4.Халықаралық қатынастардағы қажеттіліктер мен мүдделер, нормалар және құндылықтар. Халықаралық (дүниежүзілік) саясат халықаралық қүқық су-бъектілерінің мүдделерімен келісуіне, согыс және бейбітшілік, бүкіладамзаттың омір сүруі, жалпыға ортақ қауіпсіздікті қамтамасыз ету мен ғаламдық, аймактық және үлттық жаижалдарды реттеу, қоршаған ортаны қорғау, мешеулік пен кедейлікті, аштық пен ауруларды жеңу, әлемде әділетті тәртіп орнату мәселелерін шешуге байланысты осы субъектілердін мақсатты саяси қызметі болып табылады.
Бүгінгі танда дуриежүзілік қауымдастықта тарихи, өлеу-меттік-экономикалық және мәдени дамудың ертүрлі деңгей-лсріндегі 200-ден астам мемлекеттердің өкіддері болып отыр.
Дүниежүзілік саясат қүрылымдық жағынан үлттық мемлекет-тердің сыртқы саяси қызметі, БҮҮ-ының, халықаралық одақ-тардың, үйымдар мен мекемелердің ғаламдық қызметі, осыган өкілдік алған мемлекеттер мен халықтардың өкілдері болып табылады. Дүниежүзілік саясаттың негізгі артықшылықтары адамзат алдында түрған ортақ проблемаларды шешу қажетгі-лігімен және осы саясат субъектілерінің үлттық мүдделеріне байланысты болады.
Саясаттың халықаралық қатынастардағы жетекші ролі мына факторларға байланысты болады:
а) дүниежүзілік саясат субъсктілерінің орасан зор ресурстары
мен бүкіл қоршаған дүниеге өсер ету мүмкіндіктері бар, сонымсм
бірге олар саяси, сондай-ақ саяси емес халықаралық процестерді
басқарудың қуатты тетіктеріне ие болып отыр;
б) халықаралық қатынастардың ғаламдастыру жөнінде айқып
көрінетін үрдісі бар, мүның өзі оларды реттеуге арналған ха-
лыкаралық саяси тетіктерді жетілдіруді талап етеді;
в) қазіргі заманғы ядролық дөуір бұкіл адамзаттың қауіпсіздіі і
мен емір сүру пробемаларын айрықша қойып отыр, бүл дүние-
жүзілік саясаттың басты бағытын белгілейді; ,г '!Гf г) осы заманғы әлем сонымен бір мезгілде қарама-қайшы
лықты жөне біртүтас, өзара байланысты өрі өзара төуелді дүние.
Дүниежүзілік саясатта жалпы адамзат проблемалары мсп мемлекеттің үлттық мүдделері мәнді корінісін табады. Үлттык мүдде мемлекет қызметінде оньің түбегейлі қажеттерін түсіпү мен корсету болып табылады.
Халықаралық саясат екі бірдей процесс: мемлекеттің о і мүдделерін қорғау мен жүзеге асыру жөне басқа мемлекеттердіц, дүниежүзілік қауымдастықтың мүдделерін есепке алу болыіі табылады.
Қазіргі заманғы халықаралык. қатынастар, дүниежүзілік саясн процесс екіүдай қарама-қайшы әлемнен коп қарама-қайшы лықты әлемге кошуімен сипатталады, АҚШ-тың басым айқыи дамаларын сақтаған жағдайда саяси жөне экономикалық өзаріі байланыстар мен қатынастарды ғаламдастыру процесі жүреді. Туындайтын алшақтықтарды шешудің әдісі ретінде халықаралық қатынастарда қауіпсіздікті нығайту мен соғысты жою про-блемасы басты мөселе болып отыр, халықаралық және үлттық өмірлік қызметінің негізгі салаларын демократияландыру үрдіс-тері коріне бастады.