзгеше. Резеңке каучукпен салыстырғанда берік болады. Каучук бензинде біртіндеп ериді, ал резеңке бензинде ерімей, тек ісінеді. Каучукты вулканизациялағанда, оның массасының 2-3%-індей күкірт қосады. Силикон резиналарын медицинада силикон зондтарын, дренаждарды, түтіктерді, қан құю жүйелерін жəне тамызғыштарды жасау үшін, сонымен қатар: имплантацияланатын электр сымдары; кардиостимулятор электродтары; жануарларға тəжірибе жасау сатысына шығарылған жасанды жүректердің үлгілері; гидроцефалияны емдеуге арналған имплантациялық жүйелер: көзге арналған хирургиялық силикон импланттары, тор қабығын жоюға арналған склеропластика операциялары үшін; ларингальды маскалар жəне т.б. жасау үшін қолданылады. Медициналық силиконды резеңке адам өмірін қамтамасыз ететін маңызды құрылғыларға (диализ, дренаж жүйелері, экстракорпоральды қан айналымы және т.б.) келгенде алмастырылмайды. Медициналық силикон резеңке қоспасының артықшылықтары: • жоғары температура жағдайлары (-60С-тан + 300С-қа дейінгі температура айырмашылығына төтеп береді, бұл өнімдерді пеште ыдыстарды пісіру кезінде пайдалануға мүмкіндік береді); • пероксидті вулканизацияланған каучуктармен салыстырғанда жақсартылған физикалық-механикалық қасиеттері бар; • химиялық төзімділік (силиконды тағамдық резеңке биологиялық ерітінділерге, тұз ерітінділеріне, қайнаған суға, спирттерге, фенолдарға, әлсіз қышқылдарға, сілтілерге, кейбір еріткіштерге төзімді); • қалыпты күйде де, күшті қыздыру кезінде де улы заттардың бөлінуі болмайды; • ұзақ қызмет ету мерзімі, тіпті қайнаған суда жиі зарарсыздандыру. жүктеу/скачать 1,6 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|