М. Оспанов атындағы батыс қазақстан
жүктеу/скачать 279,84 Kb.
|
| Шап жарыгының себептері
Этиологияға сәйкес, шап грыжалары туа біткен немесе сатып алынған болуы мүмкін. Туа біткен шап грыжалары ұрықтың (ұлдарда) немесе аналық бездің (қыздарда) іш қуысынан сіңірге немесе кіші жамбасқа түсуі нәтижесінде пайда болады. Егер перитонийдің қынап жапырағы пайда болмаса, гонадтардан кейін ішкі органдар іш қуысынан тыс қозғалуы мүмкін. Алынған шап грыжалары шап каналы аймағында іш қабырғасының бұлшықет-сіңір қабаттары әлсіз болған кезде пайда болады. Шап жарыгының дамуына бейім факторлар дәнекер тінінің жасқа байланысты жойылуы; жүйелі ауруларға байланысты бұлшықеттің жеткіліксіздігі; созылмалы жөтел, семіздік, іш қату, жүктілік, жиі ауыр көтеру және т.б. кезінде іш қуысының қысымының жоғарылауы. Жиі алынған шап грыжалары іш қуысына операция жасау нәтижесінде дамиды: асқазан мен 12 елі шаптің резекциясы, өт қабын алып тастау, аднексэктомия, гистерэктомия, аппендицит операциялары және т. б. Белгілері Қысылған шап жарыгының белгілері көбінесе қысқа уақыт ішінде дамиды және өте жарқын. Науқасты алаңдатуы мүмкін: нәжістің болмауы, ентігу, алдымен диарея мүмкін; науқасқа жеңілдік әкелмейтін құсу; іштің жарыгы аймағында қарқынды ауырсыну, егер ол бұзылса, ишемияға байланысты дамиды; шап ішіндегісінің жиналуы нәтижесінде іштің асимметриясы; грыжа қабы қысылған шап жарыгы жағдайында жөтелу кезінде саусағыңызбен шап сақинасына баса назар аударғанда, ауырсыну сезілмейді; бозару, қан қысымының төмендеуі, жүрек соғу жиілігінің жоғарылауы. Дененің көлденең күйінде грыжа доғасын түзету мүмкін емес. Алайда, қысылған шап жарыгын өздігінен азайту әрекетінен бас тартқан дұрыс, өйткені сіз перитонитке әкелетін бұзылған органның жарылуын тудыруы мүмкін. Қысылған шап жарыгы 1-сурет Бұзылған шап жарыгының мүмкін асқынуларының арасында мыналар болуы мүмкін: грыжа қабығындағы органдардың некрозы, жедел аппендицит, перитонит дамуы. Ретроградтық қысым грыжа қабына түскен шап ілмектері іш қуысында орналасқан Шапті қысқанда да дамуы мүмкін. Осындай оқиғалардың дамуымен, егер дәрігер жеткілікті тәжірибеге ие болмаса, жағдайдың күрделілігін бағаламау қаупі бар. Нәтижесінде шап некрозы және перитонит дамиды. Шаптегі нәжістің тоқырауы және перитонит токсиндердің шығарылуымен бірге жүреді, бұл дененің мас болуына әкеледі. Сондай-ақ, грыжа қақпасында тек шап қабырғасының бұзылуы болған кезде қабырғаға зақым келуі мүмкін. Бұл жағдайда шап құрамының патенттілігі бұзылмайды, ал аздап ауырсыну пациентте ерекше алаңдаушылық тудырмайды. Алайда, бұл жағдайда, егер көмек уақтылы көрсетілмесе, ауыр зардаптардың пайда болу қаупі бар. Жас пациенттерде шап аймағының қысылған жарыгы аналық бездерде қан айналымының бұзылуына әкелуі мүмкін, бұл жұмыртқалардың өліміне әкеледі. Бұл репродуктивті функцияның бұзылуына қауіп төндіреді. Шапжарыгының клиникасы біртіндеп немесе кенеттен, жедел дами алады. Әдетте, бірінші белгі-бұл іште ісік тәрізді доғаның пайда болуы. Ісіну әр түрлі мөлшерде болуы мүмкін, жаттығу, созылу, жөтел кезінде жоғарылайды және жатқанда азаяды немесе жоғалады. Ісік тәрізді қалыптасу төменгі іштің немесе ішектің локализациясымен әр түрлі қарқындылықтағы тұрақты немесе мерзімді түтіккен ауырсынуды тудырады, олар лумбосакральды аймаққа түседі. Үлкен мөлшердегі шапгрыжалары жүру, жаттығу кезінде ыңғайсыздық тудырады. Егер кесек грыжа қабына енсе, көбінесе түзулік, іш қату және шапауруы пайда болады. Қуықтың жылжымалы грыжаларында дизуриялық бұзылулар байқалады: зәр шығарудың жоғарылауы, уретрадағы рези, жамбас үстіндегі ауырсыну, егде жастағы науқастарда – зәр шығару. Жедел аппендицит дамыған жағдайда-грыжа құрамына кіретін қосымшаның қабынуы, іштің қатты ауыруы, жүрек айну, құсу, безгегі, тахикардия пайда болады. Ішек-скотальды грыжа кезінде сіңірдің тиісті жағы едәуір ұлғаяды. Әйелдерде аналық бездің және фаллопиялық түтіктің грыжа қабына енген кезде альгодисменорея құбылыстары дамиды. жүктеу/скачать 279,84 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|