Тақырыбы: Саяси партиялар және қоғамдық қозғалыстар.
(1сағат) Жоспары:
1.Партия жүйелер ұғымы.
2.Бірпартиялық, екіпартиялық, көппартиялық.
3.Қазақстанда партия жүйелерінің ерекшеліктері мен даму тенденциялары.
4.ҚР саяси партиялардың қызметін Заңменен реттеу.
5.Қоғамдық ұйымдар мен қозғалыстар.
6.Қазақстан қоғамының саяси өмірінде қоғамдық қозщғалыстардың орны және рөлі.
Лекцияның мақсаты: .
Студенттергепартия жүйелері,бірпартиялық, екіпартиялық, көппартиялық., Қазақстанда партия жүйелерінің ерекшеліктері, даму тенденциялары, ҚР саяси партиялардың қызметін Заңменен реттеу, қоғамдық ұйымдар, қозғалыстар,Қазақстан қоғамының саяси өмірінде қоғамдық қозғалыстардың орны және рөлі туралы түсінік беру.
Лекция мәтіні:
1.Партия жүйелер ұғымы. Партия жүйесі. Ол саяси партиялар жиыіпыгьшан, олардың әрқайсысының басқа саяси партиялармен өзара іс-қимылы, олардың. Коғамдық үйымдарға қатысты саясаты сипатынап тұрады.
Партия жүйесі қоғамдық-саяси күштерді үйымдастырады, әлеуметтік мүдделер мен саяси көзқарастарды саралайды және ықпаддастырады, олардың жергілікті және жалпыүлттық дең-гсйдс таралуына мүмкіндік бсреді.
2.Бірпартиялық, екіпартиялық, көппартиялық.Дәстүрлі түрде партиялық жүйелер былайша бөлінеді:
а) бір партиялық жүйелер, бұл ретте басқа партиялардың
нақты өмір сүруі жоққа шығарылады. Мұндай жүйе (бәсе-
келестік емес) ауқыммында партия мемлекеттік аппараттың бір
бөлігі болып табылады, бүкіл қоғамдық. өмір барынша идеоло-
гиялық сипат алады, баскарудың әміршілдік әдістсрі басым
болады, халық пен билік арасындағы кері байланыстар бұзылады;
б) ресми коппартиядык (бәсекслестік, бәстестік) жүйслер,
бұларда мемлекеттік билік басында бір-бірін дүркін-дүркін ал-
мастыратын екі саяси партия айкындамаларды бел-
гілейді; Мұндай партия жүйелері Үлыбританияда, АҚШ-та бар.
Олар өздерінің тұрақтылығымен сипатталады, өйткені билік
басындағы партия парламенттік көпшілікке ие болған;
в) пікір алуандығына бағдарланған коппартиялық жүйелер.
Мұндай жүйедегі партия үшін сайлау науқандарын ұйымдастыру мен өткізуде ербестік сипатты болады, сондай-ақ үкіметттік бірлестік науқан барысында өздерінің одақтастары қатарынан басым жеңіске жетуінінің пайдасына кандидитураларын өзара қайтарып алуға, бірлескен бағдарламалық талаптарын және т.б. ұсынуға жол бермейтін бәсекелестік әрбір партияның қол жеткізген нәтижелері бойынша қалыптасады.